3 C
C,c | ئىنگلىز تىلى ئېلىپبەسىنىڭ ئۈچىنچى ھەرپى |
C. | cent (s); sentury; centimetre. |
C.I.A | Central Intelligen Agency (ئامېرىكا) مەركىزىي ئاخبارات ئىدارىسى |
cab | ① n. كىرا ماشىنىسى، كىرا ھارىسى. |
cabaret | ناخشا-ئۇسسۇل |
cabbage | n.كاللەك بەسەي. |
cabin | ① n. بوتكا، ياغاچ ئۆي. ② بۆلمە (پاراخوت، ئايروپىلان قاتارلىقلاردىكى). |
cable | ①n. ئارغاچما،؛ ئارقان؛ زەنجىر. ② كابېل، دېڭىز ئاستى تېلېگرافى. |
cackle | ① v.Ⅰ قاقاقلىماق (توخۇ) ② قاقاقلاپ كۈلمەك. ①n .Ⅱ (توخۇ). ② قاقاقلاپ كۈلۈش. |
cactus | كاكتۇس |
cadet | ① n. كۇرسانت ② ھەربىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىسى ③ كىچىك ئۇكا. |
cadge | يېلىنماق، يالۋۇرماق، تىلىمەك، ئۆتۈنۈپ سورىماق |
cadinet | ① n. ئىشكاپ، جاۋەن. ② نېيگې، ئىچكى كابىنېت. |
cadre | ① n. كادىر. ② تايانچ. ③ ئۇستىخان، سۆڭەك. ④ ئىسكىلت. |
cafe | n. قەھۋەخانا. |
cage | n.Ⅰ قەپەس؛ سالاسۇن، شادا، قاشا v.Ⅱقەپەسكە سولىماق؛ قاشاغا سولىماق. |
cagey | مەخپىيەتلىكنى ساقلايدىغان |
cajole | ئالدىماق، گوللىماق. |
cake | n. قاتلىما، نان. |
calamity | n. ئاپەت؛ بالايىئاپەت. |
calcium | كالىتسىي (خىمىيىدە) |
calculate | ①v. ھېسابلىماق ② ئويلانماق... دەپ قارىماق، ... دەپ ھېسابلىماق. ③ پىلانلىماق. |
calculation | ①n. ھېسابات، ھېسابلاش. ② پەرەز، پەرەز قىلىش. ③ مۇلاھىزە قىلىش، ئويلىنىش. |
calculator | ① n. ھېسابلىغۇچى. ② ھېسابلاش ماشىنىسى. |
calendar | n. كالېندار. |
calf | (calves ). موزاي. ② موزاي تېرىسى. |
calibre | ① ئېغىز دىئامېتىرى، كالىبر ② ئۆلچەم ③ قابىلىيەت، ئىقتىدار |
call | ① v. چاقىرماق، توۋلىماق، ۋارقىرىماق، ئاتىماق. ② زىيارەت قىلماق، يوقلىماق. ③ تەكلىپ قىلماق. ④ ... دەپ ھېسابلىماق، ... دەپ قارىماق. |
caller | ① زىيارەت قىلغۇچى ② تېلېفون ئۇرغۇچى |
calligraphy | n.خەتتاتلىق. |
calling | كەسىپ، ئوقەت، ھۈنەر |
callipres | سىركۇل (پەركا) |
callous | ① قاتماق، ئۇيۇپ قالماق. ② گادا، مونەك ③ ھېسسىياتسىز، ھېسسىياتى يوق. |
callow | يېشى كىچىك، گۈدەك، تەجرىبىسى يوق، ئىش كۆرمىگەن |
callus | قاداق |
calm | adj. تىنچ، جىمجىت. n.Ⅱ تىنچلىق، جىمجىتلىق. v.Ⅲ تىنچلانماق. |
calmly | adv. تىنچ، ئاسايىشتا، ئاسايىشلىق بىلەن، تىنچلىق بىلەن. |
calorie | كالورىيە (ئىسسىقلىقنىڭ ئۆلچەم بىرلىكى) |
calve | تۇغۇلۇش، تۇغۇلماق (موزاينىڭ) |
came | v. → come. |
camel | n. تۆگە. |
cameo | قاپارتما نەقىشلىك گۆھەر |
camera | n. فوتو ئاپپارات. |
cameraman | ① n. سۈرەتچى مۇخبىر. ②فوتو سۈرەتچى. |
camouflage | ① n.Ⅰ (ھەربىي) نىقاب، نىقابلاش، نىقابلىنىش. ② يوشۇرۇش، يوشۇرۇنۇش. ① v.Ⅱ نىقابلىماق. ② يوشۇرماق، يوشۇرۇنماق. |
camp | n.Ⅰ لاگېر، لەشكەرگاھ، v.Ⅱ لاگېردا تۇرماق، دالادا قونماق. |
campaign | n.Ⅰ جەنيى ② (تەشكىللىك) ھەرىكەت. v.Ⅱ ھەرىكەت قىلماق. |
campus | ( campus es ) n. (ئامېرىكا تىلىدا) ئۇنىۋېرسىتېت باغچىسى، داشۆ باغچىسى. |
can’t | cannot |
can 1 | ① aux.v (ئىمكانىيەتنى بىلدۈرۈپ قىلالىماق؛ قولىدىن كەلمەك: بىلمەك ۋە ھۆددىسىدىن چىقماق قاتارلىق ئۇقۇملارنى بىلدۈرىدۇ): I can 1 swim مەن سۇ ئۈزەلمەيمەن. ② (جانلىق تىلدا رۇخسەت قىلىش، ياكى بۇيرۇق مەنىسىدە ئىشلىتىپ، ئىش ھەرىكەتنىڭ مۇمكىنلىكىنى بىلدۈرىدۇ):You can 1 go now. ھازىر بارساڭ بولىدۇ. |
can 2 | n. (ئامېرىكا تىلىدا) كونسېرۋا؛ تۆمۈر قۇتا. |
canal | ① n. قانال. ② ئېرىق. |
canary | n. سېرىق قۇشقاچ. |
cancel | v. ( cancel led؛ cancel led؛ cancel ling) ① تۈگەتمەك، ئۆچۈرۈۋەتمەك، چىقىرىپ تاشلىماق، سىزىپ تاشلىماق، ھېسابتىن چىقىرىۋەتمەك، دەپتەردىن ئۆچۈرۈۋەتمەك. ② ئەمەلدىن قالدۇرماق، ئېلىپ تاشلىماق، بىكار قىلماق. |
cancer | n.راك، زەھەرلىك ئۆسمە. |
candid | توغرا، تۈز، تۈپتۈز، ئادىل، دۇرۇس، ھەققانىي |
candidate | n.نامزات، كاندىدات. |
candle | n. شام. |
cando(u)r | n.توغرىلىق، راستچىللىق، ئادىللىق، سەمىمىيلىك. |
candy | ① n.Ⅰ ناۋات. ② (ئامېرىكا تىلىدا) قەنت-گېزەك. v.Ⅱ مۇراببا قايناتماق. |
cane | ① n. غول (بامبۇك ۋە ياماشما غوللۇق ئۆسۈملۈكلەرنىڭ). ② شېكەر قومۇشى. ③ تاياق، ھاسا. |
canine | ئىتنىڭ |
cannabis | ھوشسىزلاندۇرۇش دورىسى، مەست قىلىش دورىلىرى، ناركوز، زەھەرلىك چېكىملىك |
cannibal | ① ئادەم گۆشى يەيدىغان ئادەم ② ئۆزىگە ئوخشاش ھايۋانلارنىڭ گۆشىنى يەيدىغان ھايۋان |
cannon | n.توپ، زەمبىرەك. |
cannot | can not. |
canon | ① n.شەرىئەت، شەرىئەت قانۇنى. ② قائىدە. ③ ئۆلچەم. |
canopy | n. چېدىر، سايىۋەن. |
canos | n. قېيىق. |
cant | ① n. ياپتا گەپ، تەنە گەپ. ② يالغان گەپ، بىكار گەپ، قۇرۇق گەپ. |
canteen | ① n. (قىسىم، زاۋۇت قاتارلىقلاردىكى) ئاشخانا؛ بوتكا. ② تاماق قۇتىسى. |
canter | ئاستا يۈگۈرەش (ئات) |
cantilever | ئاسما يۈك كۆتەرگۈچ (قۇرۇلۇش) |
canwas | n. برېزېنت؛ چېدىر؛ ماي بوياق رەسىم؛ ماي بوياق رەسىم سىزىدىغان رەخت. |
canyon,canon | تارساي، قىساڭ |
cap | ① n. دوپپا. ② شەپكە. ③ قالپاق. |
capability | n. قابىلىيەت، ئىقتىدار. |
capable | ① قابىلىيەتلىك، ئىقتىدارلىق، قابىل. |
capacity | ① n. سىغىمچانلىق، ھەجىم. ② ئەقىل، زېھىن، ئىقتىدار، قابىلىيەت، چۈشىنىش ئىقتىدارى. ③ مەرتىۋە، سالاھىيەت، لاياقەت. |
cape | n.دېڭىز تومۇزغىسى. |
caper | ① n.Ⅱ سەكرەش، سەكرىتىش. ② شوخلۇق، شوخلۇق قىلىش. ③ چاقچاق، چاقچاق قىلىش. ① v. Ⅱ سەكرىمەك، سەكرەتمەك. ② شوخلۇق قىلماق. ③ چاقچاق قىلماق. |
capillary | ① قىل تومۇر ② ئىنچىكە نەي |
capital | ① n.Ⅰپايتەخت. ② چوڭ ھەرپ، باش ھەرپ. ③ كاپىتال adj.Ⅱ مۇھىم. |
capitalism | n. كاپىتالىزم. |
capitalist | n.Ⅱ كاپىتالىست. adj.Ⅱ كاپىتالىستىك. |
capitulate | v. (شەرتلىك)تەسلىم بولماق. |
capitulation | ① n. (شەرتلىك) تەسلىم بولۇش. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) تەسلىم بولۇش شەرتنامىسى. |
caprice | ①n. تۇراقسىزلىق، ئۆزگىرىشچانلىق. ② بوينى قاتتىقلىق قىلىش، ئۆزى بىلگىنىنى قىلىش، گەدەنكەشلىك قىلىش. ③ خام خىيال، بولمىغۇر خىيال. |
capricious | ① adj. تۇراقسىز، ئۆزگىرىشچان. ② بوينى قاتتىق، ئۆزى بىلگىنىنى قىلىدىغان، گەدەنكەش. ③ خىيالىي. |
capsize | v. ئاغدۇرماق. |
capstan | چىغرىق، بۇل |
capt. | captain. |
captain | ① n. كاپىتان. ② كېمە باشلىقى. ③ توپچىلار باشلىقى. ④ (ھەربىي) پولكوۋنىك، شياڭشاۋ. |
captivate | v.ئۆزىگە تارتماق، جەلپ قىلماق، مەپتۇن قىلماق. |
captive | n. ئەسىر، ئولجا، غەنىيمەت. |
captivity | n. ئەسىر، ئەسىرگە ئېلىش، ئەسىرگە چۈشۈش، تۇتقۇن، تۇتقۇنلۇق. |
capture | ① v. قولغا چۈشۈرمەك، تۇتۇۋالماق، ئەسىرگە ئالماق. ② تارتىۋالمال، ئېلىۋالماق، قولغا كەلتۈرمەك، ئىشغال قىلماق. |
car | ① n. پىكاپ، كىچىك ماشىنا، ئاپتوموبىل. ② ۋاگون |
caravan | n. كارۋان. |
carbon | n. <خىمىيە> كاربون. |
carbuncle | غەلۋىرەك |
carburettor | كاربيوراتور (بېنزىننى گازغا ئايلاندۇرۇپ بېرىدىغان ئەسۋاب) |
card | ① n. كارتوچكا. ② قارتا. |
cardboard | n. كارتون. |
cardiac | يۈرەكنىڭ |
cardinal | ① adj.Ⅰ مۇھىم، ئاساسىي. ② توق قىزىل. ③ (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) تۈپ سانلىق.①n.Ⅱ توق قىزىل رەڭ. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) تۈپ سان.③ ئىسسىتىلغان قىزىل ئۈزۈم ھارىقى. |
care | ① n.Ⅰ دىققەت، ئېھتىيات، پەخەس بولۇش. ② خەۋەر ئېلىش، قاراش. ③ ئەندىشە، غەم. ① v.Ⅱ كۆڭۈل بۆلمەك، خەۋەر ئالماق، كۆيۈنمەك. ② ياخشى كۆرمەك، ئامراق بولماق، ئامراقلىق قىلماق. |
career | ① n. ھايات، تۇرمۇش. ② سەرگۈزەشت، كەچۈرمىش. ③ كەسىپ، مەخسۇس كەسىپ. |
careerist | ① n. ئەمەلپەرەس. ② ئابرۇيپەرەس. ③ قارانىيەت. |
careful | adj. ئېھتىيات، ئېھتىياتچان، پەخەسلىك، دىققەت. |
carefuly | adv. ئېھتىيات قىلىپ، ئاۋايلاپ، ئېھتىياتچانلىق بىلەن، پەخەس بولۇپ. |
careless | adj. ئېھتىياتسىزلىق، بىپەرۋا، بىغەم، قوپال. ② يۈزەكى، ئېتىبارسىز. |
carelessly | adv. ئېھتىياتسىزلىقتىن، بىغەملىك بىلەن، بىپەرۋالىق. |
caress | كۆيۈنمەك، كۆيۈمچانلىق قىلماق، بېشىنى سىلىماق |
cargo | n. ( cargo es، cargo es) يۈك، پاراخوتتىكى يۈك. |
caricature | ھەجۋى رەسىم |
carnage | n. قىرغىن، قىرغىنچىلىق. |
carnal | جىسمانىي، تېنى |
carol | مەدھىيە ناخشىسى، قەسىدە |
carp 1 | n. كارپ بېلىقى. |
carp 2 | v. تىرناق ئاستىدىن كىر ئىزدىمەك، يوق يەردىن پۇتاق چىقارماق. |
carpenter | n. ياغاچچى. |
carpet | n. گىلەم، زىلچا گىلەم. |
carriage | ① n. خادىك بىرىشكا ② يولۇچىلار پويىزى. ③ ۋاگون. |
carrier | ① n.ھاممال، يۈك توشۇغۇچى. ② ترانسپورت شىركىتى. ③ يۈك-تاق جازىسى. ④ ئاۋىئاماتكا. |
carrot | n. سەۋزە. |
carry | ① v. توشۇماق، يۆتكىمەك، توشۇپ بەرمەك، بىللە ئېلىپ يۈرمەك، كۆتۈرۈۋالماق. ② تارقاتماق، تارالماق. ③ بەرداشلىق بەرمەك. |
cart | n. ھارۋا، ئات ھارۋىسى. |
cartilage | n. كۆمۈرچەك. |
cartoon | ① n.ھەجۋىي رەسىم. ② سىياسىي ھەجۋىي رەسىم. ③ مۇلتىپلىكاتسىيىلىك فىلىم. |
carve | ① v. ئويماق، نەقىشلىمەك. ② (پىششىق گۆش قاتارلىقلار)نى توغرىماق. |
carver | n. ئويمىچى. |
carving | ①n. ئويمىچىلىق. ② ئويما بۇيۇن. |
cascade | n. كىچىك شارقىراتما. |
case 1 | ① n.ئەھۋال، ھالەت، ۋەزىيەت. ② ئاغرىق، كېسەل (ئادەم)، كېسەللىك. ③ <قانۇن> ئەنزە. ④ <گرامماتىكا> كېلىش. |
case 2 | ①!n. ساندۇق قۇتا، قاپچۇق، قاپ، چامادان. ② پوست، قاسراق. ③ غىلاپ. |
cash | n.Ⅰ نەق پۇل. v.Ⅱ (پۇل، چەك قاتارلىق)نى تېگىشمەك، ئالماشتۇرماق. |
cashier | n. كاسسىر. |
casino | ① ئويۇن- تاماشا مەيدانى، كۆڭۈل ئېچىش سورۇنى. ② تاماشا |
cassava | مانىخوت (دائىم كۆكىرىپ تۇرىدىغان چاتقال، يىلتىز، يەم-خەشەك ياكى كراخمال) |
cassette | ① n.قۇتا، ساندۇقچە. ② قاپلىق (ئۈنئالغۇ، سىنئالغۇ) لېنتىسى. |
cassock | دىن تارقاتقۇچىلار كىيىدىغان ئۇزۇن چاپان (خرىستىيان) |
cast | v.Ⅰ ( cast ، cast ) ① تاشلىماق؛ ئاتماق. ② چاچماق (نۇر)؛ چۈشمەك (شولا). ③ قۇيماق (قېلىپقا). ④ ئاۋاز بەرمەك. ①n.Ⅱ ئارتىستلار ئىسىملىكى. ② قۇيما بۇيۇم. |
cast iron | n.Ⅰ چۆيۈن. ① adj.Ⅱ تۆمۈردەك، چىڭ. ② چۆيۈندىن ياسالغان. |
castigate | جازا، جازالىماق، بەرھەم بەرمەك |
castle | n. قورغان، قەلئە. |
castor | n. ئىنەكپىتى، ئابدىمىلىك. |
castoroil | ئىنەكپىتى، ئابدىمىلىك يېغى |
castrate | ① پىچماق، ئاختا قىلماق ② پۈچەكلەشتۈرمەك (ماقالىنىڭ مۇھىم مەزمۇنىنى) |
casual | ① adj. تاسادىپىي، تۇراقسىز، بىقارار. ② ۋاقىتلىق، ۋاقتىنچە. |
casualty | ① n. ھادىسە، بالا-قازا، خېيىمخەتەر، بەختسىزلىك. ② ئۆلگۈچى. ③ يارىلانغۇچى. |
cat | n. مۈشۈك. |
catalog(ue) | n. مۇندەرىجە، كاتالوگ. |
catapult | ① n. رەگەتكە. ② سالغا. ③ كاتاپۇلتا (ئايروپىلاننى ئۇچۇرۇش ئۈچۈن ئىشلىتىدىغان بىر خىل ئەسۋاب). |
cataract | ① n.شارقىراتما. ② <مېدىتسىنا> كاتاراكتا. |
catastrophe | n. ھالاكەت، پالاكەت، ئاپەت. |
catch | v.Ⅰ (caught ؛ caught) ① تۇتماق، قولغا چۈشۈرمەك، تۇتۇۋالماق، توسىماق، توسۇلماق؛ تۇتۇلماق. ② ئۈلگۈرمەك (ماشىنا پاراخوت قاتارلىقلار)غا. ③ كۆرۈپ قالماق (بىراۋنىڭ يامان ئىش-ھەرىكەت بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقانلىقىنى). ④ يۇقماق، يۇقۇملانماق. ⑤ چۈشەنمەك، ئۇقماق.n.Ⅱ تۇتۇش، قولغا ئېلىش. ② غەنىيمەت، ئولجا. |
category | n. كاتېگورىيە. |
caterpillar | ① n. كېپىنەك قۇرتى. ② زەنجىر تاپان. |
cathedral | n. چېركاۋ. |
catholic | ① adj.Ⅰ ئومۇمىي، كەڭ كۆلەملىك، كەڭ دائىرىلىك. n.Ⅱكاتولىك دىندارى. |
cattle | ① n. ئات-ئۇلاغ؛ ئۆي ھايۋانلىرى. ② (ئومۇمىي ئاتىلىشى) كالا. |
catty | n.جىڭ (جۇڭگو ۋە شەرق ئەللىرىدە ئىشلىتىلىدىغان ئېغىرلىق ئۆلچەم بىرلىكى). |
caught | v.→catch. |
cauliflower | ① چېچەك سەي ② قىچا چېچىكى |
cause | ① n.Ⅰسەۋەب، دەلىل، بانا. ② ئىش. v.Ⅱ ... گە سەۋەب بولماق، قوزغىماق، قوزغاتماق، قوزغالماق. |
caustic | ① adj.<خىمىيە> ئويغۇچى ناترىيلىق، كۆيدۈرگۈچى ناترىيلىق. ② چىرىتىدىغان، ئېچىتىدىغان: caustic soda ئېچىتىدىغان سودا. ③ رەھىمسىز، شەپقەتسىز. ④ بېخىل، پىخسىق. ⑤ مەسخىرە قىلىدىغان، مازاقلىنىدىغان. |
caution | ① n.Ⅰئېھتىياتچانلىق، ھوشيارلىق. ②ئاگاھلاندۇرۇش. v.Ⅱ ئاگاھلاندۇرماق. |
cautious | adj.ئېھتىياتچان. |
caval cade | ماشىنا ئەترىتى، كارۋان، ئات كارۋىنى |
cavalier | n.ئاتلىق چەۋەنداز. |
cavalry | n. ئاتلىق ئەسكەرلەر، ئاتلىقلار؛ ئاتلىق قىسىم. |
cave | n. گەمە؛ ئۆڭكۈر، غار؛ تۆشۈك. |
cavern | n. غار، ئۆڭكۈر. |
cavity | ① n.تۆشۈك؛ ئۆڭكۈر، ئىن.②بوشلۇق (بەدەن). |
caw | v. (قاغا) قاقىلدىماق. |
cayenne | لازا، (قىزىلمۇچ) |
cc.,c.c. | cubic centimetre كۇب سانتىمېتىر. |
cease | v.توختىماق، توختاتماق. |
ceaseless | adj. توختىمايدىغان، توختامسىز، توختىماس، تۈگىمەس. |
celebrate | ① v. تەبرىكلىمەك، مۇبارەكلىمەك، قۇتلۇقلىماق. ② ماختىماق، تەرىپلىمەك. |
celebrated | مەشھۇر بولغان، داڭلىق |
celebration | n. تەبرىكلەش، قۇتلۇقلاش. |
celebrity | ① ئاتاق، شۆھرەت، نام ② مەشھۇر ئەرباب |
celery | چىڭسەي |
celestial | adj. ئاسان، ئاسماننىڭ. |
cell | ① n. كىچىك ئۆي؛ مەخپىي ئۆي. ② ھەرە كۆنىكى، ھەرە ئۇۋىسى. ③ھۈجەيرە. ④ باتارىيە. |
cellar | ئورا، گەمە، يەر ئاستى ئۆيى |
celling | ① n.تورۇس. ② چوققا، يۇقىرى پەللە. |
cellist | باس ئىسكىرىپكا |
cello | باس ئىسكىرىپكا |
celluloid | n. سېللۇلوئىد. |
cement | n.سېمونت. |
cemetery | n.مازار؛ قەبرىستانلىق. |
censor | ① تەكشۈرمەك، قاراپ چىقماق ② تەكشۈرگۈچى، كۆزەتكۈچى |
censure | v.Ⅰ ئەيىبلىمەك، كايىماق، تاپا-تەنە قىلماق. v.Ⅱ تاپا-تەنە، ئەيىبلەش. |
census | n.نوپۇس تەكشۈرۈش. |
cent | n. سېنت (دوللارنىڭ يۈزدىن بىرى)؛ (بىر دوللار 001 cents ) |
cente, center | ① n.Ⅰ مەركەز، ئوتتۇرا، مەركىزىي، مەركەزلىك ئىش. v.Ⅱ مەركەزلەشتۈرمەك، مەركەزلەشمەك. |
centenarian | ياشانغان ئادەم، قېرىغان ئادەم |
centenary | ئۆمۈرۋايەت، ئۆمۈر بويى |
centennial | centenary |
centigrade | adj يۈز گرادۇسلۇق، يۈز گرادۇسقا بۆلۈنگەن. |
centimetre, centimeter | n. سانتىمېتىر. |
central 1 | ① adj مەركىزىي، مەركەزنىڭ، ئوتتۇرا. ② مۇھىم؛ ئاساسىي. |
central 2 | مەركەزنىڭ، مەركىزى، ئەڭ مۇھىم، ئەڭ مەركىزىي |
centralization | n.مەركەزلەشتۈرۈش، ھوقۇقنى مەركەزلەشتۈرۈش. |
centralize | v. مەركەزلەشمەك، مەركەزلەشتۈرمەك. |
century | n. يۈز يىل، بىر ئەسىر. |
ceramics | ① n. ساپالچىلىق. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) ساپال قاچا، ساپال ئەسۋاب. |
ceremony | n. مۇراسىم، رەسىم-قائىدە. |
certain | ① adj. مەلۇم، مۇئەييەن. ② مۇكەممەل. ③ بەزى. |
certainly | ① adv. ھەقىقەتەن، راستتىنلا، دەرھەقىقەت، چوقۇم، جەزمەن. ② ئەلۋەتتە. |
certainty | ① n. ئىشەنچىلىك. ② ھەقىقىي ئىش، جەزملەشكەن ئىش. |
certificate | n.Ⅰ گۇۋاھنامە، ئىسپات. v.Ⅱ گۇۋاھنامە بەرمەك، گۇۋاھنامە تارقاتماق. |
certify | v. گۇۋاھلىق بەرمەك، ئىسپاتلىماق. |
cesspit | , cesspool گەندە ئورىكى |
cf | onfer (compare). |
chafe | ①v. ئۇۋلاپ ئىسسىتماق. ② سۈركەپ زېدە قىلماق (ئەتنى). ③ ئاچچىقلانماق، ئاچچىقىنى كەلتۈرمەك. |
chaff | ①n.Ⅰ توپان. ② يەم-خەشەك، بوغۇز، توغرالغان چۆپ. ③چاقچاق. v.Ⅱ (ياخشى نىيەت بىلەن) چاقچاق قىلماق. ② ئويناشماق، ھەزىل قىلماق. |
chagrin | كۆڭۈل غەش بولماق، كەيىپسىزلەنمەك |
chain | ① n.Ⅰ زەنجىر، كىشەن. v.Ⅱ زەنجىرلىمەك، كىشەنلىمەك. |
chair | ① يۆلەنچۈك ئورۇندۇق. ② پروفېسسور ئۇنۋانى. ③ لىكسىيە. ④ رەئىس ئورنى، يىغىن باشلىقىنىڭ ئورنى |
chairman | n. رەئىس. |
chalk | n. بور. |
challenge | ① n. جەڭگە چاقىرىش. ② مۇسابىقىگە چاقىرىش. ③ پارول n. Ⅱ ... گە جەڭ ئېلان قىلماق، ... نى جەڭگە چاقىرماق، ... گە مۇسابىقە ئېلان قىلماق. |
chamber | ① v. ئۆي؛ ياتاق. ② مەجلىسخانا. ③ (ئەنگلىيىدە) پالاتا. |
chambermaid | n. (مېھمانخانىلار)دا ئايال كۈتكۈچى. |
chamionship | n. لەۋھە، لەۋھە مۇسابىقىسى. |
chamois | بۆكەن، بۆكەن تېرىسى |
champion | n.چېمپىيون. |
chance | ① n.Ⅰ پۇرسەت. ② مۇمكىنلىك. ③ تەلەي. adj.Ⅱ تۇيۇقسىز، تاسادىپىي، بىۋاخ. v.Ⅲ تاسادىپىي يۈز بەرمەك، تۇيۇقسىز پەيدا بولماق. |
chancel | مۇقەددەس سۇپا (چېركاۋدىكى) |
chancellor | ① n. (بەزى مەملىكەتلەردە) ۋەزىر، مىنىستىر، باش مىنىستىر، بۇجاڭ. ② (ئەنگلىيە ئۇنىۋېرسىتېتلىرىدا) مۇدىر. |
change | ①v.Ⅰئالماشماق، ئالماشتۇرماق، تېگىشمەك، يەڭگۈشلىمەك. ② ئۆزگەرمەك، ئۆزگەرتمەك. ③ پۇل ياندۇرماق. ①n.Ⅱ ئۆزگىرىش. ② ئالمىشىش، ئالماشتۇرۇش، يەڭگۈشلەش. ③ پارچە پۇل، قايتۇرىدىغان پۇل، قايتۇرۇلىدىغان پۇل. |
changeable | adj. بىقارار، ئۆزگىرىشچان. |
changeless | adv. ئۆزگەرمەس، مۇقىم، تۇراقلىق. |
channel | ① n. دېڭىز بوغۇزى. ② سۇ يولى. ③ (تېلېۋىزور) قانال. |
chant | n.مۇناجەت، مەدھىيە. |
chaos | n. قالايمىقانچىلىق، مالىمانچىلىق. |
chap. | chapter. |
chap 1 | v. يارماق، يېرىلماق. |
chap 2 | n. (جانلىق تىلدا) بالا، يىگىت. |
chapel | n. ئىبادەتخانا. |
chapter | n. باب، بۆلۈم، قىسىم. |
character | ① n.خاراكتېر، مىجەز، خۇسۇسىيەت. ② ئەخلاق، پەزىلەت. ③ ئالاھىدىلىك، ئۆزگىچىلىك. ④ كىشىلەر (رومان ۋەدراممىلاردىكى). ⑤ بەلگە. |
characteristic | adj.Ⅰ ئالاھىدە، ئۆزىگە خاس، مەخسۇس. n.Ⅱ ئالاھىدىلىك، ئۆزگىچىلىك، ئارتۇقلىق، خۇسۇسىيەت. |
characterize | v... نىڭ ئالاھىدىلىكىنى ئىپادىلىمەك... نىڭ خۇسۇسىيىتىنى بىلدۈرمەك. be characterize d by ‖... ئالاھىدىلىككە ئىگە بولماق، ... نىڭ خۇسۇسىيىتى بار بولماق. |
charcoal | n. ياغاچ كۆمۈرى. |
charge | ① n.Ⅰ شىكايەت قىلىش، ئەيىبلەش، ئەرز قىلىش. يۈك. ② خىراجەت، چىقىم. ③ مەجبۇرىيەت، مەسئۇلىيەت، جاۋابكارلىق. ①v. Ⅱ شىكايەت قىلماق؛ ئەيىبلىمەك؛ ئەرز قىلماق. ② قاچىلىماق؛ قاچىلانماق (توك ۋە ئوق قاتارلىقلار). ③ تولدۇرماق؛ توشقۇزماق. |
chariot | n. (ئىككى چاقلىق) جەڭ ھارۋىسى. |
charitable | adj. شەپقەتلىك، مېھرىبان، كۆڭلى يۇمشاق. |
charity | ① n. خەير-ئېھسان، خەير-ساخاۋەت. ② سەدىقە؛ نېسىي؛ ياردەم. ③ خەيرىيەت ئىشلىرى تەشكىلاتى؛ خەيرخاھلىق. |
charm | n.Ⅰسېھرىي كۈچ، مەپتۇن قىلىش كۈچى. v.Ⅱ مەپتۇن قىلماق. |
charming | ① adj. يېقىملىق، جەزىبىلىك، مېھرى ئىسسىق. ② جەلپ قىلارلىق، مەپتۇن قىلىدىغان. |
chart | ① n. دېڭىز خەرىتىسى، سۇ يولى خەرىتىسى. ② جەدۋەل، كۆرسەتكۈچ جەدۋەل، سخېما. |
charter | ① n. قائىدە-تۈزۈم، نىزامنامە. ② گۇۋاھنامە. |
chase | v.Ⅰ قوغلىماق، ھەيدىمەك.n.Ⅱ قوغلاش، قوغلىشىش، ھەيدەش. |
chaste | ①adj. پاك، ساپ، ئىپپەتلىك. ② ئىخچام، يىغىنچاق. |
chasten | ئاگاھ بەرمەك، جازالاپ ئاگاھلاندۇرماق |
chastise | v. جازالىماق، قاتتىق جازا بەرمەك، قاتتىق تەنبىھ بەرمەك. |
chastity | ① پاك ②يۇقىرى بېسىم، قاتتىق بېسىم |
chat | n.Ⅰ پاراڭ، پاراڭلىشىش، مۇڭدىشىش. v.Ⅱ پاراڭلاشماق، مۇڭداشماق. |
chatter | ① v.Ⅰ گەپدانلىق قىلماق، ۋاتىلدىماق، كاپشىماق. ② ۋىچىرلىماق (قۇشلار). ③ سىگنال بەرمەك. دۈت-دۈت قىلماق (ماشىنا). ④ تىترەپ كاسىلدىماق (چىش). ⑤ چىرقىرىماق، توۋلىماق، ھۆركىرىمەك (مايمۇن). ① n.Ⅱ گەپدانلىق، گەپدانلىق قىلىش، ۋاتىلداش. ② سايراش. ③ چىرقىراش، ھۆركىرەش (مايمۇن). ④ تاقاق-تۇقۇق ئاۋاز. |
chatterbox | n.ئەزمە، كوت-كوت. |
chauvinism | n. شوۋىنىزم. |
cheap | ① adj. ئەرزان. ② باھاسى چۈشۈرۈلگەن، پۇلغا يارىمايدىغان، يارامسىز. |
cheapen | v. ئەرزانلاشماق، ئەرزانلاتماق؛ باھاسى چۈشمەك، باھاسىنى چۈشۈرمەك. |
cheat | v.Ⅰ ئالدىماق، قاقتى-سوقتى قىلماق. n.Ⅱ ئالدامچى. |
check | ①v.Ⅰ توختاتماق، توسىماق، چەكلىمەك. ② كونترول قىلماق، بېسىۋالماق (ھېسسىيات)①n. (ئامېرىكا تىلىدا) چەك. ② تالون. ③ تەكشۈرۈش، سېلىشتۇرۇش. |
check-up | ① n. تەكشۈرۈش، تەكشۈرتۈش. ② سېلىشتۇرۇش، كوررېكتورلۇق، كوررېكتورلۇق قىلىش. ③ بەدەن تەكشۈرۈش، بەدەن تەكشۈرتۈش. |
cheek | n. مەڭىز. |
cheeky | adj. (جانلىق تىلدا) نومۇسسىز، شەرمەندە. |
cheer | ① v.Ⅰ خۇشال قىلماق، خۇشاللاندۇرماق، روھلانماق، روھلاندۇرماق. ② ئالقىشلىماق، بارىكاللا ئېيتماق. ① n.Ⅱ خۇشاللىق، خۇشال-خۇراملىق. ② ئالقىش، بارىكاللا ئېيتىش. |
cheerful | adj. خۇشاللىنارلىق، خۇشاللىققا چۆمگەن. |
cheerfully | adv. خۇشال، خۇشال-خورام، خۇشاللىق بىلەن. |
cheery | ①adj. شاد، خۇش چاقچاق، خۇش پېئىل. ② چەكسىز خۇشاللىققا چۆمگەن، گۈلقەقەلىرى ئېچىلغان. |
cheese | n. پىشلاق، ئىرىمچىك. |
cheetah | قاپلان، يىلپىز ئوۋلىماق |
chemical | adj.Ⅰ خىمىيىلىك، خىمىيىۋى. n.Ⅱ خىمىيىلىك بۇيۇملار، خىمىيىلىك دورىلار. |
chemise | n. ئىچ كۆڭلەك (ئايالچە). |
chemist | ① n.خىمىيىك، خىمىيە ئالىمى. ② دورىگەر. |
chemistry | n.خىمىيە. |
cheque, check | n. چەك. |
cherish | ① v. قەدىرلىمەك، ئەتىۋارلىماق. ② تەربىيىلىمەك، ئۆستۈرمەك. ③ ئۈمىد باغلىماق. |
cherry | n. گىلاس، ئالۇچا. |
cherub | چىرايلىق سۆيۈملۈك ئۇماق بالا |
chess | n.شاھمات. |
chessboard | n. شاھمات تاختىسى. |
chessman | (chessmen ) n. شاھمات ئۇرۇقى. |
chest | ① n. ساندۇق، قۇتا، ئىشكاپ، جاۋەن. ② كۆكرەك، مەيدە، تۆش، كۆكس. |
chestnut | n.Ⅰكاشتان.adj.Ⅱ زىغىر رەڭ، خورما رەڭ، بېغىر رەڭ. |
chew | ①v. چاينىماق. ②ئويلىماق، ئويلانماق، ئىنچىكە ئويلانماق، ئىنچىكە ئويلىماق: chew over ئويلىنىپ باقماق، ئويلىنىۋالماق. |
chick | n. چۈجە. |
chicken | ① n. چۈجە. ② قۇچقاچ بالىسى. ③ توخۇ گۆشى. |
chicory | كاسىنە، كۆك چېچەك |
chief | n.Ⅰ رەھبەر، باشلىق، كوماندىر. adj.Ⅱ ئاساسىي، مۇھىم. |
chiefly | adv.ئاساسەن. |
chieftain | يولباشچى، سەردار |
child | ( child ren )n. كىچىك بالا، ئۆسمۈر. |
childbirth | n. تۇغۇت. |
childhood | n. بالىلىق دەۋر، ئۆسمۈرلۈك دەۋر، بالىلىق چاغ. |
childish | ① adj. بالىلارچە، بالىلارغا خاس، بالىلارغا ئائىت. ② بالا مىجەز. |
children | n.←child. |
chill | n.Ⅰ سالقىن، سوغۇق.v.Ⅱ سوۋۇتماق، سوغۇق ساقلىماق. |
chilly | ① adj. سوغۇق، سالقىن. ② مۇئامىلىسى سوغۇق. |
chimney | n.كاناي، تۇرخۇن، مۇنار. |
chin | n.ئېڭەك. |
china | n. پارپۇر قاچا، چىنە. |
chinese | adj.Ⅰ جۇڭگونىڭ، جۇڭگولۇقنىڭ، جۇڭگوچە، خەنزۇچە. ① n.Ⅱ جۇڭگولۇق. ② خەنزۇ تىلى، خەنزۇچە. |
chink | n. چاك، دەز، يېرىق. |
chintz | n. چىت، گۈللۈك پاختا رەخت. |
chip | ① n.پارچە، بۇردا، سۇنۇق، قىرىندى، تارىشا. ② پۇل (دوغا تىكىلگەن). v.Ⅱ ( chip ped؛ chip ped؛ chip ping) ① پارچىلىماق، پارچىلانماق. ② سۇنماق، سۇندۇرماق، چاقماق، چېقىلماق. |
chirp | v.Ⅱ n.Ⅰ ۋىچىر-ۋىچىر، چىر-چىر (ئاۋاز). ① ۋىچىرلىماق، چىرىلدىماق. ② ۋىچىرلاپ سۆزلىمەك، جىۋىلداپ سۆزلىمەك. |
chirpy | خۇشال بولماق، خۇرسەن بولماق |
chisel | n.Ⅰ ئىسكىنە، v.Ⅱ ( chisel led؛ chisel led؛ chisel ling) تەشمەك، ئويماق، چەكمەك، قازماق، كولىماق، ئاچماق. |
chit | قەرز، قەرز پۇل ھۆججىتى |
chlorine | n. <خىمىيە> خلور. |
chloroform | خلوروفورم |
chocolate | ① n. شاكىلات. ②توق جىگەررەڭ. |
choice | n. تاللاش. ② تاللىنىدىغان نەرسىلەر. |
choir | ① n. ئومۇمىيخورچىلار. ② خور، ئومۇمىيخور. ③ سەھنە. |
choke | ① v.Ⅰ تۇنجۇقۇپ قالماق، دىمىقىپ قالماق. ② بوغۇلماق، بوغۇلۇپ قالماق. ③ نەپسى قىسىلماق. ④ باسماق، بېسىلماق، تۇتماق. ⑤ توسىماق، توسۇلماق، توسۇلۇپ قالماق. ① n.Ⅱ تۇنجۇقۇپ قېلىش، دىمىقىپ قېلىش. ② <مېخانىكا> پۇرۇپكا. |
cholera | n. <مېدىتسىنا> ۋابا، ۋابا كېسىلى، خولېرا. |
choose | v. (chosen ، chose ) ① تاللىماق. ② رازى بولماق، خالىماق. |
chop 1 | v. ( chop 1 ped، chop 1 ped، chop 1 ping)كەسمەك، چاپماق، يارماق، چانىماق. |
chop 2 | ① n. تامغا، مۆھۈر. ② ماركا. |
chopper | قىڭراق |
chopsticks | n. (كۆپلۈك ئىشلىتىدۇ) چوكا. |
chopsticks | چوكا، كويزا |
choral | ئومۇمىي خور ئەترىتى |
chord | ① n. <ماتېماتىكا> خوردا. ② <مۇزىكا> تار. |
chorus 1 | ① n. ئومۇمخور. ② ئومۇمخور سازى. |
chorus 2 | ئومۇمىي خور |
chose | v.→choose. |
chosen | →choose. |
Christ | n. خرىستوس، ھەزرىتىي ئەيسا ئەلەيھىسسالام. |
Christian | n.Ⅰخرىستىئان، خرىستىئانلار، خرىستىئان دىنىدىكىلەر. adj.Ⅱ خرىستىئان. |
Christmas | n. روژدېستۋو بايرىمى (12-ئاينىڭ 25-كۈنى) |
chronic | ئاستا خاراكتېرلىك (كېسەل) |
chronicle | n.يىلنامە، خاتىرە. |
chrysanthemum | n.جۇخار گۈلى. |
chubby | ① adj.تولغان، توشقان، ۋايىغا يەتكەن. ② يۇمىلاق (يۈزلۈك). |
chuck | ① v.Ⅰ (جانلىق تىلدا) ئاتماق، تاشلىماق. ② ۋاز كەچمەك. n.Ⅱ (جانلىق تىلدا) ئىشتىن بوشاش، ئىشتىن بوشىتىش get the chuck // ئىشتىن بوشىماق. |
chuckle | ① v.Ⅰ قوقۇقلىماق (مېكىيان). ② پىخىلداپ كۈلمەك، قاقاقلاپ كۈلمەك. n.Ⅱ قاقاقلىغان ئاۋاز، قاقاقلاپ كۈلۈش، پىخىلداپ كۈلۈش. |
church | n. چېركاۋ، ئىبادەتخانا. |
churchyard | n.چېركاۋ قەبرىستانلىقى. |
churl | n. قوپال ئادەم. |
churlish | adj. قوپال، ئاچچىقى يامان. |
cider | ئالما شەربىتى، ئالما ھارىقى |
cigar | n. سىگار. |
cigarette | n. تاماكا، سىگارىت. |
cinder | n. داشقال، شاخار. |
cinema | n. كىنوخانا. |
cinnamon | n. (ئۆسۈملۈك) دارچىن، قوۋزاق دارچىن. |
cipher, cypher | ① n. نۆل (0). ② مۇھىم بولمىغان ئادەم، زۆرۈرىيەتسىز ئادەم. ③ قىممىتى يوق نەرسە. ④مەنپىي بەلگە. |
circle | n.Ⅰ يۇمىلاق، دۈگىلەك، چەمبەر. ② دائىرە، گۇرۇھ، مەزھەپ، ساھە. v.Ⅱ ئايلانماق، چۆرگىلىمەك، ئەگىمەك، ئايلاندۇرماق، چۆرگىلەتمەك. |
circuit | ① n. ئايلىنىپ چىقىش، كېزىش. ② سەييارە، كۆچمە. ③ توك يولى. |
circular | ① adj. يۇمىلاق، دۈگىلەك، چەمبەر شەكىللىك. ② ئايلانما، ئايلىنىدىغان. |
circulate | ① v. ئايلانماق، ئايلاندۇرماق، ئايلىنىپ تۇرماق. ② تارالماق، تارقاتماق. |
circulation | ① n. ئايلىنىش. ② تارقىتىش. |
circumference | n. چەمبەر ئايلانمىسى، چەمبەر ئۇزۇنلۇقى. |
circumstance | ① n. شارائىت، مۇھىت. ② ئەھۋال. |
circus | n. سېرك ئۆمىكى. |
cite | ① v. نەقىل كەلتۈرمەك، دەلىل كەلتۈرمەك. ② ئىسمىنى ئاتاپ تەقدىرلىمەك. ③ (قانۇن) سوراققا چاقىرماق، چاقىرتىپ سوراق قىلماق. |
citizen | n. گراژدان، پۇقرا. |
citizenship | n. گراژدانلىق ھوقۇقى، گراژدانلىق سالاھىيەت. |
city | n.شەھەر. |
civic | شەھەرنىڭ، شەھەر ئاھالىسىنىڭ |
civil | ① adj. شەھەر خەلقى، شەھەر خەلقىنىڭ. ② گراژدان، گراژداننىڭ، پۇقرا، پۇقرانىڭ. ③ ھەق تەلەپ، ھەق تەلەپ ئىشلىرى. |
civilian | ① n.Ⅰ پۇقرا. ② خىزمەتچى. ③ مەمۇرىي ئەمەلدار. adj.Ⅱ خەلق ئىچىدىكى، خەلققە ئائىت، خەلققە دائىر. |
civility | n. مۇلايىملىق، خۇش مۇئامىلە، خۇش تەبىئەت، خۇش پېئىللىك. |
civilization | n. مەدەنىيەت، مەرىپەت. |
civilize | v.مەدەنىيلەشمەك، مەدەنىيلەشتۈرمەك، مەدەنىيەتكە ئىگە بولماق، مەدەنىيەتكە ئىگە قىلماق. |
claim | ① v.Ⅰ تەلەپ قىلماق. ② تەشەببۇس قىلماق، قۇۋۋەتلىمەك. ① n.Ⅱ تەلەپ. ② تەشەببۇس. |
clamber | v. ئۆمىلەپ چىقماق، ياماشماق، يامىشىپ چىقماق. |
clamo(u)r | n.Ⅰ غەلۋە، ۋاراڭ-چۇرۇڭ، شاۋقۇن. v.Ⅱ ۋاراڭ-چۇرۇڭ قىلماق، غەلۋە قىلماق، سۈرەن -شاۋقۇن سالماق. |
clamp | n.Ⅰ ئامبۇر، قىسقۇچ. v.Ⅱ قىسماق، قىسىلماق، قىستۇرماق، چىڭ قىسماق. |
clan | ① n. ئۇرۇق، ئۇرۇقداشلىق. ② قەبىلە، قوۋم. ③ مەزھەپ. |
clandestine | ① مەخپىيەتلىك، مەخپىي ② يەڭ ئىچىدە، ئۆز ئالدىغا خۇپىيانە، يوشۇرۇن |
clang | v.Ⅰ تاراڭلىماق، تاراڭشىتماق، جاراڭلىماق، جاراڭشىتماق. n.Ⅱ تاراڭ-تۇرۇڭ، جاراڭ-جۇرۇڭ. |
clap | v.Ⅰ چاۋاك چالماق. n.Ⅱ چاۋاك، چاۋاك ئاۋازى. |
claret | ① فرانسىيىنىڭ قىزىل ھارىقى. ② بېغىررەڭ، جىگەررەڭ |
clarify | ① v. ئېنىقلىماق، ئېنىقلانماق. ② تازىلىماق، تازىلانماق. |
clarinet | كلارنېت (مۇزىكا ئەسۋابى) |
clarity | ① n. ئېنىقلىق. ② چۈشىنىشلىك. ③ سۈزۈكلۈك. ④ تىنىقلىق. |
clash | ① v. ئۇرماق، ئۇرۇلماق، سوقماق، سوقۇلماق. ② توقۇنۇشماق، زىت كەلمەك. |
clasp | ① v. قول ئېلىشماق، كۆرۈشمەك. ②قۇچاقلاشماق. |
class | ① n.Ⅰ سىنىپ. ② دەرىجە. ③ سورت. ④ دەرس. v.Ⅱ سىنىپقا بۆلمەك. ② دەرىجىگە ئايرىماق. ③ تۈرگە ئايرىماق. |
classic | adj.Ⅰ كلاسسىك. ① n.Ⅱ ئاتاقلىق يازغۇچى، داڭدار ئەدىب. ② كلاسسىك ئەسەر. |
classical | adj. كلاسسىك. |
classify | v. تۈرگە ئايرىماق، دەرىجىگە بۆلمەك. |
classmate | n. ساۋاقداش. |
classroom | n. سىنىپ، دەرسخانا. |
clatter | ① v.Ⅰ تاراقلىماق، قاراسلىماق. ② چۇرقۇراشماق. ① n.Ⅱ گۈلدۈرلەش، گۈلدۈر-گۈلدۈر (ئاۋاز)، تاراق-تۇرۇق، قاراس-قۇرۇس، جاراڭ-جۇرۇڭ. ②ۋاراڭ-چۇرۇڭ. |
clause | n. <گرامماتىكا> تارماق جۈملە، بېقىندى جۈملە. ② ماددا، تۈزۈم. |
claw | ① n. تىرناق، پەنجە (قوش ۋە ھايۋاناتلارنىڭ). ② چاڭگال. |
clay | n. سېغىز توپا. |
clean | ① adj.Ⅰ پاكىز، تازا، پاك. v.Ⅱ تازىلىماق، پاكىزلىماق. adv.Ⅲ پاك-پاكىز، پۈتۈنلەي، تامامەن، تەلتۆكۈس. |
cleaning | n. تازىلىق؛ تازىلاش؛ تازىلىق قىلىش. |
cleanly 1 | adj.تازا، پاكىز پاكىزلىققا ئادەتلەنگەن. |
cleanly 2 | adv. تازا، پاكىز. |
cleanness | n. تازىلىق، پاكىزلىق. |
cleanse | v.تازىلىماق، پاكىزلىماق، ئادالىماق. |
clear | ① adj.Ⅰ ئوچۇق،سۈزۈك، تازا. ②روشەن، ئېنىق، ئايدىڭ. ①v.Ⅱ تازىلىماق. ②ئېنىقلىماق، ئايدىڭلاشتۇرماق. |
clearly | adv. ئېنىق، روشەن، شەكسىز، ئوچۇق. |
cleave | يارماق، پارچىلىماق |
cleft | v. → cleave. |
cleft cleave | v. (clove ، cleft ؛ cleft، cloven) يارماق، يېرىلماق، ئۇششاقلىماق، پارچىلىماق. |
clemency | ① n. مۇلايىملىق. ② رەھىم، رەھىم قىلىش. ③ مېھىر-شەپقەت. ④ ئىللىقلىق (ھاۋا كېلىمات). |
clench | ① v. (مۇشتىنى) تۈگمەك. ②چىشىنى چىشلەپ تۇرماق. ③سىقماق، چىڭ تۇتماق. |
clergyman | (clergymen ) n. روھانىي پوپ. |
clerk | ① n. خىزمەتچى، خادىم، ئىش باشقۇرغۇچى. ② كاتىپ. ③ (ئامېرىكا تىلىدا) دۇكان خىزمەتچىسى. |
clever | ①adj. ئەقىللىق، ھوشيار، چېچەن. ② چاققان. ③ ماھىر. |
click | v.Ⅰ جاققىدە قىلماق، پاققىدە قىلماق، شاققىدە قىلماق، شاراق-شۇرۇق قىلماق، شارت-شۇرت قىلماق. n.Ⅱ شاقىلداش، جاقىلداش، شاراق-شۇرۇق قىلىش، شارت-شۇرت قىلىش. |
client | ① n. ھاۋالە قىلغۇچى. ② شاھىت. ③ دەۋاگەر. ④ خېرىدار. |
clientele | خېرىدار، مېھمان |
cliff | n. تىك يار، ھاڭ، تىك قىيا. |
climate | ① n. ھاۋا، كىلىمات. ② ئىقلىم، جاي، يەر. |
climatic | adj. ھاۋا كىلىماتقا ئائىت. |
climax | ① چوققا، ئۇچ ② ئەڭ يۇقىرى پەللە |
climb | ① v.Ⅰ يامىشىپ چىقماق، ياماشماق، چىقماق. ② ئۆمۈلىمەك، تىرماشماق. n.Ⅱ يامىشىپ چىقىش يامىشىش، چىقىش. ② ئۆمۈلەش، تىرمىشىش. |
climber | ① n. تاغقا چىقىش تەنھەرىكەتچىسى. ② ياماشقۇچى ئۆسۈملۈك. ③ ياماشقۇچى (ئادەم). |
clinch | ① بەلگىلىمەك، قارار قىلماق ② قۇچاقلىماق، قۇچاقلاشماق. |
cling | v. چاپلاشماق، يېپىشماق (clung، )clung |
clinic | n. كلىنىكا، شىپاخانا. |
clink | n.Ⅰ جىرىڭلاش، جاراڭلاش.v.Ⅱ جىرىڭلىماق، جىرىڭلاتماق، جاراڭلىماق، جاراڭلاتماق. |
clip 1 | n.Ⅰ قىسقۇچ، ئەگمەچ قىسقۇچ. ②ئوقدان. v.Ⅱ ( clip 1 ped، clip 1 ped، clip 1 ping) قىسماق، قىستۇرماق. |
clip 2 | ① v.Ⅰ كەسمەك، قىرقىماق، قايچىلىماق.① n.Ⅱ كېسىش. ② قىرقىش، قايچىلاش. |
clippers | n. (كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) قايچا، قىرقىش ئەسۋابلىرى. hair clippers چاچ ماشىنىسى nail clippers / تىرناق ئالغۇچ. |
clique | n. گۇرۇھ، مەزھەپ. |
cloak | ① n.Ⅰ خالات، پىلاش. ② باھانە، باھانە-سەۋەب؛ ۋەج ① v.Ⅱ يۇشورماق؛ ياپماق. ②باھانە تاپماق. باھانە-سەۋەب كۆرسەتمەك. |
cloakroom | ① n. (تىياتىرخانىلارنىڭ) كىيىم قويۇش ئۆيى. ② ئامانەتخانا، يۈك-تاقا ساقلاش ئۆيى. |
clock | n. سائەت (ئۈستەل ياكى تام سائىتى). |
clockwise | adj.Ⅰ سائەت سترېلكىسىنىڭ يۆنىلىشىدىكى، سائەت ئىسترېلكىسىنىڭ يۆنىلىشى بويىچە ئايلىنىدىغان، ئوڭ ئايلىنىدىغان. adv.Ⅱ سائەت ئىسترېلكىسىنىڭ يۆنىلىشى بويىچە؛ ئوڭغا. |
clod | n. كېسەك. |
clog | ① n.Ⅰياغاچ تاپانلىق ئاياغ. ② توسۇق، توسالغۇ، كاشىلا، پۇتلىكاشاڭ.v.Ⅱ ( clog ged؛ clog ged؛ clog ging) توسىماق، توسقۇنلۇق قىلماق، كاشىلا قىلماق، كاشىلا بولماق. |
close 1 | ① v.Ⅰ ياپماق، ئەتمەك، تاقىماق، ئېتىلمەك، تاقالماق. ② ئاياغلاشماق؛ ئاياغلاشتۇرماق. ③يېقىنلاشماق، يېقىنلاشتۇرماق.n.Ⅱ ئاياغلىشىش، تۈگەش. |
close 2 | adj. يېقىن.③ زىچ ④ قويۇق (مۇناسىۋەت) ⑤ دىمىق. |
closely | ① adv. زىچ. ② مۇستەھكەم، چەمبەرچاس، مۇكەممەل، پۇختا. ③ مەخپىي. |
closeness | ① n. دىمىقىش، دىمىقىپ قېلىش، دىمىقىلىق. ② يېقىنلىق، يېقىنلىق قىلىش، يېقىنلىشىش. ③ زىچلىق، ھىملىق. |
closet | ① n.Ⅰ تەكچە، ئويۇق. ② ئىچكىرى ئۆي. ③ (ئامېرىكا تىلىدا) ئامبار؛ قازناق. ④ يۇيۇنۇش ئۆيى؛ ھاجەتخانا. adj.Ⅱ تاقاق، تاقاقلىق، ئىشىكى تاقاق. |
closure | ياپماق، ئەتمەك، تاقىماق |
clot | n.Ⅰ ئۇيۇتما، قېتىشما (قان).v.Ⅱ ( clot ted؛ clot ted؛ clot ting) ئۇيۇماق، ئۇيۇتماق، قېتىشماق، قېتىشتۇرماق. |
cloth | ( cloth s n. رەخت، گەزلىمە. ② توقۇلما بۇيۇملار. |
clothe | ① v. كىيىم كىيدۈرمەك. ②قاپلىماق، ياپماق. |
clothes | n. كىيىم، كىيىم-كېچەك. |
clothing | n. كىيىم، كىيىم-كېچەك. |
cloud | n.بۇلۇت. |
cloudless | adj. بۇلۇتسىز، تىنىق. |
cloudy | adj. تۇتۇق، بۇلۇتلۇق. |
clove 1 | v.→cleave. |
clove 2 | n. قەلەپمۇر. |
cloven | v. →cleave. |
clover | n. بېدە. |
clown | ① n.Ⅰقىزىقچى، ھەزىلكەش. ② سەھرالىق. ③ قوپال ئادەم. v.Ⅱ قىزىقچىلىق قىلماق. |
cloy | v.كۆڭۈلگە تەگمەك (مايلىق تائام ۋە شېرىنلىكلەر). |
club | ① n.Ⅰ قۇلۇپ. ② كالتەك، تاياق.v.Ⅱ ( club bed، club bed، club bing) كالتەكلىمەك، دۇمبالىماق. |
cluck | v.Ⅰ (مېكىيان) قاقىلدىماق، قوقۇلدىماق.n.Ⅱ قوقۇقلاش، قاقىلداش (مېكىيان). |
clumble | ① v. يانچىماق، يانچىلماق. ② ئۇۋىماق، تالقان قىلماق، كۇكۇم-تالقان قىلماق؛ تارمار قىلماق، تارمار بولماق، بىتچىت بولماق، بىتچىت قىلماق. |
clumsy | adj. قوپال، كېلەڭسىز، ئېغىر. |
clung | v.→ cling |
cluster | ① n.Ⅰ ساپاق، دەستە، شىڭگىل، تىزىق، زىخ. ② توپ، دۆۋە. ① v.Ⅱ توپلاشماق. ② توپ-توپ بولۇپ ئۆسمەك. |
clutch | v.Ⅰ تۇتماق، تۇتۇۋالماق. ① n.Ⅱ تۇتۇش، تۇتۇۋېلىش. ② كونترول، كونترول قىلىش. ئىلىك، ئىلكىگە ئېلىش. ③ <مېخانىكا> موفتا. |
clutter | قالايمىقان، تەرتىپسىز |
cm. | centimetre (s). |
co-operate | v. ھەمكارلاشماق، ھەمكارلىشىپ ئىشلىمەك، كوپىراتسىيىلەشمەك. |
co-operation | n. كوپىراتسىيىلىشىش، ھەمكارلىشىش. |
co-operative .cooperative | adj.Ⅰ ھەمكارلىق، كوپىراتىپ. n.Ⅱكوپىراتىپ، كوپىراتسىيە. |
Co.,co. | company. |
coach | ① n. خادىك، بىرىشكا. ② يولۇچىلار پويىزى. ③ئۇزۇن يوللۇق ئاپتوموبىل. ④ <تەنتەربىيە> ترېنېر. |
coal | n.Ⅰ كۆمۈر، تاش كۆمۈر.v.Ⅱ كۆمۈر سالماق، كۆمۈر قالىماق. |
coal-mine | n. خاڭ، كۆمۈر كان. |
coalesce | يىغىلىش، توپلىنىش |
coalition | n. بىرلەشمە، قوشما. |
coarse | ①adj. قوپال، يىرىك، ناچار. ② سەت، توڭ. |
coast | n.Ⅰ دېڭىز قىرغىقى، دېڭىز ياقىسى. دېڭىز ساھىلى. ①v.Ⅱ دېڭىز قىرغىقىنى بويلاپ ئۈزمەك، دېڭىز ياقىسىنى بويلاپ يۈرمەك.② تېيىلىپ چۈشمەك،سىيرىلىپ چۈشمەك (تاغدىن). |
coat | ① n.Ⅰ چاپان، پەلتۇ، تون. ① تېرە، پوست.① v.Ⅱ ئورىماق، يۆگىمەك. ② سۈركىمەك. |
coating | ① n. پوست، نېپىز قاتلام. ② چاپانلىق (رەخت). |
coax | v. كۆنمەك، كۆندۈرمەك، گوللاپ كۆندۈرمەك (كىچىك بالىنى دورا يېيىشكە). |
cobble 1 | v. يامىماق، بولۇشىغا ياماپ قويماق (ئاياغنى). |
cobble 2 | n.شېغىل، يىرىك شېغىل. |
cobbler | n. ياماقچى؛ موزدۇز. |
cobra | كۆزەينەكلىك يىلان |
cobweb | ئۆمۈچىك تورى |
cocaine | كوكائىن |
cock | ① n. خوراز. ② ئەركەك، نەر. |
cockpit | ① n. خوراز سوقۇشتۇرۇش مەيدانى. ② جەڭ مەيدانى. ③ <ئايروپىلاننىڭ> كابىنكا. |
cockroach | n. مايفۇرت (تاراقان) |
cocktail | n. كوكتېيىل ھارىقى، خۇش بۇي ئەبجەش ھارىقى. |
cocoa | n. كاكائو پاراشوكى. |
coconut | n. كوكۇس، كوكۇس پالمىسى. |
cocoon | n. پىلە. |
cod | n. ( cod ، cod s) يوغان باش بېلىق، تېرىسكا بېلىقى. |
code | ① n. قانۇن، قائىدە-نىزام. ② شەرتلىك بەلگە. |
coerce | v. مەجبۇر قىلماق، زورلىماق. |
coexistence | n. بىللە تۇرۇش، بىللە ياشاش. |
coffee | n. قەھۋە. |
coffer | بىخەتەرلىك ساندۇقى، بىخەتەرلىك چامىدىنى |
coffin | n. گۇەنسەي، جەسەت ساندۇقى. |
cohere | ① v. باغلاشماق (ماقالە). ② مۇۋاپىقلاشماق. ③ چاپلاشماق، يېپىشماق. يېپىشىپ تۇرماق. ④ ئۇيۇشماق، بىردەك ئىتتىپاقلاشماق. |
coherence | ① n. باغلىشىش (ماقالە). ② ھىملىق. ③ ئىخچاملىق. ④ چاپلىشىش، يېپىشىش، يېپىشىپ تۇرۇش. |
coherent | ① adj. يېپىشقاق، چاپلاشقاق.② بىرلەشكەن. ③ بىردەك بولغان، باغلانغان، باغلاشقان (ماقالە). ④ ئېنىق، روشەن، ئۇقۇملۇق. |
cohesion | ① n. يېپىشىش، چاپلىشىش. ② بىرىكىش، بىرىكىش كۈچى. ③ ئىچكى تارتىشىش كۈچى (مولېكۇلىلارنىڭ). |
coil | v.Ⅰ تۈرمەك، تۈرۈلمەك، يۆگىمەك، يۆگەلمەك، ئورىماق، ئورالماق. ① n.Ⅱ يۆگەم. ② (ئېلېكتر) غالتەك. |
coin | n. تەڭگە پۇل. |
coincide | ①v. ئۆزئارا بىرلەشمەك، جىپسىلاشماق. ② بىرلىكتە پەيدا بولماق، بىللە كېلىپ چىقماق. ③ ئوخشىماق، ماسلاشماق. |
coincidence | n. ماسلىشىش، مۇۋاپىقلىشىش، بىردەكلىشىش. |
coke | |
col. | colonel. |
cold | ① adj.Ⅰ سوغۇق. ② سوغۇققانلىق. ③ ئېتىبارسىز. ① n.Ⅱ سوغۇق. ② زۇكام، رەزەندە. |
cold-blooded | ①adj. سوغۇققانلىقلار (بېلىق ۋە يەر باغىرلىغۇچى قۇرت قاتارلىقلارنى كۆرسىتىدۇ). ② باغرى قاتتىق، رەھىمسىز، شەپقەتسىز. |
coldness | ①n. سوغۇق، سوغۇقلۇق. ② سوغۇق مۇئامىلە. |
collaborate | ① v. ھەمكارلاشماق. ② تىل بىرىكتۈرمەك؛ دۈشمەنگە باغلانماق. |
collaboration | ①n. ھەمكارلىق، ھەمكارلىشىش، ھەمكارلاشتۇرۇش. ② دۈشمەنگە باغلىنىش، دۈشمەن بىلەن ئالاقىلىشىش. |
collapse | ①v. ئۆرۈلمەك، يىقىلماق، غۇلىماق. ② ئاغرىپ يېتىپ قالماق. n.Ⅱ ئۆرۈلۈش، يىقىلىش، غۇلاش.② (كېسەل)كوللاپس. |
collar | n. ياقا (كىيىمنىڭ). |
colleague | n. خىزمەتداش؛ ھەمراھ |
collect | v. توپلىماق، يىغماق. |
collection | ①n. توپلاش، يىغىش. ② پۇل توپلاش، پۇل يىغىش. |
collective | adj.كوللېكتىپ. |
collectivism | n. كوللېكتىپچانلىق، كوللېكتىۋىزم. |
collectivization | n. كوللېكتىپلىشىش، كوللېكتىپلەشتۈرۈش. |
collector | ① n. توپلىغۇچى، يىغىپ ساقلىغۇچ. ② يىغقۇچى، يىغىۋالغۇچى (بېلەتنى). |
college | n.ئىنىستىتۇت، شۆيۈەن. |
collide | ①v. توقۇنۇشماق، قارشىلاشماق. ② (ئاپتوموبىل، پاراخوت قاتارلىقلار) سوقۇلماق، سوقۇلۇپ كەتمەك. |
collier | كۆمۈركان ئىشچىسى، كۆمۈر توشۇش پاراخوتى |
colliery | كۆمۈركان |
collocation | ① n. جايلىشىش، جايلاشتۇرۇش؛ تىزىش، تىزىلىش. ② ماسلىشىش، ماسلاشتۇرۇش. |
colloquial | ① adj. ئېغىزچە. ② ئاممىباب. |
collusion | ① n. توقۇنۇش، قارشىلىشىش. ② ئۇرۇلۇش، سوقۇلۇش (قاتناش ۋاسىتىلىرى). |
collusion | n. تىل بىرىكتۈرۈش، بىرلىشىۋېلىش.in collusion with... بىلەن تىل بىرىكتۈرمەك، ... بىلەن بىرلىشىۋالماق. |
colo (u) r | n.Ⅰ رەڭ، بوياق.n.Ⅱ رەڭ بەرمەك، بويىماق. |
colo (u) ring | ① n. بوياش، رەڭ بېرىش. ② رەڭ، تۈس. |
colo (u)red | adj.رەڭلىك. |
colo (u)rless | ① adj. رەڭسىز. ② ئۆڭگەن (رەڭگى). |
colon | n. قوش چېكىت (:). |
colonel | n. (ھەربىي) شاڭشياۋ؛ پولكوۋنىك. |
colonial | adj.Ⅰ مۇستەملىكە. n.Ⅱ مۇستەملىكە قىلىنغان ئاھالە. |
colonialism | n. مۇستەملىكىچىلىك. |
colonialist | n.مۇستەملىكىچى. |
colonist | n. مۇستەملىكىچى؛ كۆچمەن. |
colonization | n. مۇستەملىكىلەشتۈرۈش، مۇستەملىكىلىشىش. |
colony | n.مۇستەملىكە. |
colossal | adj. زور، غايەت زور، يوغان؛ كاتتا. |
colt | n. قۇلۇن، تاي. |
column | ① n. تۈۋرۈك؛ سىلىندىر. ② قاتار، رەت. ③ قۇر؛ مىسرا. ④ ستون. ⑤ كاتەكچە. |
coma | ھوشىدىن كەتمەك، بىھوش بولماق |
comb | n.Ⅰ تاغاق.n.Ⅱ تارىماق. |
combat | n.Ⅰ جەڭ، ئۇرۇش، كۈرەش.v.Ⅱ كۈرەش قىلماق، قارشى تۇرماق. |
combatant | adj.Ⅰ جەڭدىكى، جەڭ قىلىۋاتقان، جەڭ ئۈستىدىكى. n.Ⅱ جەڭچى. |
combination | n. بىرلەشتۈرۈش، قوشۇش، بىرىكتۈرۈش. |
combine 1 | ① v. بىرلەشتۈرمەك، بىرىكتۈرمەك. ② ئارىلاشتۇرماق. |
combine 2 | ① n. بىرلەشمە كارخانا. ② كومبايىن. |
combustible | adj.Ⅰ يېنىشچان، ئاسان كۆيىدىغان. n.Ⅱ (دائىم كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) يېنىشچان بۇيۇملار. |
combustion | n.يېنىش، كۆيۈش. |
come | v. (came ؛ come ) ① كەلمەك، يېتىپ كەلمەك. ② تۇغۇلماق، يۈز بەرمەك، پەيدا بولماق، مەديانغا كەلمەك. |
comeback | n.(جانلىق تىلىدا) تىرىلىش، ئەسلىگە كېلىش. |
comedian | n. كومىدىيە ئارتىس |
comedienne | قىز كومىدىيە ئارتىسى |
comedown | n. (جانلىق تىلدا) تۆۋەنلەش (ئورۇن، ئەمەل قاتارلىقلار). |
comedy | n. كومىدىيە. |
comely | adj. يېقىملىق، كېلىشكەن، گۈزەل. |
comet | n. قۇيرۇقلۇق يۇلتۇز. |
comfort | n.Ⅰ تەسەللى، تەسەللى بېرىش، كۆڭۈل ئېيتىش، كۆڭلىنى ياساش. v.Ⅱ تەسەللى بەرمەك، كۆڭۈل ئېيتماق، كۆڭلىنى ياسىماق، ھال سورىماق. |
comfortable | adj. ئازادە؛ قولاي؛ كۆڭۈلگە ياقىدىغان. |
comfortably | adv. راھەتلىنىپ؛ ئازادە، كەڭ-كۇشادە؛ كۆڭۈللۈك. |
comforter | ① n. ھال سورىغۇچى، تەسەللىچى. ② سوۋغات. ③ يۇڭ شارپا. |
comfortless | ① adj. قولايسىز، قولايسىزلىق. ② بىئارام، بىئاراملىق. |
comic | ① adj.Ⅰ كۈلكىلىك، ھەزىل، قىزىق. ② كومىدىيىلىك. n.Ⅱ ھەزىلكەش، قىزىقچى (تىياتىردا). |
comical | adj. قىزىق، ھەزىل، كۈلكىلىك. |
coming | n.Ⅰ كېلىش، يېتىپ كېلىش.adj.Ⅱ كېلىدىغان؛ يەنە بىر قېتىملىق. |
comma | n. پەش (‘): inverted comma s. قوش پەش(“”)؛ يالاڭ پەش(‘’). |
command | v.Ⅰ قوماندانلىق قىلماق، باشقۇرماق، بۇيرۇق قىلماق. ① n.Ⅱ قوماندانلىق، بۇيرۇق، باشقۇرۇش. ② ئىگىلەش، ئۆزلەشتۈرۈش. |
commander | n. قوماندان، كوماندىر. |
commandment | n. (دىندا) ئەمرىمەرۇپ. |
commemorate | v. خاتىرلىمەك، تەبرىكلىمەك. |
commemoration | ①n. خاتىرىلەش، تەبرىكلەش. ② خاتىرىلەش يىغىنى، تەبرىكلەش يىغىنى. |
commence | v. باشلىماق، باشلانماق؛ كىرىشمەك. |
commencement | ① n. باشلىنىش، بېشى. ② ئوقۇش پۈتتۈرۈش مۇراسىمى. |
commend | ①v.ماختىماق، مەدھىيىلىمەك، تەرىپلىمەك، تەقدىرلىمەك. ② تاپشۇرماق، ھاۋالە قىلماق. |
comment | ① n.Ⅰ قىسقىچە مۇلاھىزە، ئوبزور.② ئىزاھات، چۈشەنچە، چۈشەندۈرۈش. v.Ⅱ مۇلاھىزە قىلماق. |
commentary | ① n. باھا. ② چۈشەنچە، چۈشەندۈرۈش. ③ مۇلاھىزە، ئوبزور. |
commentator | ①n. ئوبزورچى. ② چۈشەندۈرگۈچى. ③ دىكتور. |
commerce | ① n. سودا، سودا-سانائەت. ② تىجارەت. |
commercial | ① adj. سودا. ② سودا-سانائەتكە ئائىت. ③ تىجارەت. |
commissar | n. كومىسسار. |
commission | ① n. ھاۋالە. ② ۋاكالەتنامە، ۋاكالەت، ۋاكالەت ھوقۇقى. ③ تەيىنلەش. ④ كومىتېت، ھەيئەت. ⑤ رەسمىيەت ھەققى. |
commissioner | n. كومىسسار؛ ۋالىي. |
commit | v. ( commit ted؛ commit ted؛ commit ting) ① جىنايەت ئۆتكۈزمەك، جىنايەت قىلماق. ② ... گە تاپشۇرماق، ... گە ھاۋالە قىلماق. ③ ئۈستىگە ئالماق. ④ چېتىلماق. |
commitment | ① n. ھاۋالە قىلغان ئىش، ھاۋالە قىلىنغان ئىش. ② ۋەدە. ③ مەجبۇرىيەت. |
committee | n. كومىتېت. |
commodity | ① n. كۈندىلىك ئىستېمال بۇيۇملىرى، كۈندىلىك تۇرمۇش بۇيۇملىرى. ② تاۋار. |
common | ① adj. ئومۇمىي. ② ئورتاق. ③ جامائەت، ئاممىۋى. |
commoner | ئاددىي خەلق، پۇقرا |
commonly | adv. ئادەتتىكىدەك، ئادەتتىكىچە. |
commonplace | adj.Ⅰئاددىي، ئادەتتىكى.n.Ⅱ ئادەتتىكى ئىش. |
commonwealth | n. ئىتتىپاقداش (جۇمھۇرىيەت). |
commotion | n. قالايمىقانچىلىق، پاراكەندىچىلىك، تەرتىپسىزلىك. |
commune | n. گۇڭشې، كوممۇنا. |
communicate | ① v. خەۋەر قىلماق، مەلۇم قىلماق. ② خەت ئالاقە قىلماق. ③ تارقاتماق. ④ئۆتۈشمەك، ئۆتۈشتۈرمەك. |
communication | ① n. يەتكۈزۈش؛ تارقىتىش. ② ئالاقە، ئالاقىلىشىش. ③ خەۋەر، خەۋەرلىشىش. ④ قاتناش. |
communique | n.ئاخبارات. |
communism | n.كوممۇنىزم. |
communist | n.Ⅰ كوممۇنىست؛ كومپارتىيە ئەزاسى.adj.Ⅱ كوممۇنىستىك. |
community | ① n. جەمئىيەت، جامائەت. ئورتاق گەۋدە، ئومۇمىي بىرلىك، تەشكىلات. ④ كۆپچىلىك، ئاۋام. |
commutator | n. كوممۇتاتور. |
commute | ① v. تېگىشمەك، ئالماشتۇرماق. ② يېنىكلىمەك، يېنىكلەتمەك (جازانى). ③ (پۇل) تۆلىمەك. |
compacent | adj. مەغرۇر؛ قانائەتچان. |
compact 1 | ① adj.Ⅰ زىچ، ھىم، چىڭ، مەھكەم. ②ئىخچام، يىغىنچاق. n.Ⅱئۇپا قۇتىسى، ئەڭلىك قۇتىسى. |
compact 2 | n.شەرتنامە، توختام، كېلىشىم. |
companion | ① n. ھەمراھ، ئۈلپەت، شېرىك، سەبداش. |
companionship | n.دوستلۇق، دوستانە مۇناسىۋەت. |
company | ① n. ھەمراھ بولۇش. ② شىركەت (قىسقارتىلىپ Co;co يېزىلىدۇ). ③ (بىر) قاتار، (بىر) تۈركۈم، (بىر) توپ. ④ (ھەربىي) ليەندۈي. ⑤ مېھمان؛ دوست. |
comparative | adj. سېلىشتۇرىدىغان، سېلىشتۇرۇلىدىغان، سېلىشتۇرما دەرىجە <گرامماتىكا>. ② خېلى، خېلىلا. |
comparatively | ① adv. سېلىشتۇرۇپ، سېلىشتۇرغاندا. ② خېلى، خېلىلا. |
compare | v.Ⅰ سېلىشتۇرماق. ② ئوخشاتماق؛ نەقىل كەلتۈرمەك. n.Ⅱ سېلىشتۇرۇش. |
comparison | n.سېلىشتۇرۇش. |
compass | ① n.كومپاس. ② (دائىم كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) سىركۇل. |
compassion | n. ئىچ ئاغرىتىش، خەيرىخاھلىق قىلىش، ھېسىداشلىق قىلىش. |
compassionate | adj. ھېسسىداشلىق، خەيرىخاھلىق. |
compatible | adj. ئۇيغۇن. |
compatriot | n. قېرىنداش، ۋەتەنداش. |
compel | v. ( compel led، compel led، compel ling) مەجبۇرلىماق، زورلىماق، قىستىماق. |
compensate | ① v. تۆلىمەك. ② ھەق بەرمەك. |
compensation | n. تۆلەش، تۆلەپ بېرىش، تۆلىتىش. |
compete | v. رىقابەتلەشمەك، مۇسابىقىلەشمەك. |
competence | competency ① n. قابىلىيەت، ئىقتىدار. ② ھۆددىسىدىن چىقىش. ③ مول كىرىم. ④ ھاللىق. |
competent | ① adj. قابىلىيەتلىك، ئىقتىدارلىق. ② ھۆددىسىدىن چىقالايدىغان. |
competition | n. مۇسابىقە، رىقابەتلىشىش. |
competitor | n.رەقىب. |
compile | ① v. تەھرىرلىك قىلماق، تەھرىرلىمەك. ② تۈزمەك (كىتاب). |
complacence | complacency n. مەغرۇرلۇق، بىلەرمەنلىك، قانائەتچانلىق. |
complain | ① v. دەرد تۆكمەك، شىكايەت قىلماق، نارازىلىق بىلدۈرمەك. ② ئاغرىنماق، رەنجىمەك. |
complaint | ① n.نارازىلىق، شىكايەت، دەرد-ئەلەم، ئازار، خەستىلىك. ② كېسەل، ئاغرىق. |
complaisant | adj. مۇلايىم، ئىتائەتچان. |
complement 1 | ① n. تولۇقلاش، تولۇقلىنىش. ② قوشۇمچە قىلىش، قوشۇمچە قىلىنىش. ③ قوشۇمچە بۇيۇم. ④ <گرامماتىكا> تولۇقلىغۇچى. ⑤ ئومومۇمىي سان. |
complement 2 | ① v. تولۇقلىماق، سەپلىمەك، قوشۇمچە قىلماق. |
complete | adj.Ⅰ تەلتۆكۈس، پۈتۈنلەي، تامامەن. v.Ⅱ ئاياغلاشماق، ئاياغلاشتۇرماق، تاماملىماق، تاماملانماق. |
completely | adv. پۈتۈنلەي، تامامەن، تەلتۆكۈس. |
completion | n. تۈگىتىش، تاماملاش، ئاياغلاشتۇرۇش. |
complex | ① adj. مۇرەككەپ. ② بىرىكمە، قوشما. |
complexion | n. چىراي، تەلەت، رەڭگىروي. ② ھالەت، ۋەزىيەت، ئەھۋال. |
complexity | n. مۇرەككەپلىك، مۇرەككەپ ئىشلار. |
complicate | v. مۇرەككەپلەشمەك، مۇرەككەپلەشتۈرمەك. |
complicated | adj. مۇرەككەپ، چىگىش. |
complication | ① n. مۇرەككەپلىك. ② <مېدىتسىنا> قوشۇلۇپ كېلىدىغان كېسەل، ئەگەشمە كېسەل. |
compliment 1 | ① v. ماختىماق، ماختاپ ئۇچۇرماق. ② تەبرىكلىمەك، سالام بەرمەك، مۇبارەكلىمەك، قۇتلۇقلىماق. |
compliment 2 | ① n.ماختاش؛ ② ھۆرمەت، ئېھتىرام، سالام. ③ مۇبارەكلەش، قۇتلۇقلاش. |
comply | ① v. ماقۇل بولماق، قوشۇلماق. ② بويسۇنماق، ئىتائەت قىلماق، باش ئەگمەك. |
component | adj.Ⅰتەركىبىي، تەركىب تاپقان، بىرىككەن. n.Ⅱ تەركىبىي قىسىم. |
compose | ① v. تەركىب تاپماق، تۈزۈلمەك، بىرىكمەك (مەجھۇل دەرىجىلەردە ئىشلىتىلىدۇ). ② يازماق، مۇزىكا ئىجاد قىلماق. |
composer | n. كومپوزىتور. |
composition | ① n.يېزىقچىلىق. ② ئەسەر، ئىنشا، ماقالە. ③ مۇزىكا ئىجاد قىلىش. ④ تەركىب، قىسىم. ⑤ بىرىكمە. |
compound 1 | ① n.Ⅰ بىرىكمە، ئارىلاشما. ② <گرامماتىكا> بىرىكمە سۆز. adj.Ⅱ قوشما، بىرىكمە، بىرىككەن. |
compound 2 | v. ئارىلاشماق؛ ماسلاشماق. |
comprehend | ① v. چۈشەنمەك، بىلمەك، ئۆزلەشتۈرمەك. ② ئۆز ئىچىگە ئالماق. |
comprehensive | adj. چۈشىنىشلىك؛ چۈشىنىش ئىقتىدارى بار بولغان. ② ئومۇميۈزلۈك، مۇكەممەل، ئۇنىۋېرسال. |
compress 1 | ① v. سىقماق، سىغدىماق، قىسقارتماق. ② مۇھىم نۇقتىلارنى بايان قىلماق. |
compress 2 | n. كومپرېس <تاشقى كېسەللىكتە>. |
comprise | v. ئۆز ئىچىگە ئالماق؛ ... دىن تەركىب تاپماق، تەشكىللەنمەك. |
compromise | n.Ⅰ مۇرەسسە، كېلىشىش، يول قويۇش. ① v.Ⅱ مۇرەسسە قىلماق، كېلىشمەك. ② چاتماق، چېتىلماق، چېتىلىپ قالماق. |
compulsory | adj. مەجبۇرىي، زورلۇق بىلەن. |
compute | v. ھېسابلىماق، مۆلچەرلىمەك. |
computer | n.ھېسابلاش ماشىنىسى. |
comrade | n. يولداش، ھەمراھ، سەبداش. |
concave | adj. ئويمان، پېتىنقى. |
conceal | v. يوشۇرماق، يوشۇرۇنماق، مۆكمەك، مۆكۈنمەك. |
conceit | n. مەنمەنلىك، مەنمەنلىك قىلىش، ئۆزىگە تەمەننا قويۇش، ئۆزىنى چوڭ تۇتۇش، تەكەببۇرلۇق. |
conceive | ① v. قىياس قىلماق، تەسەۋۋۇر قىلماق، پىكر يۈرگۈزمەك، پىكىر قىلماق، ئويلاپ يەتمەك، خىيالىغا كەلتۈرمەك. ② ھامىلىدار بولماق، بويىدا قالماق. |
concentrate | ① v. مەركەزلەشتۈرمەك، بىر يەرگە توپلىماق. ② بېرىلمەك، كۆڭۈل قويماق، زېھىن قويماق. |
concentration | ① n. توپلاش، توپلىنىش.②مەركەزلىشىش، مەركەزلەشتۈرۈش.③زېھىن قويۇش، دىققىتىنى يىغىش، كۆڭۈل قويۇش. ④ قويۇقلۇق. |
concept | n. n. ئۇقۇم، چۈشەنچە. |
conception | ① n. ئۇقۇم، چۈشەنچە، پىكىر قىلىش، ئويلاش. ② ئېغىر ئاياغ. |
concern | ① v.Ⅰ باغلانماق، چېتىلماق. ② ... بىلەن مۇناسىۋىتى بولماق (مەجھۇل دەرىجىدە). ③ ئەنسىرىمەك. ① n.Ⅲ مۇناسىۋەت، ئالاقە. ② مۇھىم. ③ سودا سارىيى. ④ پايدا-زىيان مۇناسىۋىتى. ⑤ غەمخورلۇق. ⑥ ئەنسىرەش، ئەندىشە قىلىش. |
concerning | prep. توغرىسىدا، ... ھەققىدە. |
concert | ① n. كونسېرت. ② بىردەك، ئوخشاش، تەكشى. |
concil | n. كېڭەش، كېڭەش ھەيئىتى، يىغىن، مەجلىس: World Peace concil دۇنيا تىنچلىق كېڭىشى. |
conclude | ① v. ئاياغلاشماق، يەكۈن چىقىرىلماق، خۇلاسە چىقارماق، خۇلاسە چىقىرىلما، خاتىمە بەرمەك، خاتىمە بېرىلمەك. ② تۈزمەك، تۈزۈلمەك، (كېلىشىم). ③ ھۆكۈم قىلماق، كېسىپ ئېيتماق. |
conclusion | ① n.خاتىمە، ئاياغلىشىش، ئاقىۋەت. ② خۇلاسە، يەكۈن، ھۆكۈم. |
concomitant | adj.Ⅰ بىللە بولغان، ھەمراھ بولۇپ كەلگەن (بارغان)، قوشۇلۇپ كەلگەن (بارغان)، قوشۇمچە، شۆبە. n.Ⅱ قوشۇمچە، شۆبە، ھەمراھ. |
concrete | adj.Ⅰ كونكرېت، ئېنىق، مۇئەييەن. n.Ⅱ بېتون. |
concurrent | ① adj. بىردەك، ئوخشاش، بىر ئېغىزدىن. ② قوشۇلۇپ كېلىدىغان (كېسەل). ③ ھەمكارلىق، ھەمكارلاشقان. |
condemn | ① v. ئەيىبلىمەك، سۆكمەك، كايىماق. ② جىنايەتنى بېكىتمەك، ھۆكۈم ئېلان قىلماق. |
condemnation | ① n. ئەيىبلەش، ئەيىبلىنىش، سۆكۈش. ② جىنايىتىنى بېكىتىش، جىنايىتى بېكىتىلىش. |
condense | ① v. قويۇلدۇرماق، قويۇلماق، ئۇيۇماق، ئۇيۇتماق. ② ئىخچاملىماق (ھېكايە). |
condenser | ① n. مۇزلىتىش ماشىنىسى، توڭلىتىش ئەسۋابى. ② <ئېلېكتر> كوندېنساتور. |
condition | ① n. شەرت، شارائىت، شەرت-شارائىت. ② ئەھۋال. ③ سالاھىيەت، ئورۇن (دائىم كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ). |
conduct 1 | n. ھەرىكەت، پەزىلەت. |
conduct 2 | ① v. باشلىماق. ② باشقۇرماق؛ بىر تەرەپ قىلماق. ③ (توك، ئىسسىقلىق قاتارلىقلارنى) ئۆتكۈزمەك. |
conductor | ① n.بېلەت ساتقۇچى (ئاپتوبۇستا). ② ئۆتكۈزگۈچ، ئۆتكۈزگۈچ جىسىم. |
cone | ① n. كونۇس، پىرامىدا ۋە كونۇس. ② <ئۆسۈملۈك> مەدەك؛ غوزەك. |
confederate | adj.Ⅰ ئىتتىپاقداش. n.Ⅱ شېرىك، ھەمتاۋاق، مۇرت، مۇخلىس. |
confer | ① v. بەرمەك (نام، ئاتاق، ھوقۇق). ② مەسلىھەتلەشمەك، مۇھاكىمە قىلماق، مۇزاكىرە قىلماق، مۇزاكىرىلەشمەك. |
conference | ① n. يىغىن. ② كېڭەش. |
confess | v. خاتالىقىنى تونۇماق، ئىقرار قىلماق، بوينىغا ئالماق. |
confession | ① n. ئىقرار، ئىقرار قىلىش، بوينىغا ئېلىش. ② پۇشايمان، تۆۋە، تۆۋە-ئىستىغپار. |
confidence | ① n. ئىشەنچ؛ ئېتىقاد. ②سىر، مەخپىيەتلىك. |
confident | adj. ئىشەنچىلىك. |
confine 1 | ① v. چەكلىمەك، چەكلەنمەك. ② نەزەر-بەنت قىلماق، رېجىم ئاستىغا ئالماق، سولىماق، قامىماق. |
confine 2 | n. چېگرا؛ چەك، چەكلىمە. |
confirm | ①v.ئىسپاتلىماق، دەلىللىمەك. ② كۈچەيتمەك، چىڭىتماق. ③ تونۇماق، ئېتىراپ قىلماق. |
conflict 1 | ① n. ئۇرۇش، جەڭ، سوقۇش. ②زىت، توقۇنۇش. |
conflict 2 | v. زىتلىشىپ قالماق، توقۇنۇشماق، قارشىلاشماق. |
conform | v. بويسۇنماق، بويسۇندۇرماق، بىرلىككە كەلمەك، بىرلىككە كەلتۈرمەك. |
confound | ① v. تەمتىرىمەك، تەمتىرەتمەك. ② ئېلىشىپ كەتمەك، ئېلىشتۇرماق. ③ ئارىلىشىپ كەتمەك، ئارىلاشتۇرماق. |
confront | ① v. ئالدىدا تۇرماق، يۈزلەنمەك، يۈزلەندۈرمەك. ② قارشى تۇرماق، قارشىلىق كۆرسەتمەك. |
confucianism | n. كۇڭزى تەلىماتى. |
confuse | ① v. ئارىلىشىپ كەتمەك، ئارىلاشتۇرماق، قالايمىقانلاشماق. ②ئايلاندۇرماق، گاڭگىراتماق. |
confusion | n. قالايمىقان، قالايمىقانچىلىق، تەرتىپسىزلىك، پاتپاراق، پاتپاراقچىلىق. |
congratulate | v. تەبرىكلىمەك. |
congratulation | n. تەبرىكلەش، تەبرىكنامە، تەبرىك نۇتقى. |
congregation | ① n. يىغىن، يىغىلىش، (كىشىلەر) توپى. ② جامائەت. |
congress | n. قۇرۇلتاي، يىغىن. |
conj. | conjunction. |
conjuction | n.<گرامماتىكا> باغلىغۇچى. |
connect | ① v. تۇتاشماق، تۇتاشتۇرماق. ② بىرلەشمەك، بىرلەشتۈرمەك، قوشماق. ③بىرلەشتۈرۈپ ئويلىماق، باغلاپ تەسەۋۋۇر قىلماق. |
connection ,connexion | n. باغلىنىش، مۇناسىۋەتلىشىش، ئالاقىلىشىش، بىرلەشتۈرۈش. |
conquer | v. بويسۇندۇرماق، يەڭمەك، تۈگەتمەك. |
conqueror | ① n. بويسۇندۇرغۇچى، يەڭگۈچى، غالىب. |
conquest | ① n. بويسۇندۇرۇش، بېقىندۇرۇش، يېڭىش، قولغا كەلتۈرۈش. ②بويسۇندۇرۇلغان جاي، بېقىندۇرۇلغان رايون. ③ غەنىيمەت، ئولجا. |
conract | v. توختام تۈزىمەك، كېلىشىم تۈزىمەك، ھۆددىگە ئالماق، كۆتۈرە ئالماق. ② تارايماق، تارايتماق، قىسقارماق، قىسقارتماق، قۇرماق، قۇرۇلماق؛ يىغماق، يىغىلماق. ③ <گرامماتىكا> قىسقارتماق، قىسقارتىپ يازماق. ④ يۇقماق، تارالماق. ⑤ ئادەتلەنمەك، ئادەتلىنىپ قالماق. |
conscience | n. ۋىجدان، ئىنساپ، ئەخلاق. |
conscientious | ① adj. ئەستايىدىل، ئەستايىدىللىق بىلەن، ئىخلاسلىق، ئىخلاس بىلەن. ② چىن كۆڭلىدىن. ③ سەمىمىيلىك بىلەن. |
conscious | adj. ئاڭلىق، ئۆزىنى بىلىدىغان. |
consciousness | n. ئاڭ، ئاڭ-سېزىم. |
consecrate | v. تەقدىم قىلماق، بېغىشلىماق. |
consel | ① n. مەسلىھەت، مەسلىھەتلىشىش. ② ئادۋوكات. ③ نەسىھەت. |
consent | v.Ⅰ قوشۇلماق، ماقۇل بولماق، رازى بولماق. n.Ⅱ ماقۇل بولۇش، قوشۇلۇش، رازى بولۇش، رازىلىق بىلدۈرۈش. |
consequence | ① n. نەتىجە، ئاقىۋەت. ② مۇھىم، زۆرۈر. |
consequent | adj.... گە ئەگىشىپ كەلگەن، قوشۇلۇپ كەلگەن؛ بارلىققا كەلگەن. |
consequently | adv. شۇنىڭ بىلەن، شۇنىڭ نەتىجىسىدە، شۇنىڭ ئۈچۈن، شۇڭلاشقا. |
conservatism | n. مۇتەئەسسىپلىك، كونسېرۋاتىزم. |
conservative | adj. مۇتەئەسسىپ. |
consider | ① v. ئويلانماق، مۇلاھىزە قىلماق. ② ... دەپ ھېسابلىماق، ... دەپ قارىماق. |
considerable | ① adj. ئويلىنىشقا ئەرزىيدىغان، مۇلاھىزە قىلىشقا ئەرزىيدىغان. ② مۇھىم، زۆرۈر. ③ خېلى كۆپ، خېلى زور. |
consideration | ① n.ئويلىنىش، مۇلاھىزە قىلىش، ھالىغا يېتىش، دەردىگە يېتىش. |
consist | ① v. ... دىن تەركىب تاپماق، ... دىن تۈزۈلمەك. .be made (up) of... ← ② of ③ بىلەن قوشۇپ ئىشلىتىلگەندە) تەئەللۇق بولماق. |
consistent | adj. بىردەك، ئوخشاش، ئىزچىل. |
consolation | كۆڭلىنى ياسىماق، كۆڭۈل ئېيتماق، تەسەللى بەرمەك، بەزلىمەك |
console 1 | ھال سورىماق، يوقلىماق |
console 2 | كونترول قىلماق، تىزگىنلىمەك |
consolidate | ① v. مۇستەھكەملىمەك، كۈچەيتمەك، كۈچەيتمەك. ② بىرلەشمەك، بىرلەشتۈرمەك (بانكا، شىركەت قاتارلىقلار). |
consolidation | n. مۇستەھكەملىك، مۇستەھكەملىنىش. ② بىرلىشىش، بىرلەشتۈرۈش، بىرىكىش. |
consonat | n. ئۈزۈك تاۋۇش <تىلدا>. |
conspicuous | adj. كۆرۈنەرلىك، مەشھۇر. |
conspiracy | ① n. بىرلىشىپ قەست قىلغۇچى، شېرىك. ② قەست، سۇيىقەست. |
constant | n.Ⅰ <ماتېماتىكا> تۇراقلىق سان، كونىستانت.① adj.Ⅱ مۇقىم، ئۆزگەرمەس، ئۆزگەرمەيدىغان. ② ئۈزلۈكسىز، توختىماي، داۋاملىق. |
constantly | adv. دائىم، ئۈزلۈكسىز، توختىماي، داۋاملىق. |
constituent | ① adj.Ⅰسايلاش ھوقۇقىغا ئىگە؛ قانۇن تۈزۈش ھوقۇقىغا ئىگە. ② تەركىب، تەركىبىي قىسىم. ③ ئاساسىي قانۇنلۇق. ① n.Ⅱ سايلىغۇچى (پارلامېنتنىڭ). ② تەركىبىي قىسىم. ③ مۇھىم ئامىل. |
constitute | ① v. تەيىنلىمەك، بەلگىلىمەك. ② تۈزىمەك، ئىشلەپ چىقماق، بەرپا قىلماق. ③ ... دىن تۈزۈلمەك، تەركىب تاپماق. |
constitution | ① n. تۈزۈلۈش؛ بىرىكىش. ② ئاساسىي قانۇن، نىزامنامە. |
construct | ① v. قۇرماق، سالماق، ياسىماق. ② تۈزىمەك؛ ھاسىل قىلماق، قۇرماق. |
construction | ① n. قۇرۇلۇش، بىنا. ② قۇرۇش. |
consul | n. كونسۇل، ئەلچى. |
consult | ① v. مەسلىھەتلەشمەك، كېڭەشمەك، مۇھاكىمە قىلماق. ② مۇراجىئەت قىلماق، سورىماق. ③ كۆرمەك (لۇغەت، خەرىتە قاتارلىقلارنى). |
consume | ① v. ئىستېمال قىلماق، خورىماق، خوراتماق، ئىسراپ قىلماق، بەتخەجلىك قىلماق. ②يەپ تۈگەتمەك، ئىچىپ تۈگەتمەك، تۈگەتمەك. |
consumer | n. ئىستېمالچى، خوراتقۇچى. |
contact 1 | ① n.Ⅰ تېگىش، تېگىپ كېتىش. ② باغلاش، باغلىنىش. ③ مۇناسىۋەت، مۇناسىۋەتلىشىش. ① v.Ⅱ ئالاقىلەشمەك، مۇناسىۋەتلەشمەك. ② تېگىپ كەتمەك. |
contact 2 | ① v. تېگىشتۈرمەك، تەككۈزمەك. ② ئۇچراشماق، ئۇچراشتۇرماق، يېقىنلاشماق، يېقىنلاشتۇرماق، ئارىلاشماق، ئالاقىلەشمەك. |
contain | ① v.ئۆز ئىچىگە ئالماق، سىغماق، پاتماق. ② ئۆزىنى تۇتىۋالماق، ھېسسىياتىنى بېسىۋالماق. ③ <ماتېماتىكا> كەسىرسىز بۆلۈنمەك، قالدۇقسىز بۆلۈنمەك. |
container | n.قاچىلاش ئەسۋابى. |
contemplate | ① v. سەپ سالماق، دىققەت بىلەن قارىماق. ② چوڭقۇر خىيالغا چۆممەك، ئويغا پاتماق. ③ كۆزلىمەك، كۈتمەك، قىلماقچى بولماق، ئۇرۇنماق. |
contemporary | ①adj.Ⅰ ھازىرقى زامان.②ئوخشاش دەۋردىكى، زامانداش، تەڭتۇش. n.Ⅱ زامانداش، تەڭتۈش. |
contempt | n. شەرمەندىلىك، خورلۇق، ئۇيات، نومۇس. ② مەنسىتمەسلىك. |
contend | ① v. كۈرەشمەك، كۈرەش قىلماق؛ رىقابەتلەشمەك. ② تەشەببۇس قىلماق، قۇۋۋەتلىمەك. |
content 1 | ① n. سىغىم، سىغىمچانلىق، ھەجىم. ② مەزمۇن. ③ (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) مۇندەرىجە. |
content 2 | adj.Ⅰ قانائەتلىنەرلىك، مەمنۇن بولغۇدەك. n.Ⅱ رازىلىق، مەمنۇنىيەت. v.Ⅲ قانائەتلەندۈرمەك، قاندۇرماق، رازى قىلماق. |
contest 1 | ① v. تالاش-تارتىش قىلماق، مۇنازىرە قىلماق. ② رىقابەتلەشمەك، مۇسابىقىلەشمەك. |
contest 2 | ① n.Ⅰ تالاش-تارتىش، مۇنازىرە. ② رىقابەت، مۇسابىقە. |
continent | n. چوڭ قۇرۇقلۇق، قىتئە. |
continual | adj. ئۇدا، ئۈزلۈكسىز، كەينى-كەينىدىن. |
continually | adv. ئۈزلۈكسىز؛ توختىماي، داۋاملىق. |
continue | v. داۋاملاشماق، داۋاملاشتۇرماق. |
continuous | adj. ئۇدا، ئۈزلۈكسىز. |
contract 1 | ① n. شەرتنامە، توختام، كېلىشىم. ② ھۆددە، ھۆددىگە ئېلىش. |
contract 2 | v. توختام تۈزمەك، كېلىشىم تۈزمەك، ھۆددىگە ئالماق. |
contradict | ① v. رەددىيە بەرمەك. ② زىت كەلمەك، توقۇنۇشماق، قارشىلاشماق، زىددىيەتلەشمەك. |
contrary | adj.Ⅰ قارىمۇ قارشى.adv.Ⅱ قارىمۇ قارشى، ئەكسىچە. n.Ⅲ (the بىلەن قوشۇلغاندا) سەلبىي؛ سەلبىي تەرەپ، تەتۈر، قارشى، ئەكس تەرەپ. |
contrast 1 | n. سېلىشتۇرما، سېلىشتۇرۇش. |
contrast 2 | ① v. سېلىشتۇرماق. ② قارىمۇ قارشى تۇرماق، قارشى قويماق؛ قارىمۇ قارشى قويماق. قارشىلاشماق. |
contrdiction | ① n. زىددىيەت، زىت، زىتلىق. ② رەددىيە. |
contribute | ① v. ئىئانە قىلماق، ئىئانە بەرمەك، ياردەم بەرمەك. ② تەقدىم قىلماق، تۆھپە قىلماق. ③ ماقالە ئەۋەتمەك، ماقالە بەرمەك. |
contribution | ① n. ئىئانە، ئىئانە پۇلى. ② تۆھپە، ھەسسە، تۆھپە قوشۇش، ياردەم. ③ ئەۋەتىلگەن ماقالە، ماقالە ئەۋەتىش. |
contributor | ① n. ئىئانە قىلغۇچى، ئىئانە بەرگۈچى. ② تۆھپە قوشقۇچى، ھەسسە قوشقۇچى، ھەسسىدار. ③ ماقالە ئەۋەتكۈچى، ئاپتور. |
control | n.Ⅰكونترول قىلىش، باشقۇرۇش، ئىدارە قىلىش. v.Ⅱ ( control led، control led، control ling) ① كونترول قىلماق، باشقۇرماق، تىزگىنلىمەك، ئىدارە قىلماق. ② بېسىۋالماق (ھېسسىياتنى). |
convenience | ① n. ئاسانلىق، ئوڭايلىق، قولايلىق. ② ئەپلىك، قولايلىق شەرت-شارائىت. |
convenient | adj. ئوڭاي، قولاي، ئەپلىك، ئاسان. |
convent | ئايال موناستىر. |
convention | ① n. يىغىن، مۇراسىم. ② كېلىشىم. ③ ئۆرپ-ئادەت، ئادەت، رەسىم-قائىدە. |
conventional | adj. ئادەتتىكى، دائىملىق، دائىمىي؛ ئەنئەنىۋى. |
converge | v. يىغماق؛ يىغىلماق، توپلىماق، توپلانماق، جەم بولماق. |
conversation | n. سۆزلىشىش، دىئالوگ. |
converse 1 | v. گەپلەشمەك، پاراڭلاشماق، سۆھبەتلەشمەك. |
converse 2 | adj. تەتۈر، قارىمۇ قارشى، ئەكسى. |
convert 1 | ① n. ئۆزگەرمەك، ئۆزگەرتمەك، بۇرىماق، بۇرۇلماق. ② ئېتىقادىنى ئۆزگەرتمەك (دىننىي جەھەتتىن). |
convert 2 | n. ئېتىقادچى. |
converter | n. <مېتاللورگىيە> ئايلانما ئوچاق. |
convex | adj. دوقا، دۆڭ، دۇمباق. |
convey | ① v.توشۇماق، يۆتكىمەك. ②يەتكۈزىمەك، خەۋەر قىلماق. ③ <قانۇندا> ئۆتكۈزۈپ بەرمەك، ئۆتۈنۈپ بەرمەك. |
convict 1 | v. ھۆكۈم قىلماق. |
convict 2 | n. جىنايەتچى. |
conviction | ① n. جىنايىتىنى بېكىتىش، جازا ھۆكۈمى. ② ئىشەنچ، ئىشىنىش. ③ قايىل قىلىش. |
convince | v. ئىشەندۈرمەك، قايىل قىلماق. |
cook | v.Ⅰ پىشۇرماق، ئەتمەك (تاماق). ② قورۇماق (سەي) n.Ⅱ ئاشپەز. |
cool | ① adj.Ⅰ سالقىن، سۆرۈن. ②تىنچ.v.Ⅱ سالقىندىماق، سوۋۇماق. n.Ⅲ سالقىن، سالقىن شامال. |
coordinate | ① adj.Ⅰ ئوخشاش، تەڭ دەرىجىلىك. ② <گرامماتىكا> تەڭداش. ①n.Ⅱ تەڭداش، تەڭداش نەرسە. ② <ماتېماتىكا> كوئوردېنات. |
cope | v. بىر تەرەپ قىلماق، ھەل قىلماق، تاقابىل تۇرماق، ھۆددىسىدىن چىقماق. |
copper | ① n. مىس. ② داچەن، مىس يارماق. ③ مىس ئەسۋاب. |
copy | n.Ⅰ كۆچۈرۈلگەن نۇسخا، كوپىيە.v.Ⅱ كۆچۈرمەك، كۆچۈرۈپ يازماق. |
coral | n. مارجان. |
cord | ① n. ئارغامچا، يىپ. ② توك سىمى. |
cordinal | adj. سەمىمىي، يېقىملىق، چىن كۆڭۈلدىن. |
cork | n. پۇرۇپكا. |
corn | ① n. دانلىق زىرائەت، زىرائەت. ② (ئامېرىكا تىلىدا) كۆممىقوناق. |
corner | ① n. بۇلۇڭ، بۇلۇڭ-پۇچقاق، بۇرجەك. ② چەت جاي. ياقا جاي. |
corporation | ① n. تەشكىلات؛ جەمئىيەت تەشكىلاتى؛ ئۇيۇشما. ② چەكلىك ھەسسىدارلىق شىركىتى. |
correct | adj. →bright. v.Ⅱ تۈزمەك، توغرىلىماق. |
correlate | v. مۇناسىۋەتتە بولماق، ئالاقىدار بولماق؛ مۇناسىۋەتلەشتۈرمەك، باغلاشتۇرماق. |
correspond | ① v. ماس كەلمەك، توغرا كەلمەك، مۇناسىپ كەلمەك، ئۇيغۇن كەلمەك، تەڭ كەلمەك. ② خەت يېزىشماق. |
correspondence | ① n. ئۇيغۇن، ماس، مۇناسىپ. ② خەت يېزىشىش. |
correspondent | n. مۇخبىر، ئاخباراتچى. |
corrupt | ① adj. چىرىك، خىيانەتچى. ② سېسىق، مەينەت، پاسكىنا. ② (تىلدا) خاتالىق، سەۋەنلىك. |
cosmic | adj. ئالەم. |
cosmos | n. ئالەم، كائىنات. |
cost | ① v.Ⅰ ( cost ؛ cost ) ① يارىماق، ئەرزىمەك. ② سەرپ قىلماق، خەجلىمەك، خىراجەت قىلماق. ① n.Ⅱ تەننەرخ، باھا، چىقىم، راسخوت. ② قىممەت. |
costly | adj. قىممەت؛ قىممەتلىك. |
costume | ① n. كاستۇم. ② ئۈستۋاش. ③ قىياپەت. |
cot | ① n. قاتلىما كارىۋات. ② بۆشۈك. |
cottage | ① n. كۈلبە. ②داچا، كىچىك داچا. |
cotton | n. كېۋەز، پاختا. |
couch | ① n. ئۇزۇن ساپا. ② يۇمشاق ئۇزۇن كۇرسى. |
cough | v.Ⅰ يۆتەلمەك.n.Ⅱ يۆتەل، يۆتىلىش. |
could | v.→ can. |
couldn’t | could not. |
count | v.Ⅰ سانىماق، ھېسابلىماق.n.Ⅱ ساناش، ھېسابلاش. |
countenance | ① n.Ⅰ چىراي. ② ياردەم، يار-يۆلەك، قۇۋۋەتلەش. v.Ⅱ قۇۋۋەتلىمەك، قوللىماق، ياردەم بەرمەك، يار-يۆلەكتە بولماق. |
counter-revolution | n. ئەكسىلئىنقىلابچى. |
counter 1 | ① n. پوتەي. ② ھېسابلىغۇچى، ھېساباتچى، ھېسابلاش ئەسۋابى؛ رەقەم خاتىرىلىگۈچ. |
counter 2 | adj.Ⅰ تەتۈر، قارشى، قارىمۇ قارشى، ئەكسى. adv.Ⅱ تەتۈرىچە، ئەكسىچە. |
country | ① n. دۆلەت، مەملىكەت، ئەل، ۋەتەن. ② جاي، رايون. ③ يېزا، سەھرا، قىشلاق، كەنت. |
county | ① n. (ئەنگلىيىدە) ۋىلايەت، مەمۇرىي رايون. ② (ئامېرىكا، جۇڭگو قاتارلىقلاردا) ناھىيە. |
couple | ① n.Ⅰ جۈپ، قوش.v.Ⅱ ماسلاشماق، ماسلاشتۇرماق. ② تۇتاشماق، تۇتاشتۇرماق. |
courage | n. غەيرەت، جاسارەت، جۈرئەت، جىگەر. |
course | ① n. جەريان، باسقۇچ، مەزگىل، داۋام.② يول، يۆنىلىش (كېمە، ئايروپىلان قاتارلىقلارنىڭ).③ دەرس، دەرسلىك، كۇرس. 〉 ④ مۇسابىقە〈 يۈرگۈزۈش يولى. |
court | ① n. ھويلا. ② سوت، سوت مەھكىمىسى. ③ توپ مەيدانى. |
courteous | adj. ئەدەبلىك، كەمتەر. |
courtesy | n. ئەدەب، ئەدەبلىك، كەمتەر، مۇلايىم. |
courtyard | n. ھويلا، قورا. |
cousin | n. بىر نەۋرە (ئاكا-ئۇكا، ئاچا-سىڭىللار). |
cover | ① v.Ⅰ قاپلىماق، ياپماق. ② ئۆز ئىچىگە ئالماق. ① n.Ⅱ قاپ، يوپۇق. ② دالدا، پاناھ جاي. |
covet | v. چىشىنى بىلىمەك، خىرىس قىلماق. |
cow | n. سېغىن كالا، ئىنەك. |
coward | n. توخۇ يۈرەك، قورقۇنچاق. |
CP. | compare. |
CP. | Communist Party. كوممۇنىستىك پارتىيە. |
CPC | (the) Communist Party of China جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيىسى. |
crab | ① n. قىسقۇچ پاقا. ② قىسقۇچ پاقا گۆشى. |
crack | ① n.Ⅰ دەز، چاك، يېرىق. ② قاراس-قۇرۇس، چاراس-چۇرۇس، پاق-پۇق (ئاۋاز). ① v.Ⅱ يېرىلماق، چاك كەتمەك، دەز كەتمەك. ② پاق-پۇق ئاۋاز چىقماق. ② قاراسلىماق، چاراسلىماق. .adj.Ⅲ ئەڭ ياخشىسى، خىل، خىلى. |
crackle | n.Ⅰ قاراس-قۇرۇس، چاراس-چۇرۇس.v.Ⅱ قاراسلىماق، چاراسلىماق، چاك كەتمەك. |
cradle | ① n. بۆشۈك، بۆلەنچۈك. ② مەنبە، باشلانغان جاي. |
craft | ① n. ھۈنەر، ھۈنەر-سەنئەت. ② كەسىپ. |
crane | ① n.Ⅰ تۇرنا. ② كران.v.Ⅱ ئۇزارتماق، سوزماق (بوينىنى). |
crank | 〉 n. ①مېخانىكا〈 ئەگرى دەستە. ② غەلىتە ئادەم. v.Ⅱ ئايلانماق، ئايلاندۇرماق، ھەيدىمەك، قوزغىماق. |
crash | v.Ⅰ گۈلدۈرلەپ چۈشمەك، قاراسلاپ ئۆرۈلمەك. ② يىقىلماق، غۇلىماق ③ ئاۋاز چىقماق (سوقۇلغان، سانجىلغان). n.Ⅱ گۈلدۈرلەش، قاراسلاش، ئۆرۈلۈش، غۇلاش. |
crave | ① v. ئۆتۈنمەك، ئۆتۈنۈپ سورىماق.② ئارزۇلىماق، تەشنا بولماق، ئىنتىزار بولماق. |
crawl | v. ئۆمىلىمەك، يەر بېغىرلىماق. |
craze | v.Ⅰ ساراڭلىق قىلماق، تەلۋىلىك قىلماق.n.Ⅱ تەلۋىلىك، ئەسەبىيلىك. |
crazy | adj. تەلۋە، ئەسەبىي، تەلۋىلىك، تەلۋىلەرچە، ئەسەبىيلىك، ئەسەبىيلەرچە. |
cream | ① n. قايماق. ② يۈز مېيى. |
create | ① v. ئىجاد قىلماق، كەشپ قىلماق. ② ئىشلەپ چىقارماق. |
creation | ① n. ئىجادىيەت، ئىجادىيەت يارىتىش، كەشپىيات يارىتىش. ② ئەسەر. |
creature | ① n. جانلىقلار، جانلىق ئورگانىزملار. ② ھايۋاناتلار. |
credit | ① n.Ⅰ ئىشەنچە، ئىشىنىش، ئىشەنچ. ② قەرز، ئامانەت-قەرز. ③ ئىناۋەت، ئابرۇي. ④ چىقىم، كرېدىت. ⑤ ئامانەت پۇلى. v.Ⅱ ئىشەنمەك، ئىشەنچ باغلىماق. |
creek | ① n. ئېرىق. ② ئەگمە، قولتۇق. |
creep | v. (crept؛ crept ) ① ئۆمىلىمەك، يەر بېغىرلىماق. ② تۇيدۇرماي كەلمەك، بىلىندۈرمەي ماڭماق، پۇتىنىڭ ئۇچىدا دەسسەپ ماڭماق. ③ سەسكەنمەك، تىترەپ كەتمەك (قورقۇپ). |
cremate | كۆيدۈرمەك (جەسەتنى) كۆيدۈرۈپ دەپنە قىلماق |
crematorium | كۆيدۈرۈش مەيدانى (جەسەتنى) |
crepe | پۈرمە گەزمال |
crest | ① n. تاج. ② چوققا. |
crew 1 | ① n. بارلىق كېمە خىزمەتچىلىرى. ② خىزمەتداشلار. ③ ھەمراھلار. |
crew 2 | v.→crow. |
cricket | n. قارا چېكەتكە. |
crime | n.جىنايەت، گۇناھ. |
criminal | adj.Ⅰ جىنايى، قانۇنغا خىلاپ.n.Ⅱ جىنايەتچى، گۇناھكار. |
crimson | adj.Ⅰ توق قىزىل. n.Ⅱ قىزىل، توق قىزىل رەڭ. |
cripple | n.Ⅰ توكۇر، ئاقساق، مېيىپ، مەجرۇھ.① v.Ⅱ ئاقسىتىپ قويماق، مېيىپ قىلىپ قويماق. ② زەخىملەندۈرمەك، يارىدار قىلماق. |
crisis | ① (crises )n. كرىزىس. ② خەۋپلىك، خەتەرلىك، خەۋپلىك پەيت (كېسەل). |
crisp | ① adj. چۈرۈك. ② ساپ، پاكىز. ③ كەسكىن. ④ تۈز؛ ئوچۇق. ⑤ بۈدۈر. |
critic | n. تەنقىدچى، تەقرىزچى. |
critical | ① adj. تەنقىدىي. ② جىددىي، خەتەرلىك، خەۋپلىك، ھالقىلىق. |
criticism | n. تەنقىدچىلىك. |
criticize | ① v. تەنقىد قىلماق. ② باھا بەرمەك. ③ ئەيىبلىمەك. |
croak | ① n.Ⅰ قاقىلداش (قاغا). ② كۇركىراش (پاقا).① v.Ⅱ قاقىلدىماق. ② كۇركىرىماق. ③ غودۇڭشىماق، غودۇرىماق. |
crooked | ① adj. ئەگرى، ئەگرى-بۈگرى، قىڭغىر. ② يالغان، ساختا، خاتا، ئورۇنسىز. |
crop | ① n. ھوسۇل؛ مەھسۇلات. ② زىرائەت. |
cross | ① n.Ⅰ كرېست. ② چېتىشىش. ③ ×، + شەكىللىك بەلگە. ① adj.Ⅱ چېتىشقان، كېسىشكەن. ② كۆندىلەڭ. ③ مىجەزى چۇس، تېرىككەك. ① v.Ⅲ كېسىپ ئۆتمەك (دەريا ياكى يولنى). ② ئۆتۈشتۈرمەك، كېسىشتۈرمەك. |
crouch | v. تۈگۈلمەك، پۈكۈلمەك، زوڭزايماق. |
crow | ① n.Ⅰ قاغا. ② چىللاش (خوراز).v.Ⅱ ( crow ed ، crew ؛ crow ed) چىللىماق. |
crowd | ① n.Ⅰ كىشىلەر توپى. ② ئامما.① v.Ⅱ توپلانماق. ② قىستالماق، قىستىماق. |
crown | ① n.Ⅰ تاج (پادىشاھنىڭ) ② كۈلتاج. ③ چوققا، يۇقىرى پەللە. ① v.Ⅱ تاج كىيمەك، تاج كىيدۈرمەك. ② مۇكەممەللەشتۈرمەك. |
crude | ① adj. تەبىئىي. ② قوپال، توڭ، پالاكەت. ③ يىرىك، ناچار. |
cruel | ① adj. ۋەھشىي، شەپقەتسىز، رەزىل، رەھىمسىز. ② ئازاب-ئوقۇبەتلىك، ئازابلاندۇرىدىغان، ئازابلايدىغان. |
cruelty | n. شەپقەتسىزلىك. ۋەھشىيلىك؛ رەھىمسىزلىك، زەھەرلىك. |
cruiser | n. كرېيسېر. |
crumb | n. نان ئۇۋىقى، پېچىنە ئۇۋىقى، بولكا ئۇۋىقى. |
crush | ① v. سىقماق، سىقىۋەتمەك. ② بېسىۋەتمەك. ③ بويسۇندۇرماق (دۈشمەننى). ④ يوقالماق (ئۈمىد). |
crust | ① n. بولكا پوستى. ② پوست، قاسراق، شاكال. |
crutch | n. ھاسا، قولتۇق تاياق. |
cry | ① v.Ⅰ يىغلىماق. ② توۋلىماق، ۋارقىرىماق. n.Ⅱ توۋلاش، ۋارقىراش. ۋارقىراش ئاۋازى، يىغا ئاۋازى. |
crystal | ① n.Ⅰ كرىستال. ② (ئامېرىكا تىلىدا) سائەت ئەينىكى. adj.Ⅱ كرىستال، سۈزۈك، تىنىق. |
cu.cub. | cubic. |
cube | n. كۇب. |
cubic, cubical | ① adj. كۇبىك، چاقماق. 〉②ماتېماتىكا〈 كۇب، ئۈچ دەرىجىلىك تەڭلىمە. |
cuckoo | ( cuckoo s)n. كاككۇك. |
cucumber | n. تەرخەمەك، خاڭگا. |
cuff | ① n. يەڭ ئۇچى. ② پۇچقاق. ③ قايرىما، مانجىت. |
cultivate | ① v. تېرىماق، تېرىقچىلىق قىلماق. ② ئۆستۈرمەك (قابىلىيەتنى). |
cultural | adj. مەدەنىي؛ مەدەنىيەت. |
culture | ① n. مەدەنىيەت. ② تەربىيە. |
cunning | adj.Ⅰ قۇۋ، مەككار، مۇغەمبەر. n.Ⅱ قۇۋلۇق، مەككارلىق، مۇغەمبەرلىك. |
cup | n. رومكا، ئىستاكان، قەدەھ. |
cupboard | n. ئىشكاپ، قاچا-قۇچا ئىشكاپى. |
curb | n.Ⅰ يۈگەن. v.Ⅱ يۈگەنلىمەك، يۈگەن سالماق. |
cure | v.Ⅰ داۋالىماق، ساقايتماق. ① n.Ⅱ داۋالاش، ساقايتىش. ② داۋالاش ئۇسۇلى. |
curiosity | ① n. ھەۋەس، ھەۋەسمەنلىك، قىزىقىش، قىزىققانلىق. ② ئەتىۋارلىق نەرسە. |
curious | ① adj. قىزىققاق، ھەۋەسمەن. ② ئاجايىپ، غەلىتە. |
curl | n.Ⅰ بۈدۈر چاچ. v.Ⅱ بۈدۈر قىلماق. |
current | adj. كەڭ تارقالغان، ئېقىپ يۈرگەن. ① (سۇ ۋە توكنىڭ) ئېقىمى. ② خاھىش، ئېغىش، يۈزلىنىش. |
curse | v.Ⅰ تىللىماق، ھاقارەتلىمەك، لەنەت ئوقۇماق. n.Ⅱ تىللاش، ھاقارەت قىلىش، لەنەت ئوقۇش. |
curtain | n. پەردە. |
curve | n.Ⅰ ئەگرىلىك، ئەگرى سىزىق. v.Ⅱ ئەگمەك، ئېگىلمەك. |
cushion | n. پالاس، سېلىنچا. |
custom | ① n. ئادەت، قائىدە-يوسۇن. ② قەدەم تەشرىپ قىلىش، داخىل بولۇش. ③ (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) چېگرا بېجى، تاموژنا. |
customary | adj.ئادەتتىكى. |
customer | n. خېرىدار، سېتىۋالغۇچى. |
cut | v.Ⅰ ( cut ؛ cut ؛ cut ting) كەسمەك، توغرىماق، تىلماق. ② قىرقىماق. ③ ئورىماق (چۆپ). ① n.Ⅱ كېسىك جاراھىتى، كېسىك ئېغىزى، جاراھەت ئېغىزى. a.Ⅲ كېسىلگەن، كېسىۋېلىنغان، كېسىۋېتىلگەن. |
cutter | ① n. كەسكۈچى، سەيپۇڭ. ② پىچاق، كەسكۈچ <ماشىنا>. ③ ماتورلۇق كېمە. |
cylinder | n. سىلىندىر. |
cypher | cipher. |