R,r

ئىنگلىز تىلى ئېلىپبەسىنىڭ ئون سەككىزىنچى ھەرپى

rabbit

①n. توشقان. ② قورقۇنچاق (ئادەم).

race 1

①n.Ⅰ مۇسابىقە، يۈگۈرۈش مۇسابىقىسى. ② (سۇ) تېز ئېقىم. ①v.Ⅱ يۈگۈرۈش مۇسابىقىسى ئۆتكۈزمەك، يۈگۈرۈش مۇسابىقىسىگە قاتناشماق. ② ئۇچقاندەك چاپماق، تېز ئىلگىرىلىمەك.

race 2

①n. مىللەت؛ نەسىل، ئۇرۇق؛ ئىرق. ② تۈر، خىل: the human race 2 ئىنسانىيەت.

racial

adj. ئىرقىي؛ مىللىي.

racism

n. ئىرقچىلىق.

rack

①n.Ⅰ جازا، يۈك-تاق جازىسى. (ۋاگونلاردىكى). ② ئوقۇر، يالاق. v.Ⅱ قىيناپ سوراق قىلماق، قىينىماق،ئازابلىماق.

radar

رادار.

radiant

①adj. نۇرلۇق، پارقىراق، شانلىق، پارلاق. ② خۇش چىراي. ③ رادىئاتسىيىسى.

radiate

①v. تارقالماق، تارقاتماق. ② نۇر چاچماق. ③ ئىسسىقلىق چىقارماق. ④ قويۇپ بەرمەك.

radical

①adj.Ⅰ ئاساسىي، تۈپ، نېگىزلىك. ② <ماتېماتىكا> يىلتىز، رادىكال. n.Ⅱ <ماتېماتىكا> يىلتىز، يىلتىزلىق ئىپادە.

radio

①n.Ⅰ رادىئو. ② رادىئو تېلېگرامما. ③ رادىئو تېلېفون. adj.Ⅱ رادىئو، رادىئونىڭ، رادىئولۇق.

radium

n. <خىمىيە> رادىي.

radius

n. (radii ) رادىئۇس.

rag

①n. پارچە رەخت؛ ئەسكى لاتا. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) كونا كىيىم، يىرتىق كىيىم.

rage

①n.Ⅰ غەزەپ، غەزەپلىنىش. ② قىزغىن ئۈمىد قىلماق، قىزغىن ئارزۇ قىلماق. ①v.Ⅱ غەزەپلەنمەك. ② قاتتىق پۈۋلىمەك (شامال). ② (كېسەل) ئېغىرلاشماق، ناھايىتى ئېغىرلاشماق.

ragged

①adj. يىرتىق، جۇل-جۇل. ② قالايمىقان، رەتسىز. ③ چالا، كەم، پۈتمىگەن (ئىش).

rail

n.Ⅰ پەنجىرە، توسما، رېشاتكا. v.Ⅱ رېشاتكا بىلەن توسىماق، پەنجىرە بىلەن ئايرىلماق.

railing

n. (دائىم كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) سالاسۇن، رېشاتكا، توسما، ۋادەك

railroad

n. (ئامېرىكا تىلىدا) تۆمۈر يول.

railway

n. (ئەنگلىيە تىلىدا) تۆمۈر يول.

rain

n.Ⅰ يامغۇر. ①v.Ⅱ يامغۇر ياغماق. ② ئاقماق، يامغۇردەك ئاقماق.

rainbow

n. ھەسەن-ھۈسەن.

raincoat

n. يامغۇرلۇق، يامغۇرلۇق چاپان.

rainy

dj. يامغۇرلۇق، يامغۇر كۆپ ياغىدىغان.

raise

①v.Ⅰ كۆتۈرمەك. ② تىكلىمەك، قۇرماق، سالماق. ③ قوزغىماق، تۇغدۇرماق. ④ ئوتتۇرىغا قويماق، ئېيتماق. ⑤ باقماق، تەربىيىلىمەك. ⑥ تېرىماق. ⑦ يىغماق. ⑧ چاقىرماق. ⑨ قوبۇل قىلماق.01 ئۆستۈرمەك. 11 يۇقىرى كۆتۈرمەك. 21 توختاتماق (سىگنالنى)، (ۋەزىپىسىدىن) ئېلىپ تاشلىماق. 41 خالاس بولماق، قۇتۇلماق (ئەندىشىدىن). n.Ⅱ (ئامېرىكا تىلىدا) مائاشنى ئۆستۈرۈش، ئىش ھەققىنى ئۆستۈرۈش.

raisin

n. قۇرۇق ئۈزۈم.

rake

n.Ⅰ تىرنا. ①v.Ⅱ تاتىلىماق، تىرنىلىماق. ② توپلىماق، يىغماق (ماتېرىيالنى). ③ <ھەربىي> ئوققا تۇتماق، ئوق ياغدۇرماق.

rally

①v.Ⅰ يىغماق، توپلىماق، توپلانماق. ② ئىتتىپاقلاشماق. ② ساقايماق، ئەكسىگە كەلمەك (سالامەتلىكى). ①n.Ⅱ يىغىن، توپلىنىش، مەجلىس. ② (سالامەتلىك) ئەسلىگە كېلىش.

ram

①n.Ⅰ قوچقار. ② خاڭ. v.Ⅱ ( ram med؛ ram med؛ ram ming) خاڭدىماق، چىڭدىماق.

ran

v.→run.

ranch

n. (ئامېرىكا تىلىدا) ① چوڭ تىپتىكى دېھقانچىلىق مەيدانى. ② چوڭ تىپتىكى چارۋىچىلىق مەيدانى.

random

n. تاسادىپىي ھەرىكەت، تۇيۇقسىز ھەرىكەت.

rang

v.→ring.

range

①n.Ⅰ قاتار، تىزما، تاغ تىزمىلىرى. ② قارىغا ئېتىش مەيدانى. ③ (ھايۋانات، ئۆسۈملۈك) تارقالغان جايلار، ياشاش ئورنى. ④ ئوق مۇساپىسى، ئېتىش ئارىلىقى. ⑤ دائىرە، كۆلەم. ⑥ ئوچاق، ①v.Ⅱ تىزماق، تىزىلماق. ② سەيلە قىلماق، ئايلىنىپ يۈرمەك. ③ سوزۇلماق.

rank

①n.Ⅰ قاتار، رەت. ② دەرىجە، ھەربىي ئۇنۋان. v.Ⅱ تىزماق، تىزىلماق، رەتلىمەك، رەتلەنمەك.

ransom

n.Ⅰ پۇل تۆلەپ ياندۇرۇش. ①v.Ⅱ پۇل تۆلەپ ياندۇرۇۋالماق. ② پوپوزا قىلماق، قورقۇتۇپ ئېلىۋالماق.

rap

v.Ⅰ( rap ped؛ rap ped؛ rap ping)ئاستا-ئاستا چەكمەك. بوش-بوش چەكمەك (دېرىزە، ئىشىك قاتارلىقلارنى).①n.Ⅱ ئاستا-ئاستا چېكىش، بوش-بوش چېكىش. ② تاقىلدىغان ئاۋاز.

rape

①n.Ⅰ بۇلاڭچىلىق، بۇلاش. ② باسقۇنچىلىق، باسقۇنچىلىق قىلىش. ①v.Ⅱ بۇلىماق، بۇلاڭچىلىق قىلماق. ② باسقۇنچىلىق قىلماق.

rapid

①adj.Ⅰ تېز، ئىتتىك، چەبدەس، چاققان، جىددىي. ② تىك، ئېگىز ھەم خەتەرلىك (تاغ تۈزۈلۈشى). n.Ⅱ تېز ئېقىم، ئىتتىك ئېقىم.

rapidly

dv. تېز، چاققان، چەبدەس، ئىتتىك.

raptue

①n. (دائىم كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) خۇشاللىق، چەكسىز خۇشاللىق، خۇشال-خۇراملىق. ② مەپتۇن بولۇش go into raptue s‖ خۇشاللىقىدىن قىن-قىنىغا پاتماسلىق.

rare

①adj. ئاجايىپ، ھەيران قالغۇدەك. ② كەم، يېتەرسىز. ③ شالاڭ. ④ (جانلىق تىلدا) ئاجايىپ ياخشى، ئىنتايىن ياخشى.

rarely

①dv. كەم، ناھايىتى ئاز، كەم ئۇچرايدىغان. ② ئاجايىپ، ئالاھىدە.

rascal

①n. لۈكچەك. ② شوخ، كەپسىز (ئەركىلىتىش مەنىسىدە).

rash

adj. شاللاق.

rat

n. كۈسۈتكە.

rate

①n.Ⅰ نىسبەت. ② باھا، نەرخ. ③ دەرىجە، سورت. ④ باج. v.Ⅱ باھالىماق، باھالانماق at any rate ‖ مەيلى قانداقلا بولمىسۇن at this rate / ئەگەر مۇشۇنداقلا (شۇنداقلا) بولسا.

rather

①adv. (ئىككى تەرەپنىڭ پايدا-زىيىنى سېلىشتۇرۇلۇپ، ئۇنىڭ مەلۇم بىر تەرىپى تاللىۋېلىنغانلىقنى بىلدۈرىدۇ. جۈملىلەردە كۆپىنچە than ... بىلەن بىرگە كېلىدۇ): He would rather die than yield. ئۇ ئۆلۈشكە رازىكى باش ئەگمەيدۇ. ② دۇرۇس. ③ خېلى، ئاز-پاز، سەللا: He’s rather better today. ئۇ بۈگۈن خېلى ياخشىلاندى. This one is rather too large. بۇ سەللا چوڭ ئىكەن.

ratio

n. ( ratio s) نىسبەت.

rattle

①v.Ⅰ (دېرىزە) غىچىزلىماق، غىچىرلاتماق. ②كاسىلدىماق، غۇتۇلدىماق، ۋاتىلدىماق.③ (ماشىنا) غوڭۇلداپ ماڭماق؛(ئادەم) شىپىلدىتىپ ماڭماق. ①n.Ⅱ غىچىرلاش، تاراقلاش. ② ئويۇنچۇق، دۇمباق.

rave

v. ئېغىزىغا كەلگىنىنى دەۋەرمەك، ۋارقىرىماق، غەلۋە قىلماق، غوۋغا كۆتۈرمەك.

raven 1

v.Ⅰ توڭ قاغا adj.Ⅱ قارا، قاپ-قارا (چاچ).

raven 2

①v. بۇلىماق، بۇلاڭچىلىق قىلماق. ② چاينىماي يۇتماق.

raw

①adj. خام، پىشمىغان: raw meat خام گۆش. ② تەجرىبىسىز؛ پىششىقلانمىغان، پىششىقلاپ ئىشلەنمىگەن. ③ (ھاۋا) سوغ، سالقىن، سۆرۈن. ④ تېرىسى سويۇلۇپ كەتكەن، پوستى يوق. ⑤ سانجىلىپ ئاغرىيدىغان.

ray

n. نۇر، يورۇقلۇق، شولا.

razor

n. ئۇستىرا.

Rd.

road.

reach

①v.Ⅰچىقارماق، سۇنماق، سوزماق، سوزۇلماق(قول).②يەتمەك، يېتىپ بارماق، يېتىپ كەلمەك:to reach Peking بېيجىڭگە يېتىپ بارماق. ①n.Ⅱ چىقىرىش، سۇنۇش، سوزۇش (قول). ② يېتىپ بېرىش، يېتىپ كېلىش. ③ دائىرە. ④ ساھە. ⑤ رايون، جاي، يەر.

react

①v. رېئاكسىيە قىلماق، ئەكس تەسىر قىلماق. ② ئىنكاس قىلماق. ③ قارشى تۇرماق، قارشى چىقماق، قارشىلىق كۆرسەتمەك.

reactionary

adj.Ⅰ ئەكسىيەتچىل، ئەكسىيەتچى، n.Ⅱ ئەكسىيەتچى، ئەكسىيەتچىلەر.

reactor

n. رېئاكتور، رېئاكسىيە قازىنى: nuclear يادرو قازىنى.

read

①v. ئوقۇماق، كۆرمەك (كىتاب، گېزىت ۋە ژۇرنال قاتارلىقلارنى). ② ئۈنلۈك ئوقۇماق، دېكلاماتسىيە قىلماق. ③ چۈشەنمەك، چۈشەندۈرمەك. ④ كۆرسەتمەك (كۆرسىتىش ئەسۋابلىرى.) read between the lines ‖ گەپنىڭ تېگىگە يەتمەك read on / ئوقۇشنى داۋاملاشتۇرماق read over / ئوقۇپ بولماق، ئوقۇپ تۈگەتمەك.

reader

①n. كىتابخان، مۇشتەرى. ② دەرسلىك، ئوقۇش كىتابى.

readily

①dv. خۇشاللىق بىلەن، شاد-خۇراملىق بىلەن. ② چەبدەس، چاققان. ③ ئاسان، ئوڭاي.

reading

①n. ئوقۇش، ئۈنلۈك ئوقۇش، دېكلاماتسىيە قىلىش. ② ئوقۇش كىتابى، رەسىملىك؛ تاللانما ئەسەر. ③ چۈشەنچە، چۈشەندۈرۈش.

readingroom

n. قىرائەتخانا.

ready

①adj. تەييارلانغان، تەييارلىقى بولغان، تەييارلىنىپ تۇرغان، تەييارلىنىپ بولغان، تەييارلىقى پۈتكەن: Everything is ready ھەممە تەييارلىق پۈتتى. ② خالىغان، رازى بولغان، ئىختىيار قىلغان.

real

①adj. راست، چىن، ھەقىقىي، رېئال. ② كۆچمەس مۈلۈك، مۇقىم مۈلۈك.

realism

n. رېئالىزم.

reality

n. رېئاللىق، چىنلىق، ھەقىقىيلىك، ئەينەن، ئۆز ئەينى، بەئەينى.

realization

①n. بىلىش، ئۆزلەشتۈرۈش، تەسىرات، چۈشەنچە. ② ۋۇجۇدقا چىقىرىش، ئەمەلگە ئاشۇرۇش. ③ سېتىش (مال-مۈلۈكنى).

realize, realise

①v. تونۇماق، بىلمەك، ئۆزلەشتۈرمەك. ② ئەمەلگە ئاشماق، ۋۇجۇدقا چىقارماق. ③ ساتماق (مال-مۈلۈكنى).

really

dv. ھەقىقەتەن، راستتىنلا.

realm

n. (يېزىق ۋە قانۇندا) ① خانلىق، پادىشاھلىق. ② دائىرە، ساھە.

reap

v. ھوسۇل ئالماق، ئورۇماق.

reaper

n. ئورما ئورىغۇچى، ئورۇش ماشىنىسى.

rear

①n.Ⅰ ئارقا، كەينى. ② ئارقا سەپ. adj.Ⅱ ئارقا، كەينى bring up the rear ئاخىرىدا ماڭماق.

reason

①n.Ⅰ سەۋەب، ۋەج. ② ئاقىلانىلىك، ئەقىل، ئىدراك، زېھىن by reason of ‖ سەۋەبتىن، تۈپەيلىدىن It stands to reason ئەقىلگە مۇۋاپىق. ①v.Ⅱ ھۆكۈم قىلماق، ئەقلىي خۇلاسە چىقارماق. ② ئايرىماق. ③ قايىل قىلماق.

reasonable

①adj. مۇۋاپىق، ئەقىلگە سىغىدىغان.② يوللۇق، داۋلىلىق، قائىدىلىك.③ ئادىل، ئادالەتلىك، ھەققانىي، لىللا.

reasonably

dv. مۇۋاپىق، يوللۇق، ئادالەتلىك بىلەن، لىللالىق بىلەن.

rebel 1

v. ( rebel 1 led؛ rebel 1 led؛ rebel 1 ling) توپىلاڭ كۆتۈرمەك، ئىسيان كۆتۈرمەك، ئاسىيلىق قىلماق، خائىنلىق قىلماق.

rebel 2

n.Ⅰ توپىلاڭچى، قوزغىلاڭچى، ئىسيانچى، خائىن. adj.Ⅱ توپىلاڭ كۆتۈرگەن، ئىسيان كۆتۈرگەن، خائىنلىق قىلغان.

rebellion

n. توپىلاڭ، قوزغىلاڭ، ئىسيان.

rebuke

v. تەنبىھ بەرمەك، ئەيىبلىمەك، سۆكمەك.

recall

①v.Ⅰ چاقىرتماق، چاقىرتىپ كەتمەك. ② ئەسلىمەك، نەزەر سالماق، ئەسكە ئالماق. ③ ياندۇرۇۋالماق؛ ئەمەلدىن قالدۇرماق، ئېلىپ تاشلىماق، قايتۇرۇۋالماق؛ ئەمەلدىن قالدۇرماق، ئېلىپ تاشلىماق، قايتۇرۇۋالماق. ①n.Ⅱ چاقىرتىپ ئېلىپ كېتىش. ② ئەسلەش، نەزەر سېلىش، ئېسىگە ئېلىش. ③ ئەمەلدىن قالدۇرۇش، ئېلىپ تاشلاش.

recede

①v. چېكىنمەك، داجىماق. ② (باھا) چۈشمەك، ئەرزانلاشماق. قايتۇرۇۋالماق، ياندۇرۇۋالماق (پىكىرنى).

receipt

①n.Ⅰ تاپشۇرۇۋېلىش؛ ئوقۇش، بىلىش، ۋاقىپلىنىش، خەۋەردار بولۇش. ② قوبۇل قىلىش. ③ (دائىم كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) كىرىم، دارامەت. ④ تىلخەت، ھۆججەت. v.Ⅱ تىلخەت يازماق، ھۆججەت يازماق.

receive

①v. تاپشۇرۇۋالماق، قوبۇل قىلماق، ئالماق. ② كۈتۈۋالماق. ③ <رادىئو> تارتماق، قوبۇللىماق.

receiver

①n. تاپشۇرۇۋالغۇچى، قوبۇل قىلغۇچى. ② كۈتۈۋالغۇچى، ئۆتكۈزۈۋالغۇچى. ③ <رادىئو> خەۋەر ئېلىش ئاپپاراتى. رادىئو.

recent

adj. يېقىنقى، يېقىندىن بۇيان.

recently

dv. يېقىندىن بېرى، يېقىندىن بۇيان.

reception

①n. <رادىئو> تارتىش كۈچى. ② كۈتۈش، كۈتۈۋېلىش؛ قارشى ئېلىش يىغىنى، قارشى ئېلىش زىياپىتى.

recess

①n. دەم ئېلىش، ئارام ئېلىش، تەنەپپۇس: during the recess تەنەپپۇس ۋاقتىدا. ② ئويمان، پېتىنقى: سۈرلۈك جاي، جىمجىت مۇھىت.

recipe

①n.<مېدىتسىنا> رېتسېپ.② تاماق ئېتىش ئۇسۇلى.

recitation

①n. ياد ئوقۇش، يادلاش، ياد دېكلاماتسىيە. ② (ئامېرىكا تىلىدا) دەرس تەييارلاش.

recite

①v. ياد ئوقۇماق، يادلىماق، ياد دېكلاماتسىيە قىلماق. ② كۆرسەتمەك، سۆزلەپ بەرمەك، ئېيتىپ بەرمەك.

reckless

adj. تەلۋە، تەنتەك، شاللاق.

reckon

①v. ھېسابلىماق، سانىماق. ② ... دەپ ھېسابلىماق، ... دەپ قارىماق reckon on ‖ يۆلەنمەك، تايانماق reckon up / جەمئىي، ھەممىسى بولۇپ.

recognition

①n. تونۇش، پەرق ئېتىش. ② ئېتىراپ قىلىش، ئىقرار قىلىش.

recognize, recognise

①v. پەرق ئەتمەك، تونۇماق. ② ئېتىراپ قىلماق، ئىقرار قىلماق.

recommend

①v. تونۇشتۇرماق، كۆرسەتمەك، سايلىماق. ② تەكلىپ بەرمەك، نەسىھەت قىلماق، مەسلىھەت بەرمەك.

recommendation

①n. تونۇشتۇرۇش، تەۋسىيە قىلىش، كۆرسىتىش. ② تونۇشتۇرۇش خېتى، تەۋسىيەنامە. ③ تەكلىپ، مەسلىھەت.

recompense

①v.Ⅰ جاۋاب بەرمەك، جاۋاب قايتۇرماق. ② تۆلىمەك، تۆلەپ بەرمەك. ①n.Ⅱ ھەق. ② تۆلەش، تۆلەپ بېرىش.

reconcile

①v. قايتىدىن ياخشىلانماق، ياراشتۇرماق، كېلىشتۈرمەك، ئەپلەشتۈرمەك. ② بىرلىككە كەلمەك، بىرلىككە كەلتۈرمەك. ③ بويسۇنماق، بويسۇندۇرماق، رازى بولماق، تەن بەرمەك.

record 1

①v. خاتىرە يازماق، خاتىرىلىمەك، يازماق. ② ئۈن ئالماق. ③ <تېمپېراتۇرا> كۆرسەتمەك.

record 2

①n.Ⅰ خاتىرە. ② تەرجىمىھال، كەچۈرمىش. ③ پاتېفون تەخسىسى. ④ رېكورت. adj.Ⅱ رېكورتنى بۇزغان، رېكورت ياراتقان.

recorder

①n. كاتىپ، خاتىرە يازغۇچى، خاتىرىلىگۈچى. ② ئۈنئالغۇ.

recover

①v. تاپماق، ئىزدەپ تاپماق. ② ئەسلىگە كەلمەك، ئەسلىگە كەلتۈرمەك (سالامەتلىك). ③ تۆلىمەك، قۇتقۇزماق.

recovery

①n. قايتۇرۇۋېلىش. ② ئەسلىگە كېلىش، ئەسلىگە كەلتۈرۈش (سالامەتلىك).

rectangle

n. <ماتېماتىكا> تىك تۆتبۇلۇڭ.

rectification

n. ئىستىل تۈزىتىش، تەرتىپكە سېلىش.

recurrent

adj. تەكرارلىق، مەزگىللىك، دەۋر خاراكتېرلىك.

red

①adj.Ⅰ قىزىل. ② ئىنقىلابىي. ①n.Ⅱ قىزىل، قىزىل رەڭ. ② قىزىل كىيىم. ③ <مالىيە> قىزىل رەقەم.

red-handed

adj. نەق، نەق مەيداندىكى.

redeem

①v. قايتۇرۇۋالماق، پۇل تۆلەپ ياندۇرۇۋالماق. ② (ۋەدە، مەجبۇرىيەت قاتارلىقلارنى) ئادا قىلماق، ئورۇندىماق. ③ تۆلىمەك. ④ تولدۇرماق، تولۇقلىماق.

redouble

v. كۈچەيتمەك، ھەسسىلەنمەك، يەنە بىر قاتلىماق.

reduce

①v. ئازايماق، ئازايتماق، كېمەيمەك، كېمەيتمەك، پەسەيمەك، پەسەيتمەك، تۆۋەنلىمەك، تۆۋەنلەتمەك. ② مەجبۇرلىماق، مەجبۇر بولماق. ③ تۈرتكە بولماق. ④ ئۆزگەرمەك، ئۆزگەرتمەك. ⑤ قىسقارماق، قىسقارتماق. ⑥ ئەسلىگە كەلمەك، ئەسلىگە كەلتۈرمەك. ⑦ تۈرگە بۆلمەك، تۈرگە بۆلۈنمەك.

reduction

①n. كېمەيتىش، پەسەيتىش، پەسىيىش، ئازىيىش. ② كىچىكلىتىلگەن سۈرەت (خەرىتە). ③ <ماتېماتىكا> ئومۇمىي مەخرەج. ④ <خىمىيە> قايتىلىنىش.

reed

①n. <ئۆسۈملۈك> قومۇش. ② <مۇزىكا> تىل (چالغۇ ئەسۋابلىرىنىڭ تىلى).

reel

①n.Ⅰ پېچەك، غالتەك (يىپ يۆگەيدىغان). ② چاق (يىپ ئېگىرىش چاقى)، يىپ ئوراش ماشىنىسى. ③ <كىنو> ئورام (لېنتا ئورامى). v.Ⅱ ئورىماق، يۆگىمەك.

refer

v. ( refer red؛ refer red؛ refer ring) ① تاپشۇرۇپ بەرمەك، ھاۋالە قىلماق، يۇقىرىغا ھاۋالە قىلماق. ② پايدىلانماق، كۆرمەك، ئاختۇرماق. ③ تىلغا ئالماق، ئېغىزغا ئالماق. ④ ... گە باغلانماق، ... گە چېتىلماق. ⑤ ... گە مەنسۇپ بولماق، ... گە تەئەللۇق بولماق.

reference

①n. پايدىلىنىش. ② كاپالەتچى. ③ نەقىل كەلتۈرۈش، دەلىل كەلتۈرۈش. ④ مۇناسىۋەت in reference to...‖ ھەققىدە، توغرىسىدا، ئائىت.

refine

①v. ئايرىلماق، ئايرىماق (ماي). ② سىلىقلاپ ئىشلىمەك، پىششىقلاپ ئىشلىمەك. ③ سىپايىلاشماق، سىپايىلاشتۇرماق. ④ نەپىسلەشمەك، نەپىسلەشتۈرمەك. ⑤ ساپلاشماق، ساپلاشتۇرماق.

reflect

①v. ئەكس ئەتمەك، ئەكس نۇر قايتۇرماق. ② ئىنكاس قىلماق. ③ ئېلىپ كەلمەك، ئېلىپ بارماق، سەۋەب بولماق: 〈 reflect upon〉 ... گە يامان تەسىر پەيدا قىلماق. ④ ئويلىماق، ئويلانماق، باش قاتۇرماق.

reflection

①n. ئەكس ئېتىش، ئەكس نۇر قايتىش، ئەكس نۇر قايتۇرۇش. ② ئەكس ئېتىش، ئىنكاس قىلىش، ئىنكاس. ③ رېفلېكس. ④ ئويلىنىش، باش قاتۇرۇش، خىيال قىلىش. ⑤ ئەسلەش. ⑥ تەسىرات.

reflexion

reflection.

reform

v.Ⅰئىسلاھات قىلماق، ياخشىلىماق، يېڭىلىماق. n.Ⅱ ئىسلاھات، ياخشىلاش، يېڭىلاش.

refrain

v. ئۆزىنى تۇتۇۋالماق، تاقەت قىلماق، ساقلانماق: refrain from saying sth بىر نەرسە دېيىشتىن ساقلانماق.

refresh

①v. رىغبەتلەندۈرمەك، غەيرەتلەندۈرمەك، روھلاندۇرماق، تېتىكلەشتۈرمەك. ② يېڭىلمەك. ③ ئويغانماق، ئويغاتماق.

refreshment

①n. روھلۇق، روھلىنىش. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) پىچىنە-پىرەنىك؛ ئىچىملىك.

refrigerator

①o. توڭلىتىش ئۆيى. ② مۇزلاتقۇ.

refuge

①n. باشپاناھ ئىزدەش. ② پاناھ جاي.

refuse 1

v. رەت قىلماق، باش تارتماق.

refuse 2

n. تاشلاندۇق، ئەسكى-تۈسكىلەر، ئەخلەت.

regain

①v. ئەسلىگە كەلمەك، ئەسلىگە كەلتۈرمەك (سالامەتلىك). ② قايتماق.

regard

①v.Ⅰ قارىماق، مۇئامىلە قىلماق، ... دەپ بىلمەك. ② ئەھمىيەت بەرمەك، دىققەت ئېتىباربىلەن قارىماق، ھۆرمەت قىلماق، ھۆرمەتلىمەك. ①n.Ⅱ ھۆرمەت، ھۆرمەتلەش. ② دىققەت، دىققەت قىلىش، كۆڭۈل بۆلۈش. ③ (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) سالام ئېيتىش: Please give mybest regard s to him. مەندىن ئۇنىڭغا سالام ئېيتىڭ.

regarding

prep. ھەققىدە، توغرىسىدا، دائىر، ئائىت.

regardless

adj. ... گە قارىماي، ... گە قارىماستىن.

regime

①n. دۆلەت تۈزۈمى، ئىدارە قىلىش ئۇسۇلى، ھۆكۈمرانلىق تۈزۈمى. ② تۈزۈم.

regiment 1

①n. <ھەربىي> تۇەن، پولك. ② توپ، پادا، ئۈيۈر.

regiment 2

①v. بۆلمەك، ئايرىماق (گۇرۇپپىغا). ② تەشكىللىمەك.

region

n. يەر، جاي، رايون.

regional

①adj. قىسمەن، جۈزئىي. ② رايونلۇق، يەرلىك.

register

①n.Ⅰ تىزىملاش، دەپتەرگە ئېلىش. ② تىزىملىك. ③ زاكاز. ④ نومۇر ئېلىش. ⑤ ئاپتوماتىك خاتىرىلەش ماشىنىسى. ⑥ <مۇزىكا> ئاۋاز دائىرىسى. ①v.Ⅱ تىزىمغا ئالماق، تىزىملىماق، تىزىمغا ئالدۇرماق. ② زاكاز قىلماق. ③ نومۇر ئالماق. ④ كۆرسەتمەك.

regret

①n.Ⅰ پۇشايمان، ئارمان، ئۆكۈنۈش. v.Ⅱ ( regret ted؛ regret ted؛ regret ting) پۇشايمان قىلماق، ئېچىنماق: I regret my mistakes. خاتالىق ئۆتكۈزگىنىمگە ئېچىنىمەن.

regular

①adj.Ⅰ قانۇنلۇق، قائىدىلىك، تەرتىپلىك. ② مۇددەتلىك، قەرەللىك. ③ دائىملىق. ④ رەتلىك، راۋرۇس، تۈز، بېجىرىم. ⑤ رەسمىي، مۇنتىزىم. ⑥ ئاددىي، ئادەتتىكى. ⑦ (جانلىق تىلدا) پۈتۈنلەي، تامامەن، تەلتۈكۈس n.Ⅱ مۇنتىزىم قوشۇن.

regularity

①n. تەرتىپ، رەت، تەرتىپلىك، رەتلىك. ② قانۇنلۇق. ③ مۇنتىزىم. ④ مۇددەت، بەلگىلىك مۇددەت، قەرەل.

regularly

①dv. رەتلىك، تەتىپلىك. ② قائىدىلىك. ③ رەسمىي. ④ دائىم، دائىملىق. ⑤ مۇددەت بىلەن.

regulate

①v. قائىدە بويىچە باشقۇرماق، تەرتىپ بويىچە ئىدارە قىلماق. ② تەڭشىمەك، توغرىلىماق، تەرتىپكە سالماق.

regulation

①n. باشقۇرۇش، ئىدارە قىلىش. ② تەڭشەش، تەرتىپكە سېلىش. ③ قائىدە، قانۇن، بەلگىلىمە. adj.Ⅱ رەسمىي، بەلگىلىك.

reign

n.Ⅰ سۇلالە، خاندانلىق. ①v.Ⅱ (پادىشاھ) ھۆكۈمرانلىق قىلماق، باشقۇرماق. ② كەڭ تارقالماق، كەڭ ئەۋج ئالماق.

rein

n.Ⅰ (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) چۇلۋۇر، تىزگىن hold the rein s‖ ھاكىمىيەت يۈرگۈزمەك، ھوقۇق تۇتماق. ①v.Ⅱ ھەيدىمەك (ئاتنى). ② تىزگىنلىمەك، بىر تۇتاش باشقۇرماق.

reindeer

n. ( reindeer ، reindeer s) كۆنۈك بۇغا، ئۆگىتىلگەن بۇغا.

reject

①v.Ⅰ چۆرۈۋەتمەك، تاشلىۋەتمەك. ② رەت قىلماق، باش تارتماق. ① n.Ⅱ رەت قىلىنغان نەرسىلەر، قايتۇرۇلغان نەرسىلەر. ② (ئۆلچەمگە توشمىغان) يارامسىز بۇيۇملار.

rejoice

v. خۇشال قىلماق، خۇشال بولماق، خۇش قىلماق.

relate

①v. بايان قىلماق، ئېيتىپ بەرمەك. ② ئالاقە قىلماق، ئالاقە باغلىماق، مۇناسىۋەتلەشمەك be relate d to ...‖ بىلەن ئۇرۇق-تۇغقانچىلىقى بولماق.

relation

①n. بايان، دوكلات. ② ئالاقە، مۇناسىۋەت. ③ تۇغقان؛ ئۇرۇق-تۇغقانچىلىق مۇناسىۋىتى.

relationship

①n. تۇغقان، ئۇرۇق-تۇغقان، ئۇرۇق-تۇغقانچىلىق مۇناسىۋىتى. ② ئالاقە، مۇناسىۋەت.

relative

①adj.Ⅰ مۇناسىۋەتلىك، ئالاقىدار. ② نىسبىي، قارىمۇ قارشى؛ سېلىشتۇرما. ①n.Ⅱ تۇغقان، ئۇرۇق-تۇغقان، قېرىنداش. ② <گرامماتىكا> نىسپىي سۆز.

relax

v. بوشىماق، بوشاتماق، بوشاشماق، بوشاڭلىق قىلماق.

release

①v.Ⅰ قويۇپ بەرمەك، بوشاتماق، چىقارماق، خالاس قىلماق، ئازاد قىلماق. ② ئېلىپ تاشلىماق. ③ ئېلان قىلماق، تارقاتماق، n.Ⅱ قويۇپ بېرىش، بوشىتىش، چىقىرىش، خالاس قىلىش، ئازاد قىلىش.

reliable

adj. ئىشەنچلىك.

relife

①n. (ئەندىشە، دەرد، ئازابلىنىش قاتارلىقلاردىن) يېنىكلەش، قۇتۇلۇش، خالاس بولۇش. ② ياردەم، ئىجتىمائىي ياردەم، قۇتقۇزۇش. ③ (سېخلاردا) نۆۋەتلىشىش؛ نۆۋەتلەشكۈچى. ④ ياردەمچى قوشۇن؛ مۇھاسىرىدىن قۇتۇلدۇرۇش.

religion

①n. دىن. ② ئېتىقاد.

religious

①adj. دىنىي. ② ئىخلاسمەن، تەقۋادار، دىنغا ئېتىقاد قىلىدىغان. ③ پۇختا، چىڭ.

reluctance

①n. ئەپلەپ-سەپلەش، بىر ئامال قىلىش. ② خالىماسلىق، ئىلاجىسىزلىق.

rely

v. ئىشەنمەك، تايانماق.

remain

①v. ئېشىپ قالماق، قېپقالماق، قالماق، ساقلىنىپ قالماق، ساقلىماق. ② تۇرماق، توختىماق.

remainder

①n.<ماتېماتىكا>قالدۇق، ئېشىندى.② ئېشىپ قالغان ئادەم(نەرسە).

remark

①v.Ⅰ دىققەت قىلماق، كۆزەتمەك، قارىماق. ② بايان قىلماق، سۆزلىمەك، باھالىماق، باھا بەرمەك.①n.Ⅱدىققەت قىلىش، كۆزىتىش، قاراش.② بايان، سۆھبەت، پىكىر.

remarkable

adj. دىققەت قىلىشقا ئەرزىيدىغان، باشقىچە، ئۆزگىچە، ئاجايىپ.

remedy

①n.Ⅰداۋالاش.② دورا بۇيۇملىرى.③ تولۇقلاش، ئەسلىگە كەلتۈرۈش. ①v.Ⅱ دورا قىلماق، داۋالىماق. ② قۇتۇلدۇرماق، ئەسلىگە كەلتۈرمەك.

remember

①v. يادىدا تۇتماق، ئېسىدە ساقلىماق. ئېسىگە ئالماق. ② ... گە سالام ئېيتماق: Remember me kindly to him. مەندىن ئۇنىڭغا سالام ئېيت.

remembrance

①n. خاتىرە، ئەستە تۇتۇش، ئېسىدە ساقلاش. ② تۇتۇۋېلىش قابىلىيىتى. ③ (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) سالام، سالام ئېيتىش.

remind

v. ئەسلەتمەك، ئېسىگە ئالماق، سەمىگە سېلىپ قويماق.

reminiscence

n. خاتىرە، ئەسلىمە.

remnant

①n. قالدۇق، ئېشىندى. ② پارچە رەخت.

remo(u)ld

v. ئۆزگەرتمەك.

remote

①adj. يىراق، ئۇزاق. ② مۇناسىۋىتى يىراق. ③ كىچىك، ئاز، ناھايىتى ئاز، ئازغىنە.

remove

①v. مىدىرلىماق، مىدىرلاتماق، يۆتكىمەك، يۆتكەلمەك. ② ئېلىپ كەتمەك. ③ ئۆي كۆچمەك، كۆچمەك. ④ چىقىرىۋەتمەك، ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلىماق.

rend

v. (rent ، rent) ① (جانلىق تىلدا) ① بۆلمەك، ئايرىلماق. ② يىرتماق، يىرتىپ تاشلىماق، يىرتىۋەتمەك.

render

① v. جاۋاب قايتۇرماق، ئاقلىماق. ② بەرمەك، كۆرسەتمەك، قىلماق. ③ (ئويۇن) قويماق. ④ تەرجىمە قىلماق. ⑤ قايناتماق، ئېرىتمەك (ماينى).

renew

①v. يېڭىلىماق، قايتىدىن يولغا قويماق، ئەسلىگە كەلتۈرمەك. ② تولۇقلىماق، ئەسلىگە كەلتۈرمەك.

renounce

①v. ۋاز كەچمەك (ھوقۇق، تەلەپ قاتارلىقلاردىن) ② ... بىلەن مۇناسىۋەت ئۈزگەنلىكىنى رەسمىي ئېلان قىلماق. ③ تانماق، تېنىۋالماق، ئېتىراپ قىلماسلىق، ئىنكار قىلماق.

renown

n. ئاتاق-ئابرۇي، ئابرۇي، شۆھرەت، ئىناۋەت.

rent 1

v. ←rend.

rent 2

n. ئىجارە، ئۆي ئىجارىسى؛ يەر ئىجارىسى؛ ئىجارە پۇلى.

repaid

v.←repay.

repair

①v.Ⅰ رېمونت قىلماق، تۈزىمەك، تۈزەتمەك، ياسىماق، ئوڭشىماق. ② تۈزەتمەك (خاتالىقنى). n.Ⅱ ياساش، رېمونت قىلىش، ئوڭشاش.

repay

v. (repaid ؛ repaid) ① پۇل قايتۇرماق، بەرمەك. ② جاۋاب قايتۇرماق، ئاقلىماق.

repeat

①v.Ⅰ تەكرارلىماق، قايتىلاش، ياد ئوقۇماق، يادلىماق. n.Ⅱ تەكرارلاش، قايتىلش.

repeatedly

dv. تەكرار، قايتا، قايتا-قايتا.

repel

v. ( repel led؛ repel led؛ repel ling) ① چېكىندۈرمەك، ياندۇرماق، رەت قىلماق، باش تارتماق. ② كۆڭلىنى ئاغرىتماق، رەنجىتمەك، ئازار بەرمەك.

repent

v. پۇشايمان قىلماق، ئۆكۈنمەك؛ توۋا قىلماق.

repetition

①n. تەكرارلاش. ② يادلاش، ياد ئوقۇش.

replace

①v. جايىغا قويماق، ئورنىغا قويماق، ئورنىغا دەسسەتمەك. ② تولۇقلىماق، قوشۇمچە قىلماق. ② يەڭگۈشلىمەك، ئالماشتۇرماق.

reply

v.Ⅰ جاۋاب بەرمەك، جاۋاب قايتۇرماق. n.Ⅱ جاۋاب، جاۋاب قايتۇرۇش.

report

①v.Ⅰ خەۋەر قىلماق، دوكلات قىلماق. ② مەلۇم قىلماق، تىزىمغا ئالدۇرماق. ①n.Ⅱ دوكلات، خەۋەر، ئاخبارات، مەلۇمات. ② رىۋايەت، ئىغۋا. ③ ئابرۇي، شۆھرەت، ئىناۋەت. ④ بومبا ئاۋازى.

reporter

n. مۇخبىر، خەۋەرچى.

repose

①v.Ⅰ دەم ئالماق، ئارام ئالدۇرماق؛ خاتىرجەم ئۇخلىماق. ② ئىشەنمەك، تايانماق. n.Ⅱ دەم ئېلىش، ئارام ئېلىش؛ تىنچ ئۇخلاش. ② تىنچلىنىش، خاتىرجەملىك.

represent

①v. ئىپادىلىمەك، كۆرسەتمەك، بىلدۈرمەك. ② تەسەۋۋۇر قىلماق، سۈرەتلىمەك. ③ ۋەكىللىك قىلماق.

representation

①n. ئىپادە. ② تەسۋىر. ③ سۈرەت. ④ ئىزاھات، چۈشەندۈرۈش. ⑤ ئىپادىلەش. ⑥ ۋەكىل، ۋەكىللىك ھوقۇقى.

representative

①adj.Ⅰ ۋەكىللىك، ۋەكىل خاراكتېرلىك. ② ۋاكالەت تۈزۈمىدىكى. ①n.Ⅱ ۋەكىل، ۋەكالىتەن باشقۇرغۇچى. ②(ئامېرىكا تىلىدا)پارلامېنت ئەزاسى.③ تىپ.

reproach

v.Ⅰ ئەيىبلىمەك، تاپا-تەنە قىلماق، كايىماق. ①n.Ⅱ ئەيىب، ئەيىبلەش. ② خورلۇق. ③ ئۇيات، نومۇس.

reproduce

①v. تەقلىد قىلىپ ئىشلىمەك، ئىشلىمەك، تەقلىد قىلىپ ياسىماق؛ تەقلىد قىلىپ باسماق. ② كۆپەيتىش، نەسىل قالدۇرۇش. ③ تىرىلمەك، قايتا ئۈنمەك. قايتا يېتىلمەك، قايتا ئۈندۈرمەك، تىرىلدۈرمەك.

republic

n. جۇمھۇرىيەت:the People’s Republic of China جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى.

republican

adj.Ⅰ جۇمھۇرىيەت، رېسپۇبلىكا. n.Ⅱ (ئامېرىكا) جۇمھۇرىيەت پارتىيە ئەزاسى، جۇمھۇرىيەتنى ھىمايە قىلغۇچى.

reputation

n. ئابرۇي، ئاتاق ئابرۇي، شۆھرەت، ئىناۋەت.

request

①n.Ⅰ ئىلتىماس، تەلەپ. ② لازىملىق، كېرەكلىك، ئېھتىياجلىق. v.Ⅱ ئىلتىماس قىلماق، ئۆتۈنۈپ سورىماق، مۇراجىئەت قىلماق، تەلەپ قىلماق.

require

①v. تەلەپ قىلماق، مۇراجىئەت قىلماق، بۇيرۇق قىلماق. ② مۇھتاج بولماق، لازىم بولماق، كېرەك بولماق.

requirement

①n. تەلەپ. ② مۇھتاجلىق، مۇھتاجلىق نەرسە.

requisite

n.Ⅰ لازىمەتلىكلەر، زۆرۈر بۇيۇملار. adj.Ⅱ زۆرۈر، كەم بولسا بولمايدىغان.

rescue

v.Ⅰ قۇتقۇزماق، قۇتۇلدۇرماق. n.Ⅱ قۇتقۇزۇش، قۇتۇلدۇرۇش come to the rescue ‖ (بىراۋنى) قۇتقۇزماق، قۇتۇلدۇرماق.

research

①n.① تەتقىق قىلىش. ② تەكشۈرۈش. ①v.Ⅰ تەتقىق قىلماق. ② تەكشۈرمەك.

resemble

v. ئوخشىماق، ئوخشاشماق، ئوخشاش بولماق.

resent

①v. قانائەتلەنمەسلىك. ② يامان كۆرمەك، نەپرەتلەنمەك، غەزەپلەنمەك.

reservation

①n. ساقلاش، يوشۇرۇن ساقلاش. ② يوشۇرۇپ قويۇلغان نەرسىلەر. ③ تۈزۈش، ئالدىنئالا بەلگىلەش، ئالدىن كېلىشىپ قويۇش.

reserve

①v.Ⅰ ساقلىماق، ساقلاپ قالماق. ② ئالدىن تۈزمەك، ئالدىنئالا بەلگىلىمەك، ئالدىن كېلىشمەك، ئالدىن سۆزلىشىپ قويماق. ①n.Ⅱ زاپاس، زاپاس نەرسىلەر. ② زاپاس قوشۇن. ③ ئۆزىنى تۇتۇۋېلىش.

reservoir

n. سۇ ئامبىرى.

reside

v. ئولتۇراقلاشماق، ماكان تۇتماق، تۇرماق، ② تەۋە بولماق، مەنسۇپ بولماق، تەئەللۇق بولماق.

residence

n. تۇرار جاي، تۇرالغۇ، ئۆي-جاي، تۇرۇشلۇق جاي.

resident

adj.Ⅰ تۇرۇشلۇق، تۇرىدىغان. n.Ⅱ ئاھالە.

residue

n. قالدۇق، داشقال، ساقلاندى.

resign

①v. ئىستېپا بەرمەك (خىزمىتىگە). ② ۋاز كەچمەك، تاشلىماق. ③ ئىتائەت قىلماق، بويسۇنماق، چىداشلىق بەرمەك، بەرداشلىق بەرمەك، چىدىماق.

resin

n. دېۋىرقاي، سېغىز.

resist

①v. قارشى تۇرماق، قارشىلىق كۆرسەتمەك. ② چىداشلىق بەرمەك، چىدىماق، بەرداشلىق بەرمەك.

resistance

①n. قارشى تۇرۇش، قارشىلىق كۆرسىتىش. ② قارشىلىق كۈچ.

resolute

adj. قەتئىي، كەسكىن.

resolutely

dv. قەتئىي، كەسكىن.

resolution

①n. ئىرادە، نىيەت، قەتئىي نىيەت. ② قارار، بەلگىلىمە. ③ ئاجرىتىش، ئانالىز قىلىش. ④ ھەل قىلىش، بىر تەرەپ قىلىش.

resolve

①v.Ⅰ قەتئىي نىيەتكە كەلمەك، ئىرادە قىلماق، قارار قىلماق. ② ئاجراتماق، ئانالىز قىلماق، ھەل قىلماق، جاۋاب بەرمەك. ①n.Ⅱ ئىرادە، نىيەت، قەتئىي نىيەت. ② قەتئىي، كەسكىن.

resort

①v.Ⅰ ياردەم سورىماق، مەدەت تىلىمەك، مۇراجىئەت قىلماق. ② ئىشلەتمەك، پايدىلانماق، قوللىماق. ③ دائىم بارماق، پات-پات بارماق. ①n.Ⅱ چارە، ئۇسۇل، ۋاسىتە. ② يۆلەنچۈك، ھىمات، ھامىي. ③ مەنزىرىلىك جاي.

resound

①v. تەۋرەنمەك (ئاۋاز). ② ۋىڭىلدىماق، غوڭۇلدىماق، ئەكس سادا چىقارماق.

resource

n. (كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) بايلىق مەنبەسى، مەنبە. ② ۋاسىتە، ئۇسۇل، تاكتىكا.

respect

①n.Ⅰ ئېھتىرام، ھۆرمەت، ھۆرمەت قىلىش. ② دىققەت قىلىش، ئېتىبار بېرىش. v.Ⅱ ھۆرمەتلىمەك، ھۆرمەت قىلماق in respect of ‖ ھەققىدە، توغرىسىدا with respect to/ ھەققىدە، توغرىسىدا، ئائىت، pay one’s respect to sb. بىراۋغا سالام يوللىماق، ئېھتىرام بىلدۈرمەك.

respectful

①adj. ھۆرمەتلىك، ھۆرمەتكە تولغان. ② ئەدەبلىك.

respective

adj. ھەر كىم، ھەرقايسى، ھەربىر.

respectively

dv. ئايرىم، ئايرىم-ئايرىم ھالدا، ھەرقايسى، ھەربىرسى.

respond

v. جاۋاب بەرمەك. ② ئاۋاز قوشماق.

response

①n. جاۋاب، جاۋاب بېرىش. ② ئاۋاز قوشۇش.

responsibility

①n. مەسئۇلىيەت، جاۋابكارلىق. ② بۇرچ، ۋەزىپە، مەجبۇرىيەت.

responsible

①adj. مەسئۇلىيەتچانلىق، جاۋابكارلىق. ② ئىشەنچلىك، ئەستايىدىل.

rest 1

n.Ⅰ دەم ئېلىش، ئارام ئېلىش، تەنەپپۇس: take a rest 1 دەم ئالماق. ①v.Ⅱ دەم ئالماق، ئارام ئالماق، ئارام ئالدۇرماق. ② يۆلەنمەك، يۆلەندۈرمەك، تاياندۇرماق rest 1 on ‖ تايانماق، ئاساسلانماق.

rest 2

n. قالغىنى، باشقىسى.

restaurant

n. ئاشپۇزۇل، ئاشخانا، رېستوران.

restless

①adj. غەمكىن، پەرىشان. ② تۇراقسىز. ③ دەم ئالمىغان، دەم ئالدۇرالمىغان.

restore

①v. قايتۇرۇپ بەرمەك، قايتۇرۇلماق (يوقالغان نەرسىلەر). ② ئەسلىگە كەلمەك، قايتىدىن يولغا قويماق، رېمونت قىلىپ ئەسلىگە كەلتۈرمەك، ئوڭشىماق.

restrain

①v. (ئۆزىنى) تۇتۇۋالماق، (ھېسسىياتىنى) بېسىۋالماق. ② (بىراۋنى مەلۇم ئىش ھەرىكەتتىن) توسىماق، توختاتماق، چەكلىمەك.

restraint

①n. چەكلەش، توسۇش، توختىتىش. (ئۆزىنى) تۇتۇۋېلىش، (ھېسسىياتىنى) بېسىۋېلىش.

restrict

v. چەكلىمەك، يول قويماسلىق، توسىماق.

restriction

n.Ⅰ چەكلىمە، ئاسارەت، چەك.

result

①v. ... سەۋەبتىن ... بولماق، ... دىن ... كېلىپ چىقماق، ... لىقتىن ... بولماق. ② ئېلىپ كەلمەك، ئېلىپ بارماق، سەۋەب بولماق. ①n.Ⅱ نەتىجە، مۇۋەپپەقىيەت، ئۈنۈم. Ⅱ <ماتېماتىكا> ھېسابلاش نەتىجىسى، جاۋاب سان as a result of‖ ... نىڭ نەتىجىسىدە.

resume

①v. قايتىدىن باشلىماق، قايتىدىن داۋاملاشتۇرماق. ② ئەسلىگە قايتماق. ③ قايتىدىن ئېرىشمەك.

retain

v. ساقلاپ قالماق، ساقلىماق. ② تەكلىپ قىلماق (ئادۋوكاتنى). ③ داۋاملاشتۇرماق.

retard

①v. توسىماق، توسالغۇلۇق قىلماق، دەخلى قىلماق. ② ئاستىلاتماق؛ كېچىكتۈرمەك، كەينىگە سۈرمەك.

retell

v. قايتىدىن سۆزلىمەك، تەكىتلىمەك، يەنە بىر قېتىم ئېيتماق.

retire

①v. پېنسىيىگە چىقماق، پېنسىيىگە چىقارماق؛ خىزمەتتىن چېكىنمەك، خىزمەتتىن بوشاتماق. ② چېكىنمەك، چېكىندۈرمەك. ④ ئايرىلماق، چەتنىمەك.

retired

①adj. پېنسىيىگە چىققان؛ خىزمەتتىن بوشانغان، خىزمەتتىن چېكىنگەن. ② جىمجىت، تىنچ.

retreat

v.Ⅰ <ھەربىي> قايتۇرۇپ كەتمەك، چېكىندۈرمەك، چېكىنمەك. n.Ⅱ قايتۇرۇپ كېتىش، چېكىنىش، چېكىندۈرۈش.

return

①v.Ⅰ قايتۇرماق، قايتىپ كەلمەك، قايتىپ بارماق.② ياندۇرماق، ياندۇرۇپ بەرمەك، قايتۇرماق.③ جاۋاب بەرمەك.④ دوكلات قىلماق، مەلۇم قىلماق.⑤ سايلىماق.①n.Ⅱ قايتىش. ② جاۋاب، جاۋاب قايتۇرۇش. ③ دوكلات. adj.Ⅲ قايتىپ كېلىدىغان، قايتىپ كەلگەن: a return (ticket) بېرىپ كېلىش بېلىتى.

reveal

①v. پاش قىلماق، ئاشكارىلىماق، ئاشكارىلاپ قويماق. ② كۆرسەتمەك، ئىپادىلىمەك، نامايان قىلماق.

revel

①v.Ⅰ شەيدا بولماق، ھېرىس بولماق، ياخشى كۆرمەك. ② ئىنتايىن خۇشال بولماق، شاد-خۇراملىققا چۆممەك؛ ئويۇن-تاماشا قىلماق. n.Ⅱ ئىنتايىن خۇشال بولۇش، شاد-خۇراملىققا چۆمۈش.

revenge

v.Ⅰ ئەنت ئالماق، ئۆچ ئالماق، قىساس ئالماق، ئىنتىقام ئالماق. n.Ⅱ ئۆچ ئېلىش، ئىنتىقام، ئىنتىقام ئېلىش، ئۆچمەنلىك.

revenue

n. كىرىم، يىللىق كىرىم (مەملىكەتنىڭ)؛ دارامەت.

reverence

n.Ⅰ ھۆرمەت، ھۆرمەتلەش، ئىززەت-ئىكرام. v.Ⅱ ھۆرمەتلىمەك، ئىززەت-ئىكرام بىلدۈرمەك.

reverend

①adj. ھۈرمەتلىك، قەدىرلىك. ② پوپ (ئاتاقنى ئىپادىلەشكە ئىشلىتىلىپ، the Rev گە قىسقارتىلىپ يېزىلىدۇ).

reverse

adj.Ⅰ قارىمۇ قارشى، ئەكسىچە، تەتۈرسىچە، ئاستىن-ئۈستۈن قىلىنغان. ①n.Ⅱ قارىمۇ قارشىلىق، قارىمۇ قارشى قىلىش. ② ئاستىن-ئۈستۈن قىلىش. ③ سەلبىي. ④ كەينى (ئارقا) يۈزى. ⑤ مەغلۇبىيەت. ①v.Ⅲ ئاستىن-ئۈستۈن قىلىنماق. ② تەتۈر ئايلاندۇرماق. ③ قايتۇرۇۋالماق، ياندۇرۇۋالماق، ئەمەلدىن قالدۇرماق، ئېلىپ تاشلىماق.

review

①v.Ⅰ تەكرارلىماق، پىششىقلىماق. ② ئەسلىمەك. ② كۆرەك قىلماق، كۆرەكتىن ئۆتكۈزمەك، كۆزدىن كەچۈرمەك. ③ باھالىماق، باھا بەرمەك (يېڭى كىتابلارغا). ①n.Ⅱ كۆرەك، پارات. ④ باھا، باھالاش.

revisionism

n. رېۋىزىئونىزم. شيۇجېڭجۇيى.

revisionist

رېۋىزىئونىست، شيۇجىڭجۇيىچى.

revive

①v. تىرىلمەك، تىرىلدۈرمەك؛ گۈللەنمەك، گۈللەندۈرمەك، ئويغانماق، ئويغاتماق، جانلانماق، جانلاندۇرماق. ② ئەسلىگە كەلمەك، ئەسلىگە كەلتۈرمەك (سالامەتلىك كۈچ-قۇۋۋەت ياكى بۇرۇنقى ھالىتىنى).

revolt

v.Ⅰ قارشى چىقماق، قارشى تۇرماق؛ ئاسىيلىق قىلماق؛ قوزغىلاڭ كۆتۈرمەك. n.Ⅱ قارشى تۇرۇش؛ ئاسىيلىق قىلىش؛ قوزغىلاڭ كۆتۈرۈش.

revolulionary

①adj.Ⅰ ئىنقىلابىي. ② ئايلىنىدىغان، ئايلانما. n.Ⅱ ئىنقىلابچى.

revolution

①n. ئىنقىلاب. ② ئايلىنىش (بىر) ئايلىنىش (چاق).

revolve

①v. ئايلانماق، ئايلاندۇرماق. ② ئويلىماق، ئويلانماق، خىيال سۈرمەك.

reward

①n.Ⅰ ھەق، تاپان ھەققى. ② مۇكاپات پۇلى. ①v.Ⅱ ھەق بەرمەك. ② مۇكاپات بەرمەك، مۇكاپاتلىماق.

rewrite

v.Ⅰ (rewrote ؛rewritten ؛ rewriting) ئۆزگەرتىپ يازماق، قايتا يازماق. n.Ⅱ ئۆزگەرتىپ يېزىلغان ئەسەر.

rhyme, rime

①n.Ⅰ قاپىيە، قاپىيداش سۆز. ② قاپىيىداش شېئىر. v.Ⅱ قاپىيىگە سالماق، قاپىيىلەشتۈرمەك.

rib

n. قوۋۇرغا، قوۋۇرغا سۆڭىكى.

ribbon

n. لېنتا، تاسما، پوتا.

rice

①n. شال. ② گۈرۈچ، گۈرۈچ تاماق.

rich

①adj. باي، باياشات. ② مۇنبەت، ئۈنۈملۈك. ③ <يېمەكلىك> مايلىق؛ تەملىك. ④ (رەڭ) قويۇق، قېنىق. ⑤ (ئاۋاز) يېقىملىق، سىلىق. ⑥ (جانلىق تىلدا) قىزىق، كۈلكىلىك.

riches

n. (كۆپلۈك) بايلىق.

rid

v. ( rid ، rid ded؛ rid ، rid ded; rid ding) قۇتۇلماق، قۇتۇلدۇرماق، ئېلىپ تاشلىماق، خالاس قىلماق.

ridden

adj.Ⅱ.ride←v.Ⅰ ئېزىلگەن، كونترول قىلىنغان.

riddle

n. تېپىشماق.

ride

v.Ⅰ (rode ؛ ridden ) ① مىنمەك؛ چۈشمەك، ئولتۇرماق. ② (ئات ۋە باشقىلارغا) مىنىپ ئۆتمەك، ئارىلاپ چىقماق. ③ لەيلىمەك، ئاقماق. ①n.Ⅱ مىنىش (ئات، ۋېلىسىپىت قاتارلىقلارغا). ② چۈشۈش، ئولتۇرۇش.

rider

①n. مىنگۈچى (ئات، ۋېلىسىپىت ۋە باشقىلارغا). ② قوشۇمچە (ھۆججەتنىڭ). ③ قوشۇمچە پۇل.

ridge

①n.Ⅰ بەل، قىر. ② چوققا. v.Ⅱ قىرلىماق (ئېتىز-ئېرىقلارنى).

ridiculous

adj. كۈلكىلىك، قىزىق، بىمەنە، خۇنۈك.

rifle

n. مىلتىق.

right 1

①adj.Ⅰ توغرا، مۇۋاپىق. ② سالامەتلىك، ساغلاملىق. ③ تۈز. ①dv.Ⅱ توغرا، مۇۋاپىق، ھالاللىق بىلەن. ② پۈتۈنلەي، تەلتۆكۈس. ①n.Ⅱ توغرىلىق، ئادالەت، ھەققانىيەت، ھالاللىق. ② ھوقۇق. v.Ⅳ تۈزەتمەك، توغرىلىماق، ئەسلىگە كەلتۈرمەك.

right 2

adj.Ⅰ ئوڭ، ئوڭ يۈزى. dv.Ⅱ ئوڭغا، ئوڭ تەرەپكە، ئوڭدا. ①n.Ⅲ ئوڭ، ئوڭ تەرەپ. ② ئوڭچى.

righteous

adj. ئادالەتلىك، توغرا، ئادىل؛ تۈز، تۈپ تۈز.

rightist

n.Ⅰ ئوڭچى. adj.Ⅱ ئوڭچىلىق، ئوڭچىلار.

rilieve

① v.(ئەندىشە، دەرد، ئازابلىنىش قاتارلىقلارنى) يېنىكلەتمەك، ئازايتماق، خالاس قىلماق. ② ياردەم قىلماق، ياردەم بەرمەك، ئىجتىمائىي جەھەتتىن ياردەم بەرمەك. ③ نۆۋەت ئالماشتۇرماق.

rill

n. ئېرىق، دەريا.

rim

①n.Ⅰ قىر، گىرۋەك. ② كۆزەينەك جازىسى. ③ چاق تاپىنى، چاق ئۇلتىڭى. v.Ⅱ ( rim med، rim med، rim ming) قىر سالماق، رام ياسىماق، گىرۋەك تۇتماق.

rime

rhyme.

ring 1

①n.Ⅰ ھالقا، ئايلانما. ② ئۈزۈك. ③ مۇشتلىشىش مەيدانى؛ ئايلانما بەيگە مەيدانى. v.Ⅱ مۇھاسىرىگە ئالماق، قورشىماق، قورشىۋالماق.

ring 2

v.Ⅰ (rang ؛ rung ) ① ۋىڭىلدىماق، ۋىڭىلداتماق. ② (قوڭغۇراق) جاراڭلىماق. ③ قوڭغۇراق كۇنۇپكىسىنى بېسىپ خەۋەر قىلماق. ④ جاڭ چېلىپ خەۋەر قىلماق. ⑤ ئەكس سادا ئاڭلانماق ring 2 sb.up‖ بىراۋغا تېلېفون بەرمەك. ①n.Ⅱ ۋىڭىلداش. ② قوڭغۇراق ئاۋازى، جاڭ ئاۋازى.

riot

①n.Ⅰ توپىلاڭ، پاراكەندىچىلىك. ② شاللاقلىق③ باراقسان. ①v.Ⅱ توپىلاڭ كۆتۈرمەك. ② شاللاقلىق قىلماق.

rip

v.Ⅰ ( rip ped، rip ped، rip ping) ① يىرتماق، يىرتىلماق. ② يارماق، يېرىلماق، ئاجرىماق، ئاجراتماق. n.Ⅱ دەز، يېرىق، چاك؛ يىرتىق.

ripe

adj. پىششىق، پىشقان، يېتىلگەن.

ripen

v. پىشماق، يېتىلمەك.

ripple

①n.Ⅰ مەيىن دولقۇن. ② ئېگىز-پەس ئاۋاز. v.Ⅱ داۋالغۇماق، داۋالغۇتماق، مەيىن دولقۇن پەيدا قىلماق.

rise

v.Ⅰ (rose ؛ risen ) ① تۇرماق، قوپماق، ئورنىدىن تۇرماق. ② ئۆرلىمەك، كۆتۈرۈلمەك. ③ كۆپەيمەك، كۆپەيتمەك. ④ ئۆسمەك، چىقماق. ⑤ تۇغۇلماق، پەيدا بولماق، كېلىپ چىقماق. ⑥ قوزغىلاڭ كۆتۈرمەك ①n.Ⅱ يانتۇلۇق، يانتۇ يەر. ② ئۆرلەش، كۆتۈرۈلۈش. ③ كۆپىيىش، كۈچىيىش. ④ مەنبە.

risk

n.Ⅰ خەۋپ، خەتەر، خېيىم-خەتەر take risk s‖ تەۋەككۈل قىلىش، خەتەرگە كۆز يۇمۇش. v.Ⅱ خەۋپكە قارىماسلىق، خەتەرگە قارىماسلىق، ... گە تەۋەككۈل قىلماق، قاراملىق قىلماق.

rival

n.Ⅰقارشى تەرەپ، رەقىب، رىقابەتچى.adj.Ⅱقارىمۇ قارشى، رىقابەتلەشكەن. v.Ⅲ( rival led؛ rival led؛ rival ling) رىقابەتلەشمەك، قارشىلاشماق، ئۈزەڭگە سوقۇشتۇرماق.

river

n. دەريا.

rivet

n.Ⅰ قالپاقلىق مىخ. ①v.Ⅱ قادىماق، قاداق. ② سالماق. ③ تىكىلىپ قارىماق، دىققەت قىلماق.

road

n. يول، تاشيول، چوڭ يول.

roadside

n.Ⅰ يول بويى. adj.Ⅱ يول بويىدىكى، يول بويىنىڭ.

roam

v. سەيلە قىلماق.

roar

n.Ⅰ ھۆركىرەش، گۈركىرەش، ۋارقىراش، نەرە تارتىش. v.Ⅱ ھۆركىرىمەك، گۈلدۈرلىمەك، ۋارقىرىماق، نەرە تارتماق.

roast

v.Ⅰ قاقلىماق، قۇرۇتماق. n.Ⅱ كاۋاپ.

rob

v. ( rob bed؛ rob bed؛ rob bing) بۇلىماق، بۇلاپ تالىماق، بۇلاڭچىلىق قىلماق، بۇلاپ تارتىۋالماق.

robber

n. بۇلاڭچى.

robe

①n. ئۇزۇن چاپان. ② تالالىق كىيىم، مۇراسىم كىيىمى، تويلۇق كىيىم. ③ سوتچى كىيىمى.

rock

n. تاش، تاغ جىنىسلىرى؛ قورام تاش.

rocket

n. راكېتا.

rocky

①adj. تاشلىق، تاشتەك، تاشقا ئوخشايدىغان. ② (جانلىق تىلدا) تۇراقسىز.

rod

n. خادا، بادرا. ② رود (ئۇزۇنلۇق ئۆلچەم بىرلىكى).

rode

v.←ride.

rogue

①n. لۈكچەك؛ ئۇششۇق. ② شوخ، كەپسىز.

roll

①v.Ⅰ ئايلانماق، ئايلاندۇرماق، دومىلىماق، دومىلاتماق. ② يۆگىمەك، يۆگەلمەك، تۈرمەك، تۈرۈلمەك، ئورىماق، ئورالماق. ③ ئايلىنىپ ئۆتمەك، ئايلىنىپ يۈرمەك. ④ ياپىلاقلىماق، ياپىلاقلانماق. ⑤ چايقىماق، چايقالماق، سىلكىمەك، سىلكىنمەك، بىر ئۆرلەپ، بىر پەسىيىپ تۇرماق. ⑥ گۈلدۈرلىمەك roll in‖ ئۆركەشلەپ كەلمەك، ئارقا-ئارقىدىن كەلمەك roll on/ تېز ئۆتۈپ كەتمەك، ئاققان سۇدەك ئۆتۈپ كەتمەك ① roll up/ ئورىماق، تۈرمەك، يۆگىمەك. ② قوشماق، كۆپەيتمەك (سانلارنى). ③ (جانلىق تىلدا) يېتىپ بارماق، يېتىپ كەلمەك. ①n.Ⅱ (بىر) ئورام، باغلام. ② تولۇق. ③ گۈلدۈرلەش ئاۋازى. ④ ئىسىملىك، يوقلىما.

roller

①n. تولۇق. ② يول چىڭداش ماشىنىسى.

Roman

adj. رىم، رىم كاتولىك دىنىنىڭ، رىمنىڭ، رىملىقنىڭ.

romance

①n. ھېكايە، رىۋايەت. ② لەتىپە، ئاجايىپ-غارايىپ ۋەقە. ③ ھېكايە ئەدەبىياتى.

romantic

adj. رومانتىك، خىيالپەرەست، خىيالى.

romanticism

n. رومانتىزم.

roof

①n. ئۆگزە. ② چوققا.

room

①n. ئۆي. ② سورۇن، جاي؛ بوشلۇق. ③ ئىمكانىيەت، پۇرسەت.

rooster

n. خوراز.

root

①n.Ⅰ <ئۆسۈملۈك> يىلتىز. ② يىلتىز قىسىم (چىش ۋە تۈكلەرنىڭ). ④ تىل تۈۋى. ⑤ <گرامماتىكا> سۆز تومۇرى. ⑥ مەنبە، تۈپ سەۋەب. ⑦ <ماتېماتىكا> يىلتىز، يىلتىز كۆرسەتكۈچ ①v.Ⅱ يىلتىز تارتماق. ② مۇقىملاشماق root up يىلتىزىدىن قومۇرۇپ تاشلىماق.

rope

①n.Ⅰ ئارغامچا، ئارقان. ② (بىر) تىزىق، زىخ give sb. (plenty of) rope ‖ بىراۋغا خالىغانچە ھەرىكەت قىلىش ئەركىنلىكى بەرمەك know the rope s/ تېگى-تەكتىنى بىلمەك، تېگى-تەكتىگىچە چۈشەنمەك. v.Ⅱ باغلىماق، چىگىپ قويماق، چۈشەپ قويماق.

rose 1

v.←rise.

rose 2

①n. ئەتىرگۈل، قىزىلگۈل، گۈلسۇرۇخ. ② ئەتىرگۈل رەڭ، قىزىلگۈل رەڭ.

rosy

①adj. ئەتىرگۈل رەڭلىك، قىزىلگۈل رەڭلىك، قىزىلگۈل رەڭدىكى. ② يورۇق، پارلاق، نۇرلۇق، شانلىق.

rot

v.Ⅰ ( rot ted؛ rot ted؛ rot ting) چىرىمەك، چىرىتمەك، سېسىماق، سېسىتماق، ئېچىماق، ئېچىتماق؛ چىرىكلەشمەك. ①n.Ⅱ چىرىش، چىرىكلىشىش. ② (جانلىق تىلدا) قۇرۇق گەپ، بىكار گەپ.

rotate

①v. ئايلانماق، ئايلاندۇرماق. ② نۆۋەتلەشمەك، نۆۋەتلەشتۈرمەك. ③ نۆۋەتلەشتۈرۈپ تېرىماق.

rotation

①n. ئايلىنىش، ئايلاندۇرۇش. ② نۆۋەت، نۆۋەتلىشىش. ③ نۆۋەتلەشتۈرۈپ تېرىش.

rotten

adj. چىرىك، چىرىكلەشكەن، سېسىق، سېسىغان، بۇزۇق، بۇزۇلغان.

rough

①adj.Ⅰ يىرىك، قوپال؛ ئوڭغۇل-دوڭغۇل (كۆرۈنۈشى). ② توڭ، قوپال، بىپەرۋا. ③ چالا، پۈتمىگەن، تولۇقسىز، يۈزەكى. n.Ⅱ بىپەرۋا (ئادەم)، بىغەرەز. ② يىرىك مەھسۇلات. ①v.Ⅲ قالايمىقانلاشتۇرماق، يىرىكلەشتۈرمەك، قوپاللاشتۇرماق. ② قول ئۇچىدائىشلىمەك.

roughly

①dv. قوپال، قوپاللىق بىلەن. ② قول ئۇچىدا. ③ تەخمىنەن، يۈزە. ④ چالا، يېرىم-يارتا.

round

①adj.Ⅰ يۇمىلاق، دۈگىلەك، شارسىمان. ② بىر ئايلانغان: a round trip ئايلىنىپ چىقىش. ③ تولۇق، پۈتۈن. ④ سىلىق، لولىلىق، قۇۋلۇق، تىل ياغلىمىلىق. ①n.Ⅱ شارسىمان نەرسە. ② ئايلانما يول. ①dv.Ⅲ ئايلىنىپ، ئەگىپ: A wheel goes round چاق ئايلىنىپ ماڭىدۇ. ② ئەتراپتا، ئەتراپقا. ③ تەرەپ-تەرەپتىن، تەرەپ-تەرەپكە، تۇشمۇ تۇشتىن، بىر-بىرلەپ: 〉〈Hand these papers round . بۇ ھۆججەتلەرنى كۆپچىلىككە تارقىتىپ بېرىڭ. prep.Ⅳ ئايلىنىپ، بويلاپ، ئەتراپىدا: The earth moves round the sun. يەر شارى قۇياش ئەتراپىدا ئايلىنىدۇ. ② ئەگىپ: walk round a corner دوقمۇشتىن ئەگىپ ئۆتمەك. ③ تەرەپ-تەرەپتىن، تەرەپ-تەرەپكە، تەرەپ-تەرەپتە.

rouse

v. ئويغانماق، ئويغاتماق، قوزغىماق، قوزغالماق، ئىلھاملانماق، ئىلھاملاندۇرماق، ئىلھام بەرمەك.

route

①n. يول، مۇساپە. ② (ھەربىي ئاتالغۇ، دائىم ئوقۇلىدۇ) يۈرۈش بۇيرۇقى.

routine

n.Ⅰ كۈندىلىك خىزمەت، دائىمىي تەرتىپ. adj.Ⅱ كۈندىلىك، بەلگىلىك، دائىملىق.

rove

v. سەيلە قىلماق، سەرگەردان بولۇپ يۈرمەك.

rover

n. سەرگەردان.

row 1

n. قاتار، رەت، تىزىق، سەپ.

row 2

v.Ⅰ ھەيدىمەك (پالاق بىلەن كېمە ھەيدىمەك). n.Ⅱ (پالاق بىلەن) كېمە ھەيدەش.

row3

①n. غەلۋە، جېدەل، جېدەللىشىش، ماجىرا، ماجىرا تۇغدۇرۇش. ② ئەيىبلەش. ③ زاكونلىشىش.

royal

①adj. پادىشاھ، خان، پادىشاھنىڭ، خان ئائىلىسىنىڭ. ② تەنتەنىلىك، كاتتا.

rub

v.Ⅰ ( rub bed؛ rub bed؛ rub bing) ① سۈركىمەك، سۈركەلمەك، سۈركىلىپ كەتمەك، داسلىنىپ كەتمەك (ئەت) rub down‖ سۈرتمەك، سۈرتۈپ تازىلىماق rub in/ تەكرارلىماق rub off / سۈرتمەك، تازىلىماق ① rub up/ سۈرتۈپ تازىلىماق، سۈرتۈپ پارقىراتماق. ② ئويغاتماق، ئېسىگە سالماق. ①n.Ⅱ سۈركەش، سۈركىلىش. ③ توسالغۇ، كاشىلا، پۇتلىكاشاڭ.

rubber

①n. رېزىنكە. ② ئۆچۈرگۈچ.

rubbish

①n. ئەخلەت، تاشلاندۇق، كېرەكسىز نەرسىلەر. ② قۇرۇق گەپ، بىكار گەپ، خام خىيال، بولمىغۇر ئوي.

ruby

①n. قىزىل ياقۇت. ② قىپقىزىل رەڭ.

rudder

n. رول (كېمە ياكى ئايروپىلاننىڭ).

rude

①adj. قوپال، ئەدەبسىز، پالاكەت، تەربىيىلەنمىگەن. ② قاتتىق، شىددەتلىك. ③ ئېچىلمىغان؛ ئىپتىدائىي. ④ يىرىك، ئاددىي.

ruffle

①v.Ⅰ داۋالغۇماق، تۈرمەك، تۈرۈلمەك، پۈرلەشمەك، پۈرلەشتۈرمەك، قاتلاشماق، قاتلاشتۇرماق. ③ ئاچچىقلانماق، ئاچچىقىنى كەلتۈرمەك، تېرىكمەك، تېرىكتۈرمەك؛ ۋارقىراپ جارقىرىماق. ④ قالايمىقانلاشماق، قالايمىقانلاشتۇرماق. ①n.Ⅱ پۈرمە، پۈرۈم. ② قورۇق.

rug

n. (كىچىك) گىلەم.

rugged

①adj. ئېگىز-پەس. ② قورۇق، قورۇق باسقان، پۈرۈلگەن، پۈرلەشكەن، تۈرۈلگەن. ③ قوپال، قاتتىق، كەسكىن. ④ قىيىن، تەس، مۇشەققەتلىك. ④ (ئامېرىكا تىلىدا) ساغلام، قاۋۇل، كۈچلۈك.

ruin

①n.Ⅰ يوقىلىش، گۇمران بولۇش، ھالاكەت. ② بالايىئاپەت يىلتىزى. ③ خارابە، خارابىلىك. v.Ⅱ يوقاتماق، گۇمران قىلماق، ھالاك قىلماق، بىتچىت قىلماق.

rule

①n.Ⅰ قائىدە، تەرتىپ، نىزام. ② قانۇن، دائىمىي تەرتىپ، قائىدە-يوسۇن، ئادەت. ③ ھۆكۈمرانلىق قىلىش. ④ سىزغۇچ. ①v.Ⅱ باشقۇرماق، ھۆكۈمرانلىق قىلماق. ② ھۆكۈم قىلماق. ③ سىزىق سىزماق (سىزغۇچ قويۇپ).

ruler

①n. ھۆكۈمرانلىق قىلغۇچى، باشقۇرغۇچى. ③ سىزغۇچ.

ruling

adj.Ⅰ ھۆكۈمران، ھۆكۈمرانلىق قىلىۋاتقان. n.Ⅱ كېسىم، ھۆكۈم (قىلىش).

rumo(u)r

n.Ⅰ سۆز-چۆچەك، مىش-مىش گەپ، ئىغۋا، پىتنە-پاسات. v.Ⅱ ئىغۋا تارقاتماق، پىتنە-پاسات تارقاتماق.

run

v.Ⅰ (ran ؛ run ؛ run ning) ① يۈگۈرمەك، چاپماق، چاپتۇرماق. ② ماڭماق، يۈرمەك (ماشىنا، پويىز، كېمە ۋە باشقىلار). ③ ئايلانماق، ئايلاندۇرماق. ④ سوزماق، سوزۇلماق، داۋاملاشتۇرماق. ⑦ (سۇ) ئاقماق. ⑧ ... بولۇپ قالماق (كالىدىن سۈت چىقمايدىغان، قۇدۇققا سۇ يىغىلمايدىغان بولۇپ قالماق). ⑨ يۈگۈرتمەك (كۆزىنى). 01 يېزىلماق. 11 قاچماق، قاچۇرماق. 21 ئۆتمەك، ئۆتكۈزمەك. 31 سانجىماق، سانجىلماق. 41 ئۇرۇلماق. 51 باشقۇرماق، ئىدارە قىلماق؛ ھەيدىمەك، ئىشلەتمەك. 61 سايلام رىقابىتىگە قاتناشماق، مۇسابىقىلاشماق، تاسادىپىي ئۇچرىماق run after/ ئىزدىمەك، ئىنتىلمەك ① run down توختاپ قالماق. ② ئاجىزلاشماق run low / كەملىك قىلماق؛ خورىماق، سەرپ بولماق ① run out/ تۈگىمەك، تۈگەتمەك، ئاخىرلاشماق، ئاخىرلاشتۇرماق. ② تومپىيىپ چىقىپ تۇرماق. ③ سوزماق، سوزۇلماق، كېڭەيمەك، كېڭەيتمەك ① run over/ تاشماق، تېشىپ كەتمەك؛ ئاشماق، ئېشىپ چۈشمەك. ② كۆزدىن كەچۈرمەك، تەكرارلىماق. ③ (ماشىنا) سوقۇۋەتمەك، بېسىۋالماق ① run through/ (پۇل) تۈگىمەك، تۈگەتمەك، ئىسراپچىلىق قىلماق. ② كۆزدىن كەچۈرمەك ① run up/ ئۆرلىمەك، ئۆرلەتمەك، كۆتۈرمەك، كۆتۈرۈلمەك. ② ئالدىراپ-تېنەپ ياسىماق، ئوپۇل-توپۇل تىكلەپ قويماق. ①n.Ⅱ يۈگۈرۈش، چېپىش، قېچىش. ② داۋاملىشىش، داۋاملاشتۇرۇش. ③ ئايلىنىش، ئايلاندۇرۇش.

rung

v. ← ring.

runner

①n. يۈگۈرگۈچى، يۈگۈرۈش سپورتچىسى. ② خەۋەرچى.

running

①adj.Ⅰ ئارقا-ئارقىدىن، ئۈزلۈكسىز، كەينى-كەينىدىن. ② يۈگۈرۈش؛ ئاقىدىغان: 〈 running water〉 ۋودوپروۋود سۈيى. ①n.Ⅱ يۈگۈرۈش، يۈگۈرۈش مۇسابىقىسى. ② ئايلىنىش، ئايلاندۇرۇش، ئىشلەش، ئىشلىتىش.

rural

n. يېزا، سەھرا، يېزا ئىگىلىك.

rush

①v.Ⅰ ئېتىلماق، بۆسۈپ ئۆتمەك، بۇزۇپ ئۆتمەك، شىددەتلىك زەربە بەرمەك. ② سۈيلىمەك، ھەيدەكچىلىك قىلماق، ئالدىرىماق، ئالدىراتماق. ①n.Ⅱ ئېتىلىش، ئېتىلىپ كىرىش، بۇزۇپ ئۆتۈش، شىددەتلىك زەربە بېرىش. ② زۆرۈر لازىم بولۇش، جىددىي مۇھتاج بولۇش. ③ تالىشىپ سېتىۋېلىش. adj.Ⅲ جىددىي، ئالدىراش؛ جىددىي ئورۇنلىنىش، تەلەپ قىلىنىدىغان (بۇيرۇق).

Russian

①adj.Ⅰ رۇس، رۇسنىڭ. ② رۇسچە، رۇس تىلىنىڭ. ①n.Ⅱ رۇس. ② تۇس تىلى.

rust

①n.Ⅰ دات. ② <ئۆسۈملۈك> ھال كېسىلى. v.Ⅱ داتلاشماق، دات باسماق، داتلاشتۇرماق.

rustic

①adj.Ⅰ يېزا، يېزىنىڭ، يېزىچە، سەھرا، سەھرانىڭ، سەھراچە، سەھرايى. ② ساددا، سەمىمىي، ئاق كۆڭۈل. n.Ⅱ سەھرالىق، دېھقان تېرىقچى.

rustle

n. شىلدىر-شىلدىر، شىر-شىر (شامالنىڭ دەل-دەرەخ، ئوت-چۆپ قاتارلىقلارغا ئۇرۇلۇشىدىن پەيدا بولغان ئاۋاز).

rusty

adj. داتلاشقان.

Ry.

Rail way.

rye

n. قارا بۇغداي؛ يالىڭاچ ئارپا.