6 F
F,f | ئىنگلىز تىلى ئېلىپبەسىنىڭ ئالتىنچى ھەرپى |
fable | ① n. مەسەل، كىنايە. ② رىۋايەت، چۆچەك، ئەپسانە. |
fabric | n. گەزلىمە، ماتا. ② قۇرۇلما، تۈزۈلۈش، تۈزۈلمە. ③ تەشكىل، تەشكىلات. |
fabricate | ① ئورناتماق، قۇراشتۇرماق ② ئويدۇرما، ئويدۇرۇپ چىقارماق. |
face | ① n.Ⅰ يۈز، چىراي، چېھرە. ② ئوڭى، تېشى، (رەختنىڭ). ③ ئالدى. ④ تاشقى كۆرۈنۈش face to ‖ يۈزمۇ يۈز ① in (the) face of.../ ... نىڭ ئالدىدا. ②...گە قارىماي، ... گە قارىماستىن، fly in the face of.../ ئاشكارا قارشى تۇرماق look sb. in the face / بىراۋغا تىكىلىپ قارىماق lose one’s face / يۈزى چۈشمەك، يۈزىنى چۈشۈرمەك save one’s face / يۈزىنى ساقلاپ قالماق، يۈزى چۈشمەسلىك. |
facetious | يۇمۇرلۇق، قىزىقچىلىق |
facilitate | ① v. ئوڭايلىق تۇغدۇرماق، قولايلىق ياراتماق. ② ئىلگىرى سۈرمەك. |
facility | n. قولايلىق، ئەپچىللىك، چاققانلىق، ئۇستىلىق. |
fact | n. پاكىت، ئەمەلىيەت، ھەقىقىي ئەھۋال as a matter of fact ‖، in fact ، in point of fact ئەمەلىيەتتە، راستىنى ئېيتقاندا. |
faction | ① مەزھەپ ② گۇرۇھ ③ مەزھەپلەر ئۇرۇشى |
factor | ① n.ئامىل، ئېلېمېنت.〉 ② ماتېماتىكا〈 كۆپەيتكۈچى. |
factory | n. زاۋۇت، فابرىكا. |
factual | پاكىتلىق، ئەمىلىيەتلىك |
faculty | ① n. ئىقتىدار، قابىلىيەت. ② ئۆز رولى، خىزمىتى. ③ (مەكتەپنىڭ) بارلىق ئوقۇتقۇچىلىرى. ④ فاكۇلتېت. |
fade | ① v. (گۈل، ئوت-چۆپ قاتارلىقلار) قۇرۇپ قالماق، خازان بولماق. ② رەڭگى ئۆچمەك، ئۆڭمەك. ③ يوقالماق، يوقاتماق (ئاۋاز). ④ سۇسلاشماق، سۇسلاشتۇرماق، ئاجىزلاشماق، ئاجىزلاشتۇرماق. |
fag | ① ئادەمنى چارچىتىدىغان خىزمەت ② شئاڭيەن |
Fahrenheit | n. فارېنگېيت تېرمومېتىرى (قىسقارتىلمىسى، F). |
fail | ① v. مەغلۇپ بولماق، مەغلۇپ قىلماق. ② ئىمتىھاندىن ئۆتەلمەسلىك. ③ ۋۇجۇدقا چىقماسلىق. ④ يېتىشمەسلىك. ⑤ ئاجىزلاشقان، ئاجىزلاشتۇرماق (سالامەتلىك، كۆرۈش قۇۋۋىتى قاتارلىقلار) n.Ⅱ (without بىلەن بىرگە كېلىدۇ) چوقۇم، جەزمەن. |
failure | ① n. مەغلۇبىيەت، ② يېتىشمەسلىك. ③ ئاجىزلىشىش، ئاجىزلاشتۇرۇش (كۆرۈش قۇۋۋىتى). ④ مەغلۇبىيەتچى، مەغلۇپ بولغۇچى، يېڭىلگۈچى. |
faint | ① adj.Ⅰ ئاجىز، كۈچسىز. ② بېشى قايغان، بېشىنى قايدۇرىدىغان. ③ سۇس، ئاچ (رەڭ) v.Ⅱ ھوشىدىن كەتمەك، بېشى قايماق. n.Ⅲ ھوشسىزلىنىش، بېشى قېيىش. |
faintly | ① adv. ئاجىز، كۈچسىز. ② سۇس، ئاچ (رەڭ). |
fair | ① adj.Ⅰ ئادىل، خالىس، مۇۋاپىق. ② ياخشى، خېلىلا ياخشى. ③ ئوچۇق (ھاۋا). ④ ئاق (تېرە). ⑤ ساپسېرىق (چاچ).〉 ⑥ قەدىمكى تىلدا〈 گۈزەل، چىرايلىق. ⑦ ئېنىق. ① adv.Ⅱ ئادىل، خالىس، مۇۋاپىق. ② ئوچۇق، ئېنىق، روشەن. |
fairly | ① adv. ئادىل، خالىس، مۇۋاپىق. ② خېلى، خېلىلا. ③ ناھايىتى، بەك، ئىنتايىن. |
fairy | n. پەرى، پەرىزات. |
fairyland | n. پەرىزاتلار ماكانى، ئاجايىپ جاي، ئاجايىپ كۆرۈنۈش. |
faith | ① n. ئىشەنچ. ② ۋەدە، لەۋزە. ③ ئېتىقاد، دىنىي ئېتىقاد. ④ ساداقەت. put one’s faith in sb. ‖ بىراۋغا ئىشەنمەك keep faith (with sb.)/ (بىراۋغا قىلغان) ۋەدىسىدە تۇرماق (تۇرماسلىق). |
faithful | ① adj. سادىق، ساداقەتلىك. ② توغرا، ئىشەنچلىك. |
faithfully | ① adv. سادىقلىق بىلەن، ساداقەتلىك بىلەن ② توغرا، ئەينەن. |
fake | ① ساختا مال ② ئالدامچى |
falcon | n. شۇڭقار |
fall | v. (fell ؛ ) fall ① پەسەيمەك، پەسەيتمەك، چۈشمەك، تۆۋەنلىمەك، تۆۋەنلەشمەك، ئاجىزلاشماق. ② ئاجىزلاشتۇرماق. ③ ئۆرۈلمەك، ئۆرۈمەك، غۇلىماق، غۇلاتماق، يىقىلماق، يىقىتماق fall back ‖ چېكىنمەك fall back on / ياردەم تەلەپ قىلماق، يۆلەنمەك fall behind / ئارقىدا قالماق fall in/ 〉ھەربىي〈 يىغىلماق fall in with.../ بىر ئېغىزدىن ماقۇللىماق قوشۇلماق ① fall on / ھۇجۇم قىلماق، زەربە بەرمەك. ② (بايرام) دەل كەلمەك، دەل ... گە توغرا كەلمەك. ① n.Ⅱ پەسىيىش، پەسەيتىش، تۆۋەنلەش، تۆۋەنلىتىش. ② ئاجىزلاش، ئاجىزلىشىش. ③ ئۆرۈش، ئۆرۈلۈش. ④ مۇنقەرز بولۇش، مۇنقەرز قىلىش. ⑤ (ئامېرىكا تىلىدا) كۈز پەسلى (autumn ). |
fallacy | سەپسەتە، بىمەنە سۆز |
fallen | v.→ fall. |
fallow | دەم ئالدۇرۇلغان يەر |
false | ① adj. خاتا، ناتوغرا. ② سۈنئىي، ئويدۇرما. |
falsehood | n. يالغان گەپ، يالغان سۆز. |
falsify | ئۆزگەرتىۋەتمەك |
falter | دەلدەڭلەپ ماڭماق، سۆرىلىپ ماڭماق |
fame | n. ئاتاق، نام، شۆھرەت، ئابرۇي، ئىناۋەت. |
familiar | ① adj. تونۇش. ② يېقىن، قويۇق. |
family | ① n. ئائىلە، بىر ئائىلە. ② بالا-چاقا، ئەۋلاد. |
famine | n. قەھەتچىلىك، ئاچارچىلىق. ② ئازلىق، كەملىك، يەتمەسلىك. |
famous | ① adj. ئاتاقلىق، مەشھۇر، داڭلىق، داڭدار. ② (جانلىق تىلدا) ئىنتايىن ياخشى، بەك ياخشى. |
fan | ① n.Ⅰ يەلپۈگۈچ. ② شامالدۇرغۇچ. v.Ⅱ ( fan ned؛ fan ned؛ fan ning) ① يەلپۈرمەك، يەلپۈنمەك. ② كۈشكۈرتمەك، قۇتراتماق، قۇترىماق. |
fanatic | تەلۋىلىك، ئەسەبىيلىك، بىردەملىك قىزغىنلىق |
fancy | ① n.Ⅰ خام-خىيال. ② تەسەۋۋۇر قىلىش كۈچى. ③ ھەۋەس. ① adj.Ⅱ رەڭدار، گۈزەل، چىرايلىق، نەپىس. ② ئاجايىپ، ئادەتتىن تاشقىرى. v.Ⅲ (fancied؛ fancied) ① تەسەۋۋۇر قىلماق. ② ھەۋەس قىلماق، خۇشتار بولماق، ياخشى كۆرمەك. ③ ... دەپ قارىماق، ... دەپ ھېسابلىماق. |
fang | ئۆتكۈر چىش (ئىت قاتارلىق ھايۋانلارنىڭ) |
fantastic | ① غەيرىلىك، ئاجايىپلىق، غەلىتىلىك. ② بىمەنىلىك. |
fantasy | خىيال، خام خىيال |
far | adv. ( far ther ؛ far thest . ۋە further ؛ )furthest ① يىراق، ئۇزاق، ئۇزۇن. ② خېلىلا، خېلى ① as far as ... غىچە، ... گىچە ② ... ئىچىدە، ... دائىرىسىدە far from / ... خېلى يىراق so far / ھازىرغا قەدەر، ھازىرغىچە. adj.Ⅱ يىراق، ئۇزاق، ئۇزۇن، يىراقتىكى. |
faraway | ① adj. يىراق، ئۇزاق، يىراقتىكى. ② چېچىلاڭغۇ، پەرىشان (كۆڭۈل). ③ خىرە، تۇتۇق، غۇۋا. |
farce | كۈلكىلىك ئويۇن، قىزىق ئويۇن |
fare | ① n.Ⅰ كىرا، كىرا ھەققى. ② يولۇچى. ③ تاماق.①v.Ⅱ ئىلگىرىلىمەك، راۋاجلانماق. ② تۇرمۇش كەچۈرمەك، جان باقماق. |
farewell | n.Ⅱ . goodbye ← int.Ⅰ خوشلىشىش، خەيرلىشىش. |
farm | n.Ⅰ دېھقانچىلىق مەيدانى. ① v.Ⅱ ھەيدىمەك، ئاغدۇرماق. ② تېرىماق، تېرىقچىلىق قىلماق. ③ ئىجارىگە ئالماق. ④ ھۆددىگە ئالماق (باجنى). |
farmer | ① n. دېھقان. ② دېھقانچىلىق مەيدان خوجايىنى. |
farmhand | ① n. دېھقان، دېھقانچىلىق مەيدان ئىشچىسى. ② ياللانما دېھقان. ③ مەدىكار، يىللىقچى. |
farming | n. دېھقانچىلىق، تېرىقچىلىق. |
farmland | n. ئېتىز، ئېتىز-ئېرىق. |
farther | adv.&adj.→ far. |
farthest | adv.& adj. → far. |
fascinate | ① v. ئەس-ھوشىنى يوقاتماق، مەستانە بولماق، مەپتۇن قىلماق. ② داڭ قېتىپ قالماق. |
fascinating | adj. كىشىنى مەپتۇن قىلىدىغان، ئەس-ھوشىنى يوقىتىپ قويىدىغان. |
fascism | n. فاشىزم. |
fascist | n.Ⅰ فاشىست، فاشىستلىق. adj.Ⅱ فاشىست. |
fashion | ① n.مودا، يېڭى پاسون، يېڭى نۇسخا. ② ]a fashion ياكى [ the fashion ئۇسۇل، چارە. |
fashionable | adj. كەڭ تارقالغان، ئېقىپ يۈرگەن، پاسون بولۇپ قالغان. |
fast | ① adj.Ⅰ چىڭ، قاتتىق، مەھكەم، پۇختا. ② ئىشەنچلىك، سادىق (دوست). ③ ئۆڭمەيدىغان، ئۆچمەيدىغان. ④ تېز، ئىتتىك، چاققان. ① adv.Ⅱ چىڭ، قاتتىق، مەھكەم، پۇختا. ② تېز، ئىتتىك، چاققان، چەبدەس. |
fasten | ① v. چىڭىتماق، چىڭماق. ② مۇقىملاشماق، مۇقىملاشتۇرماق. ③ باغلىماق، باغلانماق، تاڭماق، تېڭىلماق. |
fat | n.Ⅰ ياغ، ماي، سېمىز گۆش، بۇلجۇڭ گۆش. adj.Ⅱ سېمىز، مايلىق، ياغلىق. ② قېلىن. ③ مۇنبەت (تۇپراق). |
fatal | ① adj. ئەجەللىك، قاقشاتقۇچ. ② پېشانىگە پۈتۈلگەن، پېشانىدىكى. |
fate | ① n. تەقدىر. ② ھالاكەت، ئۆلۈم، يوقۇلۇش. |
father | ① n. دادا، ئاتا. ② ئاتا-بوۋا، ئەجداد. ③ <كاتولىك دىنىدا> پوپ. ④ ئىجادكار، كەشپىياتچى. |
father-in-law | (fathers-in-law ) n. قېيىناتا. |
fatherland | n. ۋەتەن، ئانا ۋەتەن. |
fatigue | n.Ⅰ ھاردۇق، دەرمانسىزلىق. v.Ⅱ ھارماق، ھاردۇرماق، چارچىماق، چارچاتماق. |
fatigue | ھارماق، چارچىماق |
fatuous | ① نادان، نادانلىق ② ئەخماق، دۆت، كالۋا ③ قوپال، كالانپاي، پالاكەت. |
fault | ① n. كەمچىلىك، نۇقسان، ئەيىب، يېتەرسىزلىك. ② چاتاق، كاشىلا. ③ خاتالىق، قۇسۇر. |
faultless | adj. ئەيىبسىز، نۇقسانسىز. |
fauna | ھايۋانلار پادىسى، ھايۋانلار توپى |
favo (u) rite | ① n.Ⅰ ئەركە بالا، ئارزۇلۇق بالا، ئالاھىدە ياخشى كۆرىدىغان ئادەم (ياكى نەرسە). ① adj.Ⅱ ئەركە-نايناق، ئەركە، ئامراق، جانىجان، ئالاھىدە ياخشى كۆرىدىغان. |
favo (u) vable | ① adj. ياخشى نىيەتلىك، ياخشى نىيەتتە بېرىلگەن، ياخشى نىيەتتە ئېيتىلغان. ② پايدىلىق. ③ ئەلا. ④ قولايلىق، ئوڭۇشلۇق. |
favo (u)r | ① n.Ⅰ ياخشى نىيەت؛ غەمخورلۇق.② ياردەم، يار-يۆلەك، قوللاش. ③ يان بېسىش. ④ ئارزۇلاش. ⑤ ھەدىيە، سوۋغات، تارتۇق. ① v.Ⅱ قوشۇلماق، قوللىماق، ياقىلىماق، يار-يۆلەك بولماق، ياردەم قىلماق. ② تەقدىم قىلماق، سوۋغات قىلماق، ھەدىيە قىلماق. ③ يان باسماق. ④ پايدىلىق بولماق. ⑤ (جانلىق تىلدا) ئوخشىماق، ئوخشاپ كەتمەك. |
fawn 1 | كىچىك بۇغا |
fawn 2 | ① قۇيرۇق شىپاڭلاتماق ② خۇشامەت قىلماق |
fear | ① n.Ⅰ ۋەھىمە، قورقۇش، تەشۋىش، غەم-غۇسسە. v.Ⅱ قورقماق، ۋەھىمىگە چۈشمەك، غەم قىلماق، قايغۇرماق. |
fearful | ① adj. قورقۇنچلۇق، ۋەھىمىلىك. ② ناھايىتى، ئىنتايىن. |
fearless | adj. قورقۇنچسىز، قورقماس، قورقمايدىغان. |
feast | ① n.Ⅰ زىياپەت. ② بايرام، ھېيىت ① v.Ⅱ زىياپەت قىلماق، زىياپەت بەرمەك، زىياپەتكە قاتناشماق. ②راھەت كۆرمەك، كەيپ-ساپا سۈرمەك، ھۇزۇرلانماق. ③ خۇشال-خۇراملىققا چۆممەك. |
feat | ① n.تېخنىكا، ھۈنەر، ماھارەت. ② چامباشچىلىق. |
feather | n.تۈك، پەي. |
feature | ① n.Ⅰ(كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) چىراي، قىياپەت.② ئارتۇقچىلىق، ئالاھىدىلىك، خۇسۇسىيەت. v.Ⅱ ... ئالاھىدىلىككە ئىگە قىلماق،...نىڭ خۇسۇسىيىتىنى تەسۋىرلىمەك. |
Feb. | February. |
February | n. فېۋرال. |
fed | v.→ feed. |
Fed | 1 Federal. 2 Federated. 3 Federation |
federal | ① adj. بىرلەشمە تۈزۈمدىكى. ② ئىتتىپاقداش. ③ ئامېرىكىنىڭ، ئامېرىكا قوشما شتاتلىرىنىڭ. |
federation | ① n. بىرلەشمە. ② بىرلەشمە يىغىن. ③ بىرلەشمە ھۆكۈمەت. |
fee | n.Ⅰ ھەق، بەدەل. v.Ⅱ ھەق تاپشۇرماق، بەدەل تۆلىمەك. |
feeble | !adj. ئاجىز، جانسىز. |
feed | v.Ⅰ (fed ؛ )fed ① يەم بەرمەك، باقماق. ② ئۆت-چۆپ يېمەك (ھايۋاناتلار). n.Ⅱ ئوت-چۆپ: بوغۇز؛ يەم-خەشەك. |
feedback | ① ئىنكاس، ئەكس تەسىر، ئەكس ئەتمەك ② رېئاكسىيە |
feel | v. (felt ؛ felt) ① سىلىماق. ② ئىزدىمەك. ③ تەگمەك، چېىلماق، تۇتماق. ④ ھېس قىلماق، سەزمەكgasolene، تۇيماق. |
feeler | بۇرۇت (ھاشاراتلارنىڭ سەزگۈ ئەزاسى) |
feeling | ① n.Ⅰ تۇيغۇ، ھېسسىيات، سېزىم. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) مۇھەببەت: class feeling s سىنىپىي مۇھەببەت. ③ ھېسىداشلىق. ④ پىكىر. ① adj.Ⅱ ھېسىداشلىق. مۇھەببەت ئىزھار قىلغان. |
feet | n.→foot. |
feign | ① v. يالغان قىياپەتكە كىرىۋالماق، ... بولۇۋالماق. ② ئويلاپ چىقارماق، توقۇماق. |
feint | مۆلچەرلىمەك، پەرەز قىلماق، خىيالىي، قىياسەن |
feline | مۈشۈكنىڭ، مۈشۈكتەك |
fell | fall ← ① v. ② كەسمەك، چانىماق. ③يوقاتماق. |
fellow | ① n.Ⅰ (جانلىق تىلدا) ئادەم، يىگىت، بالا. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) خىزمەتداش، دوست، شېرىك، ھەمراھ.adj.Ⅱھەمراھ، خىزمەتداش. |
fellowship | ① n. دوستلۇق، ئاغىنىدارچىلىق. ② تەشكىلات، دوستلۇق تەشكىلاتى. ③ يىغىن ئەزالىق سالاھىيىتى. |
felony | ئېغىر جىنايەت، جىنايىتى ئېغىر |
felt | v.→ feel. |
female | ① adj.Ⅰ ئايال، قىز. ② ئانىلىق، چىشى.① n.Ⅱ ئايال، قىز. ② چىشى، ئۇرغاچى. |
feminine | ئاياللارنىڭ، قىزلارنىڭ |
fen | n. سازلىق |
fence | n.Ⅰرېشاتكا، قاشا، چىتلاق، تام. ① v.Ⅱ قىلىچۋازلىق قىلماق. ② چېتلىماق. ③ ئۆزىنى قاچۇرماق. |
ferment 1 | ① n.ئېچىتقۇ، فېرمېنت. ② تەسىرات، ھاياجان، ھاياجانلىنىش. |
ferment 2 | ① v. ئېچىتماق، ئېچىماق. ② تەسىرلەنمەك، تەسىرلەندۈرمەك، ھاياجانلانماق. |
fern | 〉n.ئۆسۈملۈك〈 قىرىققۇلاق. |
ferocious | دەھشەتلىك، ۋەھشىيلىك، ياۋۇزلۇق، زالىم |
ferocity | مۇدھىش، ۋەھشىي، دەھشەتلىك، شىددەتلىك، يىرتقۇچ، ئەشەددىي. |
ferry | ① n.Ⅰ كىچىك. ② كىچىك كېمىسى. ① v.Ⅱ ئۆتكۈزمەك (كېچىكتىن). ② ھاۋا ئارقىلىق توشۇماق، ئايروپىلاندا يۆتكىمەك. |
fertile | ① adj. مۇنبەت، ئۈنۈملۈك، ھوسۇللۇق(يەر). ② كۆپىيىدىغان. |
fertilize, fertilise | ① v. كۆپەيتمەك. ② مۇنبەتلەشتۈرمەك، مول-ھوسۇللۇق... قىلماق. ③ ئۇرۇقلاندۇرماق، نەسىللەندۈرمەك. ④ ئوغۇتلىماق. |
fertilizer | n. ئوغۇت. |
fervent | قىزغىنلىق بىلەن |
fervour | , fervor قىزغىن، قىزغىنلىق |
fester | ① يىرىڭلىق يارا، يىرىڭلىق جاراھەت ② يىغىلىپ قالغان، توپلىشىپ قالغان |
festival | n. بايرام، ھېيت. |
festive | خۇشال-خۇراملىق، شاد-خۇراملىق |
festivity | ① شاد-خۇرام، خۇشاللىق ② تەبرىكلەش پائالىيىتى |
fetch | ① v. ئېلىپ كەلمەك (بىرەر نەرسىنى). ② چاقىرىپ كەلمەك، تەكلىپ قىلماق: to fetch a doctor دوختۇر تەكلىپ قىلماق. ③ ساتماق... پۇلغا ساتماق. ④ (كۆز يېشى) ئاقماق. ⑤ ئاھ ئۇرماق. |
fete | ① بايرام كۈنى، بايرام، ھېيىت ② كاتتا زىياپەت |
fetish | n. مەبۇت، بۇت |
fetter | n.Ⅰ كىشەن، ئىشكەل. v.Ⅱ كىشەنلىمەك، بوغماق، چۈشەپ قويماق. |
feudal | adj. فېئودال، فېئوداللىق. |
feudalism | n. فېئودالىزم. |
fever | n. قىزىتما، قىزىقلىق. |
few | adj.Ⅰ (سانلىق ئىسىملارنى ئېنىقلاپ كېلىدۇ) يوق دېيەرلىك، ناھايىتى ئاز، ئازغىنە: a few بىر قانچىلا n.Ⅱ ئاز سانلىق، ئاز مىقدار: a few كۆپ ئەمەس، ئاز. |
fiance | سۆيگىنى (يىگىتى) |
fiasco | قاتتىق مەغلۇپ بولماق، پاجىئەلىك مەغلۇبىيەت |
fibre, fiber | ① n. تالا. ② مىجەز. |
fickle | تۇراقسىز، ئۆزگىرىشچان (ھېسسىياتى) |
fiction | ئويلاپ چىقارماق، ئويدۇرما، ياسالما |
fictitious | ئويدۇرمىلىق، ياسالمىلىق |
fiddle | كىچىك ئىسكىرىپكا |
fiddler | n. ئىسكىرىپكىچى |
fidelity | ساداقەت، ساداقەتلىك |
field | ① n.Ⅰ ئېتىز. ② مەيدان. ③ دائىرە. ④ جەڭ مەيدانى. ① adj.Ⅱ ئېتىز، ئېتىز-ئېرىق. ② سىرتتىكى. |
fiend | ① n. ئالۋاستى، يالماۋۇز. ② ۋەھشىي، يامان ئادەم، رەھىمسىز كىشى. ③ (جانلىق تىلدا) مەستانە. |
fierce | ① adj. ۋەھشىي، رەھىمسىز. ② شىددەتلىك، قاتتىق. |
fierce | ۋەھشىي، ياۋۇز، زالىم، يىرتقۇچ |
fiercely | ① adv. رەھىمسىزلەرچە، ۋەھشىيانە، زەھەرلىك، دەشھەتلىك. ② شىددەتلىك، قاتتىق. |
fiery | ① adj. ئوتتەك، چوغدەك، قىزىق، قىزىغان. يالقۇنلۇق. ② كەسكىن. ③ قوپال؛ چۇس. |
fifteen | num. ئون بەش (15). |
fifteenth | ① num. ئون بەشىنچى. ② ئون بەشتىن بىر. |
fifth | ① num. بەشىنچى. ② بەشتىن بىر. |
fiftieth | ① num. ئەللىكىنچى. ② ئەللىكتىن بىر. |
fifty | num. ئەللىك. |
fig | ① n. ئەنجۈر؛ ئەنجۈر دەرىخى. ② ئازراق، سەل، بىر ئاز. |
fight | v.Ⅰ (fought ؛ fought) ① جەڭ قىلماق، ئۇرۇش قىلماق، سوقۇش قىلماق. ② (بىراۋ بىلەن) سوقۇشماق، ئۇرۇشماق. ③ ئۇرۇشقا قوماندانلىق قىلماق. ① n.Ⅱ ئۇرۇش، جەڭ، سوقۇش. ② جەڭگىۋارلىق، جەڭگىۋارلىق كۈچ. |
fighter | ① جەڭچى. ② قىرغۇچى ئايروپىلان. |
figment | ئويلاپ چىقىرىلىدىغان ئىش، ئويدۇرما ئىش، ياسالما ئىش |
figurative | تەمسىل، تەمسىل كەلتۈرمەك، ئوخشاتماق |
figure | ① n.Ⅰ سان، رەقەم. ② باھا. ③ نۇسخا. ④ قامەت، فىگۇرا. ⑤ كىشى. ① v.Ⅱ سۈرەتلىمەك. ② ھېسابلىماق. ③ مۆلچەرلىمەك. ④ ئىپادىلىمەك. ⑤ رول ئالماق. |
filamnet | لامپۇچكا سىمى، ئىنچىكە قىل سىم |
file | ① n.Ⅰ قىسقۇچ، خەت-چەك قىسقۇچى. ② رەت. قاتار، سەپ ① the rank and file ‖ ئەسكەر. ② پۇقرا. ① v.Ⅱ ئارخىپ قىلىپ ساقلىماق، ئارخىپقا ئالماق. ② توغرىسىغا قاتار بولۇپ ماڭماق. توغرىسىغا سەپ بولۇپ ئىلگىرىلىمەك. |
fill | ① v.Ⅰ تولماق، توشماق، تولدۇرماق، تولۇپ تاشماق، قاپلىماق، قاپلانماق. ② ئۈستىگە ئالماق. ③ ئىجرا قىلماق، ئادا قىلماق fill in ‖ تولدۇرماق، تولدۇرۇپ يازماق fill out / كۆپمەك، كۆپتۈرمەك، سەمرىمەك، سەمرىتمەك fill up/ تولدۇرماق، تولماق، توشقۇزماق، توشماق. ① n.Ⅱ تولۇش، تولدۇرۇش. ② تويۇش. ③ يېتەرلىك بولۇش. |
fillet | گۆش پارچىسى، بېلىق پارچىسى |
filly | كىچىك بايتال |
film | ① n. پەردە، نېپىز پەردە. ②لېنتا، فوتو لېنتىسى، كىنو لېنتىسى. ③ كىنو، فىلىم. |
filter | n.Ⅰ سۈزگۈچ. v.Ⅱ سۈزمەك، سۈزۈلمەك. |
filth | ئىپلاس، پاسكىنا، مەينەت |
final | ① adj.Ⅰ ئاخىرقى، ئەڭ ئاخىرقى. ② ھەل قىلغۇچ،ھايات-ماماتلىق. ① n.Ⅱ ئاخىرقى مۇسابىقە، ھەل قىلغۇچ مۇسابىقە. ② مەۋسۈملۈك ئىمتىھان. |
finally | adv. ئاخىرىدا، ئەڭ ئاخىرىدا. |
finance | ① n.Ⅰ مالىيە. ② پۇل مۇئامىلىسى، پۇل مۇئامىلە ئىشلىرى. ③ مالىيە مەنبەسى؛ مەبلەغ. ④ يىللىق كىرىم. v.Ⅱ ياردەم بەرمەك، مالىيە جەھەتتىن ياردەم بەرمەك. |
financial | adj. مالىيە، پۇل مۇئامىلىسى. |
find | v.Ⅰ (found ؛ found) ① تاپماق، ئىزدەپ تاپماق. ② سەزمەك، ھېس قىلماق. ③ ئۇچرىماق، ئۇچراشماق، يولۇقماق، يولۇقۇپ قالماق. n.Ⅱ تېپىلىش، تېپىلغان نەرسە. |
finesse | تاكتىكا |
finger | n. بارماق، قول بارمىقى: index finger كۆرسەتكۈچ بارماق lay a finger on .../ چېقىلماق lay one’s finger on.../ توغرا كۆرسىتىپ بەرمەك، ئېنىق كۆرسىتىپ بەرمەك (خاتالىق، مۇھىم نۇقتا قاتارلىقلارنى). |
fingernail | n. تىرناق، قول تىرنىقى. |
finish | v.Ⅰ ئاياغلاشماق، ئاياغلاشتۇرماق، ئورۇندىماق، ئورۇندالماق، پۈتمەك، پۈتتۈرمەك، تۈگىمەك، تۈگەتمەك، تاماملىماق، تاماملانماق. n.Ⅱ ئاياغلىشىش، تۈگەش، تاماملاش، پۈتكۈزۈش. |
finite | adj. چەكلىك. |
Finn | n.فىنلاندىيىلىك. |
Finnish | n.Ⅰ فىنلاندىيە تىلى. adj.Ⅱ فىنلاندىيىنىڭ، فىنلاندىيىلىكنىڭ، فىنلاندىيىچە. |
fiord | , fjordn. دېڭىز قولتۇقى |
fir | n. ئارچا. |
fire | ① n.Ⅰ ئوت، ئاتەش. ② ئوت ئاپىتى. ③ ئېتىش، ئوققا تۇتۇش. ④ قىزغىنلىق make a fire .‖ ئوت قالىماق. ① v.Ⅱ ئوت ياقماق، ئوت قالىماق. ② كۆيدۈرمەك، كۆيمەك. ③ ئاتماق، ئوققا تۇتماق، ئوت ئاچماق. ④ ھاياجانلانماق، ھاياجانلاندۇرماق. |
fire-brigade | n. ئوت ئۆچۈرۈش ئەترىتى. |
fireman | ① (firemen ) n. ئوت ئۆچۈرگۈچى. ② ئوت قالىغۇچى. |
fireplace | n. تاممەش. |
firm 1 | ①adj.Ⅰ چىڭ، پۇختا، مۇستەھكەم. ② قەتئىي. ③ (باھا) تۇراقلىق، مۇقىم. ①adv.Ⅱ چىڭ، پۇختا، مۇستەھكەم. ② قەتئىي. |
firm 2 | n. سودا ساراي، ماگىزىن. |
firmament | ① n. ئالەم بوشلۇقى. ② ئەرش، ئەرشىئەلا. |
firmly | adv. قەتئىي، مۇستەھكەم، چىڭ، پۇختا. |
first | ① num.Ⅰ بىرىنچى. ② بىرىنچى كۈنى.adj.Ⅱ دەسلەپكى، ئەڭ دەسلەپكى in the first place ‖ ئالدى بىلەن، ئاۋۋال. n.Ⅲ دەسلەپ، ئاۋۋال، باش بۇرۇن from the first ‖ باشتىن from first to last / باشتىن ئاخىرقىچە، باشتىن-ئاياغ. adv.Ⅳ ئالدى بىلەن، دەسلەپتە. ھەممىدىن ئاۋۋال first of all ‖، first and foremost ئالدى بىلەن، ئاۋۋال. |
fish | n.Ⅰ ( fish ، fish es ) ① بېلىق. ② بېلىق گۆشى. ① v.Ⅱ بېلىق تۇتماق. ② ئاختۇرماق. |
fisherman | (fishenmen) n. بېلىقچى. |
fission | پارچىلىنىش |
fist | n. مۇشت، مۇشتۇم |
fit | adj.Ⅰ ( fit ter؛ fit test) ① لايىق، ئۇيغۇن، مۇۋاپىق، باب. ② ساغلام. v.Ⅱ ( fit ted؛ fit ted؛ fit ting) ① لايىق بولماق، ئۇيغۇن كەلمەك، مۇۋاپىق بولماق، باب كەلمەك، دەل كەلمەك. ② قۇراشتۇرماق، ئورناتماق. ③ ماسلاشماق، ماسلاشتۇرماق. |
five | num. بەش. |
fix | ① v.Ⅰ ئورناتماق، چىڭ بېكىتمەك، قۇراشتۇرماق. ② ئەستە چىڭ تۇتماق. ③ قارار قىلماق، بەلگىلىمەك. ④ (ئامېرىكا جانلىق تىلىدا) رېمونت قىلماق. ① fix up‖ ئورۇنلاشماق، ئورۇنلاشتۇرماق. ② كېلىشمەك، ياراشماق، ئەپلىشىپ قالماق. n.Ⅱ قىيىن ئەھۋال، مۈشكۈل شارائىت be in a fix ‖ قىيىن ئەھۋالدا قالماق، مۈشكۈل شارائىتتا تۇرماق. |
fixed | adj. تۇراقلىق، مۇقىم، ئۆزگەرمەس. |
flag | n. بايراق، تۇغ. |
flagrant | ئوچۇقتىن-ئوچۇق، ئاشكارا، تەپتارتماي |
flair | ئەقلىي قابىلىيەت، تەبىئىي سۈپەت |
flake | ① n. نېپىز ياپراقچە: snow flake s قار ئۇچقۇنلىرى. |
flamboyant | ①چىرايلىق، كۆركەم گۈزەل ② نۇر، يورۇق، يورۇتماق ③ كۆز-كۆز قىلماق |
flame | ① n. يالقۇن، يالقۇنلاش. ② قىزغىنلىق.① v.Ⅱ يالقۇنلىماق، نۇر چاچماق. ② ھاياجانلانماق. |
flan | مۇراببا قاتلىمى |
flank | n.Ⅰ يان، يان تەرەپ، بەلنىڭ يان تەرىپى، بىقىن.① v.Ⅱ يان تەرىپىگە جايلاشماق، يان تەرىپىدە بولماق. ② ياندىن قورشىۋالماق (دۈشمەننى). |
flap | v.Ⅰ ( flap ped؛ flap ped؛ flap ping) ① (ئاستا) قاقماق، ئۇرماق. ② پالاقلىماق، پالاقشىماق. ③ لىڭشىماق، پۇلاڭشىماق.① n.Ⅱ تاراقلاش. ② پالاقلاش، پالاقلىغان ئاۋاز. ③ (يانچۇقنىڭ) قاپقىقى، قاپقاق. |
flare 1 | لاۋىلداپ يانماق، گۈرۈلدەپ كۆيمەك، تۇيۇقسىزلا كۆيمەك. |
flare 2 | ئويۇۋېتىش (كۆينەك، كۆڭلەكلەرنىڭ ئالدىنى) |
flash | n.Ⅰ چاقناش، ۋال-ۋۇل قىلىش، يالت-يۇلت قىلىش. v.Ⅱ چاقنىماق، نۇر چاقنىماق، ۋال-ۋۇل قىلماق، يالت-يۇلت قىلماق. |
flashlight | ① n. نۇر چاقناتقۇچ سىگنال چىرىغى. ② قول چىرىغى، پروژېكتور. |
flat 1 | ① n. بىر يۈرۈش ئۆي، ئۆي. ② ياتاق بىناسى. ③ تەكشىلىك. |
flat 2 | adj.Ⅰ ( flat 2 ter؛ flat 2 test) ① تۈز، تەكشى. ② تۈپ-تۈز (بەدەن قۇرۇلۇشى). ③ تېتىقسىز. ① adv.Ⅱ تۈز، تەكشى. ② كەسكىن، قەتئىي. |
flatter | ① v. خۇشامەت قىلماق، تەخسىكەشلىك قىلماق. ② كۆرەڭلىمەك. |
flattery | n. تەخسىكەشلىك، خۇشامەتچىلىك. |
flaunt | كۆز-كۆز قىلماق، پەش قىلماق، ماختانچىلىق قىلماق |
flautis | نەيچى، نەي چالغۇچى |
flavo (u)r | ① n.Ⅰ تەم، پۇراق. ② ئالاھىدىلىك، خۇسۇسىيەت. ① v.Ⅱ تەمىنى تەڭشىمەك. ② ئالاھىدە قىلماق. |
flaw | ① n. دەز، چاك، يېرىق. ② يېتەرسىزلىك، نۇقسان، ئەيىب، قۇسۇر. |
flax | n. زىغىر، زىغىر تالاسى. |
flea | n. بۈرگە |
fleck | داغ |
fled | v. →flee. |
flee | v. ( fled ؛ fled)قاچماق، قېچىپ كەتمەك، ئۆزىنى قاچۇرماق. |
fleece | ① n.Ⅰ قوي يۇڭى. ② (قوي يۇڭىنى) قىرقىماق. ③ ئالداپ ئالماق، ئالداپ ئېلىۋالماق. |
fleet 1 | ① n. كېمىلەر توپى. ② بىر قاتار، بىر توپ، بىر گۇرۇھ؛ بىر رەت (ئاپتوموبىل، كېمە، ئايروپىلان قاتارلىقلار). |
fleet 2 | adj. (جانلىق تىلدا) ئۇچقاندەك، تېز، چاققان، چەبدەس. |
flew | v. → fly. |
flexible | ① adj. يۇمشاق ھەم چىداشلىق، ئەۋرىشىم. ② جانلىق. ③ ماسلىشىشچان. |
flight | ① n. ئۇچۇش، پەرۋاز قىلىش، ھاۋادا ساياھەت قىلىش. ② مۇساپە. ③ (ۋاقىت) تېز ئۆتۈش. ④ بىرنەچچە باسقۇچ پەلەمپەي. |
flinch | تۈگۈلۈۋالماق، قورقماق |
fling | v. (flug ؛ flung) ① ئاتماق، ئېتىلماق، تاشماق. ② سىلكىمەك. |
flint | n. چاقماق تېشى. |
flirt | چاقچاق قىلماق |
flit | v. ( flit ted؛ flit ted؛ flit ting) ① يېنىك ھەم تېز ئۇچماق. ② تېتىك ھەرىكەتلەنمەك، جانلىق ھەرىكەت قىلماق. |
float | ① v.Ⅰ لەپىلدىمەك. ② لەيلىمەك، لەيلەتمەك. ③ ئاقماق، ئاققۇزماق. n.Ⅱ (سۇ يۈزىگە ئورنىتىلغان) لەيلىمە بەلگە. |
flock | ① n.Ⅰ توپ، پادا، ئۇيۇر. ② كىشىلەر توپى.v.Ⅱ يىغىلماق، توپلاشماق، توپ-توپ بولۇپ يىغلىماق. |
flog | قامچىلىماق |
flood | ① n.Ⅰ كەلكۈن، قىيان، تاشقىن. ② كۆپلەپ ئېقىش. ③ كۆپلەپ ئەۋەتىش (خەت-چەك).① v.Ⅱ كەلكۈن كەلمەك، سۇ بېسىپ كەتمەك. ② چۆكۈپ كەتمەك. |
floor | ① n. پول، تاختاي (يەرگە ياتقۇزۇلغان). ② قەۋەت (بىنانىڭ). |
florist | گۈل سودىگىرى |
flounder | ① جان تالاشماق، سەكراتقا چۈشمەك ② تىرىشىپ-تىرمىشىپ، مىڭبىر تەسلىكتە |
flour | ① n. نو، نوكەش. ② پاراشوك، ئۇۋاق، كۇكۇم. |
flourish | ① v. گۈللىمەك، گۈللەنمەك، گۈللەپ ياشنىماق، گۈللەندۈرمەك، روناق تاپماق. ② پۇلاڭلاتماق، ئويناتماق (قىلىچ، قول قاتارلىقلارنى). |
flout | مەنسىتمەسلىك |
flovery | ① adj. گۈللۈك؛ گۈلدەستە. ② چىرايلىق (سۆز). |
flow | ① v. ئاقماق. ② ئۆرلىمەك، كۆتۈرۈلمەك. ③ ساڭگىلاپ تۇرماق. |
flower | n. گۈل. |
flown | v. → fly. |
flu | n. يۇقۇملۇق، زۇكام |
fluctuate | ئۆرلىمەك ۋە چۈشمەك، كۆتىرىلمەك ۋە پەسەيمەك |
fluent | adj. راۋان، سۇدەك، چۈشىنىشلىك، ئۇقۇملۇق. |
fluently | adv.→ fluent. |
fluff | n. تىۋىت |
fluid | ① adj.Ⅰ ئاقما، ئاقما جىسىملارنىڭ. ② ئۆزگىرىشچان، تۇراقسىز، n.Ⅱ ئاقما جىسىم. |
flung | v. → fling. |
flush | ① v. (يۈزى) قىزارماق. ② خۇشال بولماق، خۇشال قىلماق. ③ ھاياجانلانماق، ھاياجانلاندۇرماق. ④ ئاقماق، شىددەت بىلەن ئاقماق. ⑤ يۇماق. |
flute | n.Ⅰ نەي، توغرا نەي. v.Ⅱ نەي چالماق. |
flutter | ① v. قانات قاقماق. ② لەپىلدىمەك. ③ (يۈرەك) سوقماق، قالايمىقان سوقماق. |
flux | ئاقماق، ئېقىن |
fly 1 | n. چىۋىن. |
fly 2 | v. (flew ؛ flown ) ① ئۇچماق، ئۇچۇرماق. ② (ئايروپىلان) ھەيدىمەك. ③ لەپىلدىمەك. ④ ئۇچقاندەك يۈگۈرمەك، ئۇچقاندەك ماڭماق، ئۇچقاندەك ئۆتمەك. ⑤ قاچماق، قېچىپ كەتمەك. |
flyer, flier | n. ئۇچقۇچى |
flying | adj. ئۇچار، ئۇچىدىغان، ئۇچقاندەك. |
flyover | n. ئۆتۈشمە كۆۋرۈك |
foal | n. تاي، تايچاق |
foam | n.Ⅰ كۆپۈك، ماغزاپ. v.Ⅱ ماغزاپ چىقماق، ماغزاپ چىقارماق، ماغزاپ ئۆرلىمەك. |
foamy | adj. كۆپۈكلۈك، ماغزاپتەك، ماغزاپ. |
focus | n. ( focus es ؛ foci ) ① فوكۇس. ② كېسىشىش مەركىزى. ① v.Ⅱ فوكۇسقا يىغماق. فوكۇسقا يىغلىماق. ② مەركەزلەشمەك، مەركەزلەشتۈرمەك، توپلىماق، توپلانماق. |
fodder | يەم-خەشەك، ئوت-بوغۇز |
foe | n. (يېزىق تىلىدا) دۈشمەن. |
fog | ① n.Ⅰ تۇمان، تۈتەك. ② قايمۇقۇش.v.Ⅱ ( fog ged؛ fog ged؛ fog ging) تۇمان قاپلىماق. |
foil | n. مېتال ياپراقچە. |
fold | ① v.Ⅰ قاتلىماق، قاتلانماق، پۈكلىمەك، پۈكلەنمەك. ② تۇتاشتۇرماق. ③ گىرەلەشمەك، گىرەلەشتۈرمەك. ④ كىرىشمەك، كىرىشتۈرمەك. ⑤ ئورىماق، ئوراپ تۇرماق.n.Ⅱ قاتلاق، پۈكۈك، پۈكۈلمە. |
folk | n.Ⅰ ( folk s، folk ) ① كىشىلەر. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە، جانلىق تىلدا) ئۇرۇق-تۇغقان.adj.Ⅱ خەلق ئىچىدىكى؛ خەلق ئارىسىدىكى: folk songs خەلق ناخشىلىرى. |
follow | ① v. ئەگەشمەك، كەينىگە كىرمەك، بىللە بولماق. ② بويلاپ ماڭماق، بويلىماق. ③ چۈشەنمەك، بىلمەك، ئۆزلەشتۈرمەك. ④ شۇغۇللانماق as follow s ‖ تۆۋەندىكىچە، تۆۋەندىكىدەك follow out/ ئىزچىللاشتۇرماق ① follow up/ قوغلىماق، ئىزدىمەك. ② ئاخىرغىچە ئېلىپ بارماق، تېخىمۇ غەيرەت قىلماق. |
follower | ① n. ئەگەشكۈچى. ② ھەمراھ. ③ مۇرىت، مۇخلىس. |
following | adj.Ⅰ تۆۋەندىكى، ئۇندىن قالسا؛ ئۇلاپلا. n.Ⅱ تۆۋەندىكىلەر، تۆۋەندىكى ئىشلار. |
folly | n. ئەخمەقلىق، دۆتلىك، كالۋالىق، نادانلىق. |
fond | ① adj. خۇشتار، ھەۋەسمەن. ② ئارزۇلۇق، ئامراق ... be fond of ... ‖ گە خۇشتار بولماق، قىزىقماق. |
fondle | كۆيۈنمەك، كۆيۈمچانلىق قىلماق، بېشىنى سىلىماق. |
food | n. يېمەكلىك، يېمەك-ئىچمەك، ئوزۇق-تۈلۈك، ئوزۇقلۇق. |
fool | n.Ⅰ ئەخمەق، دۆت، كالۋا، ھاماقەت.v.Ⅱ ئەخمەق قىلماق، ئەخمەقلىق قىلماق، ساختىپەزلىك قىلماق، ئالدىماق fool away ‖ (پۇل، ۋاقىت قاتارلىقلارنى) ئىسراپ قىلماق fool with / ئەخمەق قىلماق. |
foolish | adj. دۆت، ئەخمەق، كالۋا. |
foolishly | adv. دۆتلىشىپ، دۆتلىك قىلىپ، ئەخمەقلىق بىلەن، ھاماقەتلىك بىلەن. |
foot | (feet n.Ⅰ ① پۇت. ② تۈۋ، تەگ. ③ فۇت (ئىنگلىز چىسى). ④ پىيادە ئەسكەر on foot ‖ پىيادە on one’ s feet / ئۆرە تۇرماق، سالامەتلىكى ئەسلىگە كەلمەك.① v.Ⅱ پىيادە ماڭماق. ② تۆلىمەك، بەرمەك (پۇلنى).③ قوشۇپ ھېسابلىماق. |
football | n. پۇتبول. |
footstep | n. قەدەم، چامدام، ئاياغ تاۋۇشى. |
for | prep.Ⅰ (مەقسەتنى كۆرسىتىدۇ) ئۈچۈن: figth for the cause of communism كوممۇنىزم ئىشلىرى ئۈچۈن كۈرەش قىلماق ◇ to go for a walk/ ئايلىنىپ كەلمەك. ② (نىشان، يۆنىلىش قاتارلىقلارنى كۆرسىتىپ، ئۇيغۇر تىلىدىكى ... غا، -قا، -گە، كە دېگەنگە ئوخشاش قوشۇمچىلار بىلەن ئىپادىلىنىدۇ): the train for Paris پارىژغا بارىدىغان پويىز teach for sb./ بىراۋغا دەرس ئۆتمەك. He is getting on for fifty .../ ئۇنىڭ يېشى ئەللىككە يېقىنلاشتى. ③ (سەۋەبنى كۆرسىتىدۇ): ...-لقى ئۈچۈن، ... سەۋەبتىن؟ ... تۈپەيلىدىن: Thank you for your advice ماڭا نەسىھەت قىلغانلىقىڭىز ئۈچۈن رەھمەت. ④ (ۋاقىت، ئارىلىق قاتارلىقلارنى كۆرسىتىدۇ): for a long while خېلى ئۇزۇن walk for a mile/ بىر چاقىرىم يول يۈرمەك for hours/ بىرقانچە سائەت for days بىرنەچچە كۈن for years بىرقانچە يىل. ⑤ (قوللاش، ھىمايە قىلىش قاتارلىقلارنى بىلدۈرىدۇ): Are you for or against the plan? بۇ پىلانغا قوشۇلامسىز قوشۇلمامسىز؟ ⑥ (... -نىڭ ئورنىدا، ... -گە ۋەكالىتەن دېگەنگە ئوخشاش ئۇقۇملارنى بىلدۈرىدۇ): Please say good-bye to your father for me. مېنىڭ ئورنۇمدا ئاتىڭىزغا خوش دەپ قويۇڭ: chelor of artes. B.A. stand for Ba - / ئىنگلىز تىلىدا A.B ھەرىپى ئىجتىمائىي پەنلەر باكالاۋرلىقىغا ۋەكىللىك قىلىدۇ. He took me for my brother./ ئۇ مېنى ئۇكامنىڭ ئورنىدا كۆرۈۋاتىدۇ. conj.Ⅱ چۈنكى، ... -لىقى ئۈچۈن، for he was expecting a visiter He could not leave ئۇ بىراۋغا ساقلاۋاتقىنى ئۈچۈن كېتەلمەيدۇ. |
forbear | v. (forbore ؛ forborne ) تۇتماق، باسماق، سەۋر قىلماق، تاقەت قىلماق. |
forbid | v. (forbade ؛ forbad ؛ forbid den ؛ forbid ding ) مەنئى قىلماق، توسىماق، رۇخسەت قىلىنماسلىق. |
forbore | v. → forbear. |
forborne | v. → forbear. |
force | ① n.Ⅰ كۈچ، قۇۋۋەت، كۈچ-قۇۋۋەت. ② زورلۇق كۈچى، بېسىم، تەھدىت. ③ ھەربىي قىسىم، قوشۇن. ④ 〉قانۇندا〈 ئۈنۈم come into force ‖ كۈچكە ئىگە بولماق in force / كۈچكە ئىگە ، ئۈنۈملۈك put into force / يۈرگۈزمەك. ① v.Ⅱ تاڭماق، مەجبۇرلىماق، زورلۇق قىلماق، زورلىماق، قىستىماق. ② تۈرتكە بولماق، مەجبۇر قىلماق. |
ford | n.Ⅰ (دەريا، دېڭىز، كۆل قاتارلىقلارنىڭ) تېيىز جاي. v.Ⅱ كېچىپ ئۆتمەك. |
fore | adj. adv. prep. ئالدى، ئالدىدىكى. |
forecast | v.Ⅰ ( forecast ed، forecast ؛ forecast ed، forecast ) ① ئالدىن مەلۇمات بەرمەك. ② مۆلچەرلىمەك. ① n.Ⅱ ئالدىن بېرىلگەن مەلۇمات. ② مۆلچەر. |
forefather | n. ئاتا-بوۋا، ئەجداد. |
forefinger | بىگىز قول |
forefront | ئەڭ ئالدىنقى سەپ |
forehead | n. پېشانە، ماڭلاي. |
foreign | ① adj. چەت ئەل، چەت؛ تاشقى: foreign languages چەت ئەل تىلى foreign policy / تاشقى سىياسەت. ② چەت ئەلدىن كەلگەن، چەت ئەلنىڭ؛ سىرتتىن كەلگەن، سىرتنىڭ. |
foreigner | n. چەت ئەللىك. |
foreman | (foremen) n. ئىش بېشى، گۇڭتۇ، ئاقساقال (ئىش باشقۇرغۇچى). |
foremost 1 | ئەڭ مۇھىمى |
foremost 2 | ① adj. دەسلەپكى، ئاۋۋالقى. ② بىرىنچى دەرىجىلىك، ئەلا سۈپەتلىك. ③ مۇھىم، ئاساسىي. |
forenoon | n. چۈشكىچە، چۈشتىن بۇرۇن. |
foresee | v. (foresaw ؛ foreseen ) ئالدىن بىلمەك، ئالدىن كۆرمەك. |
foreshore | دېڭىز ساھىلى |
forest | ① n. ئورمانلىق. ② (قويۇق ئورمانلىقتەك قەد كۆتۈرۈپ تۇرغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ): a forest of red flags قويۇق ئورمانلىقتەك قەد كۆتۈرۈپ تۇرغان قىزىل بايراقلار. |
foretell | v. (foretold ؛ foretold) دېرەك بەرمەك، خەۋەر بەرمەك، ئالدىنئالا ئېيتماق، بىشارەت بەرمەك. |
forever | ① adv. مەڭگۈ، ئەبەدىي، ئۆمۈرۋايەت. ② دائىم، ھەمىشە. |
forfeit | v.Ⅰ مەھرۇم بولماق، يوقاتماق، قولدىن بەرمەك. n.Ⅱ جەرىمانە؛ مۇسادىرە قىلىنغان نەرسە. |
forgave | v. → forgive. |
forge | ① n.Ⅰ دومنا پېچ. تاۋلاش سېخى. ① v.Ⅱ سوقماق، بازغانلىماق. ② يالغاندىن ياسىماق، ئويدۇرۇپ چىقارماق. |
forget | v. (forgeot ؛ forgotten ؛ forget ting) ئۇنتۇماق، ئېسىدىن چىقماق ① forget oneself ‖ ئۆزىنى ئۇنتۇماق. ② خۇدىنى بىلمەسلىك. |
forgive | v. (forgave ؛ forgiven ) كەچۈرمەك، ئەپۇ قىلماق، كەڭچىلىك قىلماق. |
forgiveness | n. كەچۈرۈش، كەڭچىلىك قىلىش، ئەپۇ قىلىش. |
forgot | v. → forget. |
forgotten | v. → forget. |
fork | ① n. ئارا قوشۇق. ② تىرنا، ئارا. ③ ئاچىماق، دەرەخ ئاچىمىقى، ئاچال. |
forlorn | ① adj. ئۈمىدسىز. ② يەككە-يېگانە، يالغۇز. |
form | ① n.Ⅰ شەكىل، فورما. ② ھالەت، تىپ. ③ ئەدەب، قائىدە، يوسۇن. ④ مۇراسىم. ⑤ جەدۋەل، سخېما. ① v.Ⅱ شەكىللەنمەك، شەكىللەندۈرمەك، ھاسىل بولماق، تەركىب تاپماق، تۈزۈلمەك. ② ئادەتلەنمەك، ئادەتلەندۈرمەك. ③ خىيالىغا كەلمەك، خىيالىغا كەلتۈرمەك. ④ تەشكىللىمەك، تەشكىللەنمەك. ⑤ قۇرماق، قۇرۇلماق. |
formal | ① adj. رەسمىي. ② فورمال، تاشقى، شەكلەن، شەكلىي. |
formation | ① n. شەكىل، فورما؛ تۈزۈلۈش، شەكىللىنىش. ② (ھەربىي) سەپ تۈزۈش، سەپ تارتىش، دۈيلەرگە بۆلۈش. |
former | ① adj. ئالدىنقى، ئالدىنقىسى. ② ئىلگىرىكى، بۇرۇنقى. |
formerly | adv. ئاۋۋىلى، ئىلگىرى، بۇرۇن. |
formula | n. ( formula s، formula e ) ① فورمۇلا. ② تەكەللۇپ سۆزى. ③ رېتسىپ. |
forsake | v. (forsook ؛ forsake n) تاشلىۋەتمەك، ۋاز كەچمەك، ئىرغىتىپ تاشلىماق، ئايرىلماق. |
fort | n. قورغان، قەلئە، قورال. |
forth | ① adv. ئالدىغا، ئالدىغا قاراپ، ئىلگىرىلەپ: ◇ from this day forth بۈگۈندىن باشلاپ back and forth / ئالدىغا كەينىگە. ② تېشىغا، سىرتىغا. |
forthwith | adv. دەرھال، شۇئان. |
fortieth | ① num. قىرىقىنچى. ② قىرىقتىن بىر. |
fortnight | n. ئىككى ھەپتە. |
fortress | n. قورغان، قەلئە، قورال. |
fortunate | adj. تەلەيلىك، ئامەتلىك. |
fortunately | adj. تەلەي، ئامەت. |
fortune | ① n. پېشانە، تەقدىر؛ ئامەت، تەلەي. ② بايلىق. |
forty | num. قىرىق. |
forward forwards | adv.Ⅰ ئالدىغا، ئالدىغا قاراپ، ئالغا ئىلگىرىلەپ. ① adj.Ⅱ ئالدىنقى، ئالدىنقى سەپتىكى. ② بالدۇر، بالدۇرقى، بۇرۇن. ③ قىزغىن، قىزىقىدىغان. ① v.Ⅲ ئالغا سۈرمەك، ئىلگىرى سۈرمەك. ④ تاپشۇرماق، تاپشۇرۇپ بەرمەك. ⑤ ئەۋەتىپ بەرمەك، يەتكۈزۈپ بەرمەك (خەت ۋە باشقىلارنى). |
fossil | ① n.Ⅰ تاشقا ئايلانغان جىسىم. ② جاھىل، كاج، تەرسا. adj.Ⅱ تاشقا ئايلانغان جىسىملاردەك، تاشقا ئايلانغان جىسىملارنىڭ. ② چىرىك، كونا. |
foster | ① v. باقماق، بېقىۋالماق، قارىماق، تەربىيىلىمەك. ③ ياردەم بەرمەك. ④ ئىلگىرى سۈرمەك. ⑤ ئىلھام بەرمەك، رىغبەتلەندۈرمەك. adv.Ⅱ باققان، بېقىۋالغان: a foster child بېقىۋالغان بالا. |
fougth | v. → fight. |
foul | ① adj.Ⅰ ئىپلاس، پەسكەش، مەينەت، سېسىق، بەتبۇي. ② ئوسال، رەزىل، قەبىھ، يامان، n.Ⅱ <تەنتەربىيە> قائىدىگە خىلاپلىق قىلىش. ① v.Ⅲ مەينەت قىلماق، مەينەت بولماق، بۇلغىماق، بۇلغانماق. ② (كېمە) سوقۇلماق، سوقماق. |
found 1 | v. → find. |
found 2 | ①v. قۇرماق، تىكلىمەك، ئورناتماق، قۇرۇلماق، ئاساس سالماق. ② ... گە ئاساسلانماق. |
foundation | ① n. قۇرۇش، قۇرۇلۇش، ۋۇجۇدقا كېلىش. ② فوند، مەبلەغ. ③ ئاساس، ئۇل. |
founder | n. ئاساس سالغۇچى، ئاساسچى، قۇرغۇچى. |
foundry | n. قۇيمىچىلىق سېخى. |
fountain | n. فونتان، بۇلاق، بۇلاق سۈيى. |
fountain-pen | n. قەلەم، گاڭبى. |
four | num. تۆت. |
fourteen | num. ئون تۆت (14). |
fourteenth | ① num. ئون تۆتىنچى. ②ئون تۆتتىن بىر. |
fourth | ① num. تۆتىنچى. ② تۆتتىن بىر. |
fowl | ① n.ئۆي قۇشلىرى. ② توخۇ. ③ توخۇ گۆشى، قۇش گۆشى. |
fox | ( fox es )n. تۈلكە. |
fraction | ① n. پارچە، پارچە-پۇرات نەرسىلەر. ② <ماتېماتىكا> كەسىر سان. |
fragment | ① n. پارچە، پارچە-پۇرات نەرسىلەر، ئۇششاق-چۈششەك نەرسىلەر. بۆلەك. |
fragrance | n. خۇشپۇراق، خۇش بۇي. |
fragrant | adj. خۇش پۇراقلىق، خۇش بۇي. |
frail | adj. ئاجىز، ھالسىز، زەئىپ. |
frame | ① n.Ⅰ جاھاز، رامكا، رام، ئىسكىلىت. ② قۇرۇلما، تۈزۈلمە. ③ كۆڭۈل، كەيپىيات، كەيىپ، روھ. ④ ئۇستىخان، بەدەن، تەن ① v.Ⅱ قۇرماق، تۈزىمەك، بەرپا قىلماق. |
framework | ① n. جاھاز، رام، قۇرۇلما، تۈزۈلمە. ② ئورگان؛ ئىسكىلىت. |
frank | adj. تۈز، ئوچۇق، تۈز كۆڭۈللۈك، ئوچۇق كۆڭۈللۈك، سەمىمىي. |
frankly | adv. تۈز، ئوچۇق، تۈز كۆڭۈللۈك بىلەن، سەمىمىيلىك بىلەن. |
fraud | ① n. ئالدامچىلق، ساختىپەزلىك، ھىيلە. ② ئالدامچى، ساختىپەز. |
free | adj.Ⅰ ( free r ؛ free st ) ① ئەركىن،ھۆرلۈك. ② ئىختىيارىي، بەھۇزۇر، بىمالال. ③ بوش-بىكار. ④ بېلەتسىز. ⑤ باجسىز، باج ئېلىنمايدىغان. ① v.Ⅱ بوشاتماق، قويۇپ بەرمەك. ② ئەركىنلىككە ئېرىشمەك. |
freedom | n. ئەركىنلىك، ھۆرىيەت، ھۆرلۈك، ئەركىنلىك. ② ئەركىنلىك ھوقۇقى، ئىشلىتىش ھوقۇقى. |
freely | ① adv. ئەركىن ھالدا، ئىختىيارىي. ② ھەقسىز، پۇلسىز. ③ تۈز، ئۇدۇل. |
freeman | ① (freemen) n. ھۆرلەر. ② گراژدان. |
freeze | ① (freezing مۇزلىماق، مۇزلاتماق، مۇزلاپ قالماق. ② توڭلىماق، توڭلاتماق، (مۈلۈك، پۇل قاتارلىقلار). ③ توڭلاپ ئۆلمەك. |
freight | ① n. يۈك، مال. ② كىرا، توشۇش ھەققى، يۆتكەش راسخوتى. ③ سۇ ترانسپورتى. ④ <ئامېرىكىدا> قۇرۇقلۇق ترانسپورتى. |
freighter | ① n. يۈك پاراخوتى. ② يۈك ئايروپىلانى. |
French | ① adj.Ⅰ فرانسۇز، فرانسىيىنىڭ. ② فرانسۇزچە، فرانسۇز تىلىنىڭ. ① n.Ⅱ (بارلىق) فرانسۇزلار: فرانسىيىلىك. ② فرانسۇز تىلى. |
Frenchman | (Frenchman) n. فرانسىيىلىك، فرانسۇز. |
frequency | ① n. كۆپ؛ قايتا-قايتىلاش. ② نۆۋەت؛ قېتىم؛ مەرتەم. |
frequent 1 | adj.Ⅰ كۆپ قېتىم، دائىم، كەينى-كەينىدىن، دائىملىق. |
frequent 2 | v. پات-پات بارماق، دائىم بېرىپ تۇرماق. |
frequently | ① adv. كۆپلەپ، كەينى-كەينىدىن. ② دائىم. |
fresh | ① adj. يېڭى، يىپيېڭى. ② ساپ، تازا. ③ ئوچۇق، قېنىق، روشەن. ④ تۇزى ئاز، تۇزى كەم. |
freshman | (freshmen) n. يېڭى ئوقۇغۇچى (ئالىي مەكتەپلەردە). |
fret | v. ( fret ted؛ fret ted؛ fret ting) ① زېرىكمەك. زېرىكتۈرمەك. ② بېشى قاتماق، تىت-تىت بولماق، تىت-تىت قىلماق، زېرىكمەك، زېرىكتۈرمەك. |
Fri. | Friday. |
friar | n. مۇناخ. |
friction | n. سۈركىلىش. |
Friday | n. جۈمە. جۈمە كۈنى. |
friend | n. دوست، ئاغىنە make friend s with ...‖ ... بىلەن ئاغىنە بولماق، ... بىلەن دوست بولماق make friend s again .../ قايتىدىن ياراشماق. |
friendly | adj. دوستانە، سەمىمىي، يېقىندىن. |
friendship | n. دوستلۇق. |
fright | ① n.Ⅰ چۆچۈش، چۆچۈتۈش. ②(جانلىق تىلدا) سەت، كۆرۈمسىز، بەتبەشرە. |
frighten | v.Ⅱ قورقۇتماق، چۆچۈتمەك، ئۈركۈتمەك. |
frigne | ① n. پۆپۈك، چوچا. ② بويى، چېتى، ياقىسى (ئورمانلىق، كىشىلەر توپى قاتارلىقلارنىڭ). |
fro | adv. (پەقەت تۆۋەندىكى سۆز بىرىكمىسىدىلا ئىشلىتىلىدۇ): to and fro بېرىپ-كېلىپ، كېلىپ-كېتىپ. |
frock | ① n. ئايالچە كاستۇم، پلات. ② تاش كىيىم (بالىلارنىڭ). ③ پوپلار تونى. |
frog | n. پاقا. |
frolic | v.Ⅰ ( frolic ed، frolic ed، frolic ing) ئوينىماق، ئويناشماق، ئويۇن قىلماق. n.Ⅱ ئويۇن-تاماشا، خۇشال-خوراملىق. |
from | ① prep.Ⅰ (ئۇيغۇر تىلىدىكى چىقىش كېلىش قوشۇمچىلىرى ...دىن، ... تىن بىلەن ئىپادىلىنىدۇ): from now on ھازىردىن باشلاپ from a to z / بېشىدىن ئاخىرغىچە. ② (سەۋەب، ئاساسلىنىش قاتارلىقلارنى بىلدۈرىدۇ): die from cholera ۋابا كېسىلى بىلەن ئۆلمەك judge from sbs. conduct / بىراۋنىڭ ھەرىكىتىگە ئاساسەن ھۆكۈم چىقارماق. ③ (خام ماتېرىيال، ماتېرىيال، خېرىت قاتارلىقلارنى كۆرسىتىدۇ): steel is made from iron پولات تۆمۈردىن تاۋلىنىدۇ. ④ (پەرقلەندۈرۈش، تاللاش قاتارلىقلارنى كۆرسىتىدۇ): know right from wrong توغرا بىلەن خاتانى پەرق ئەتمەك، ھەق بىلەن ناھاقنى پەرق ئەتمەك. |
front | ① n.Ⅰ ئالدى، ئالدى تەرەپ، يۈزى. ② فرونت، ئالدىنقى سەپ، ئۇرۇش سېپى in front of ‖... نىڭ ئالدىدا. adj.Ⅱ ئالدى، ئۇدۇل، ئالدىنقى. v.Ⅲ يۈزلەنمەك، يۈزلەندۈرمەك. |
frontier | n. چېگرا، دۆلەت چېگرىسى، چېگرا رايون. |
frost | ① n.Ⅰ قاتتىق سوغۇق، قەھرىتان سوغۇق. ② قىرو. ③ (جانلىق تىلدا) رايى قايتقان ئىش؛ مەغلۇبىيەت. ① v.Ⅱ قىرو چۈشمەك. ② مۇزلىماق، توڭلىماق. ③ نۇرى يوقالماق (ئەينەكنىڭ)، پارقىرىماسلىق. |
frosty | ① adj. قىرو چۈشكەن. ② ئۈششۈگەن، ئۈششۈك چۈشكەن. |
frown | v.Ⅰ قوشۇمىسىنى تۈرمەك، قاپىقى تۈرۈلمەك، قوللىماسلىق n.Ⅱ قاپىقىنى تۈرۈش، قوشۇمىسىنى تۈرۈش. |
froze | v.→ freeze. |
frozen | v. → freeze. |
fruit | ① n.Ⅰ يەل-يېمىش، مېۋە-چېۋە، مېۋە. ② نەتىجە. v.Ⅱ مېۋە بولماق. |
fruitful | ① adj. مېۋىلىك. ② مۇنبەت، ھوسۇللۇق. ③ نەتىجىلىك، ئۈنۈملۈك. |
fry | v. ماديا قورۇماق، مايدا پىشۇرماق، مايدا پىشماق. |
ft. | foot, feet |
fuel | n.Ⅰ يېقىلغۇ. v.Ⅱ يېقىلغۇ قاچىلىماق. |
fugitive | n.Ⅰقاچقۇن. ① adj.Ⅱ قېچىپ يۈرگەن، قېچىپ كەتكەن. ② بىردەملىك، بىرمەھەللىك. |
ful(l)ness | ① n. تولۇق، لىق. ② مول. |
fulfil’fulfill | v. (fulfilled؛ fulfilled؛ fulfilling) ① ئادا قىلماق، ئورۇنلىماق، ئىشقا ئاشۇرماق (ۋەدە، ۋەزىپە قاتارلىقلارنى). ② قاندۇرماق، قانائەتلەندۈرمەك (ئارزۇ). |
full | ① adj.Ⅰ لىق، تولۇق، توق. ② يېتەرلىك، پۈتۈن، تامامەن. ③ تولغان، تاشقان. ④ كەڭ-كەڭرى in full ‖ تامامەن، تولۇق، تەپسىلىي to the full / باشتىن-ئاياغ، تامامەن، ئۈزۈل-كېسىل. adj.Ⅱ پۈتۈنلەي، تامامەن، تولۇق. |
fully | adv. پۈتۈنلەي، تامامەن، يېتەرلىك. |
fun | n. تاماشا، ئويۇن، ئويۇن-تاماشا، چاقچاق. |
function | ① n.Ⅰ رول، خىزمەت، ئىقتىدار، تەسىر، ئۈنۈم. ② بۇرچ، ۋەزىپە. ① v.Ⅱ ھەرىكەتلەنمەك، خىزمەت قىلماق، ئايلانماق. ② ۋەزىپىسىنى ئۆتىمەك، رول ئوينىماق (بەدەن ئورگانلىرى). |
fund | ① n. كۆمۈلۈپ ياتقان بايلىق. ② مەخسۇس ئاجرىتىلغان پۇل، فوند، مەبلەغ، سەرمايە. ③ بايلىق مەنبەسى. |
fundamental | adj.Ⅰ ئاساسىي، تۈپ، نېگىزلىك. |
funeral | n. دەپنە مۇراسىمى. |
fungus | n. (fungi ، fungus es) موگۇ. |
funnel | ① n.ۋورونكا. ② (پويىز، پاراخوت قاتارلىقلارنىڭ) كاناي، تۇرخۇن. |
funny | ① adj. قىزىق، ھەييار، كۈلكىلىك. ② ئەجەبلىنەرلىك، غەلىتە، ئاجايىپ، غەيرىي. |
fur | ① n. تۈك، يۇڭ (مۈشۈك، توشقان قاتارلىقلارنىڭ). ② تېرە، ھايۋانات تېرىسى. |
furious | ① adj.غەزەپ، غەزەپلەنگەن. ② دەھشەتلىك، قاتتىق، شىددەتلىك. |
furnace | n. مەش. |
furnish | ① v. تەمىنلىمەك. ② (ئۆينى) تۈزەشتۈرمەك، زىننەتلىمەك، بېزىمەك. |
furnishings | n. ئۆي جاھازلىرى ۋە تىزىپ قويۇلغان نەرسىلەر. |
furniture | n. ئۆي جاھازلىرى. |
furrow | ① n.تاپ (ئۇرۇق سالىدىغان تاپ). ② (يۈزدىكى) قورۇق. |
further | ② .father ① adv.& adj.Ⅰ يەنە بىر قەدەم، تېخىمۇ، يەنىمۇ، تېخىمۇ كۆپ، يەنىمۇ ئىچكىرىلەپ، ئالغا سۈرمەك، ئىلگىرى سۈرمەك. |
furthermore | adv. بەلكى، ئۇنىڭ ئۈستىگە، يەنە كېلىپ. |
furthest | .farthest ① adv.& adj. ئەڭ يىراق. |
fury | ① n. غەزەپ، قەھرى-غەزەپ، غەزەپلىنىش، ئاچچىقلىنىش. ② قاتتىق، شىددەت؛ دەھشەت. |
future | n.Ⅰ كەلگۈسى، كېلەچەك، ئىستىقبال for the future ‖؛ in future كەلگۈسىدە، كېلەچەكتە. |