E,e

ئىنگلىز تىلى ئېلىپبەسىنىڭ بەشىنچى ھەرپى

e.g.

for example.

each

adj.Ⅰھەر، ھەر بىر، ھەرقايسى. pron.Ⅱ ھەر، ھەرقايسى، ھەر كىم each other ‖ ئۆزئارا.

eager

①adj. تەشنالىق، تەشنا بولغان، ئىنتىزارلىق، ئىنتىزار بولغان. ② قىزغىن.

eagerly

dv. تەشنالىق بىلەن، ئىنتىزارلىق بىلەن، تاقەتسىزلىك بىلەن.

eagle

n. بۈركۈت.

ear 1

n. قۇلاق be in the ear 1 ‖ باشاق چىقارماق.

ear 2

①n. قۇلاق. ② ئاڭلاش ئىقتىدارى be all ear 2 s ‖ تىڭشىماق، زەڭ قويۇپ ئاڭلىماق give ear 2 to …/ تىڭشىماق، ئاڭلىماق the ear 2 s set by/ ئارىنى بۇزماق turna deaf ear 2 to / قۇلاق الماسلىق، ئاڭلىماسلىق، پاڭ بولىۋالماق.

earl

n. گراف(فېئودال ئاقسۆڭەكلەر دەرىجىسىنىڭ ئۈچىنچىسى).

early

①adj.Ⅰ بۇرۇن پىشىدىغان (مېۋە). ② ئەتىگەن، بالدۇر. ③ دەسلەپكى، دەسلەپكى مەزگىلدىكى dv.Ⅱ بالدۇر، ئەتىگەن.

earn

v. تاپماق، ئىگە بولماق، ئېرىشمەك، مۇۋەپىق بولماق، مۇيەسسەر بولماق: earn one,s livehood (living) تىرىكچىلىك قىلماق، جان باقماق، جاھاندارچىلىق قىلماق.

earnest

adj.Ⅰ ئەستايىدىل، ئىخلاسلىق، سەمىمىي. n.Ⅱ ئەستايىدىللىق، ئىخلاس، سەمىمىيەت.

earnestly

dv. ئەستايىدىللىق بىلەن، ئىىلاس قىلىپ، سەمىمىي ھالدا.

earphone

n. نائۇشنىك.

earth

①n. يەر شارى. ② يەر، قۇرۇقلۇق. ③ لاي، پاتقاق. ④ تۇپراق.

earthenware

ساپال قاچا، ساپال ئەسۋاب

earthly

①adj. بۇ دۇنيادىكى، بۇ دۇنيالىق. بۇ ئالەملىك. ② (جانلىق تىلدا) ئىمكان بولغان، مۇمكىن بولىدىغان.

earthquake

n. يەر تەۋرەش.

ease

①n.Ⅰ ئوڭايلىق، قولايلىق. ② خاتىرجەملىك. ot (one,s) ease ‖ ئەركىن، ئازادە ill at ease / ئەيمەنمەك، قورۇنماق setsb.at ease / بىراۋنى خاتىرجەم قىلماق take(one,s) ease / قورۇنماسلىق، تارتىنماسلىق with ease / ئوڭايلا، ئاسانلا، ئاسانلىق بىلەن.

easel

رەسىم جازىسى

easily

①dv. ئاسان، ئاسانلا، ئوڭاي، ئوڭايلا. ② راۋان. ③ شۈبھىسىز. ④ ئازادە.

east

n.Ⅰ شەرق، كۈن چىقىش تەرەپ. adj.Ⅱ شەرقىي، شەرقتىن كەلگەن. dv.Ⅲ شەرققە، شەرقتە.

easter

n. (خرىستىئان دىنىدا) پاسخا بايرىمى.

eastern

adj. شەرقىي، شەرقتىكى، كۈن چىقىشتىكى، كۈن چىقىش تەرەپتىكى.

easy

①adj.Ⅰ ئاسان، ئوڭاي. ② ئازادە، ھۇزۇرلۇق، راھەتلىنەرلىك. ③ بىمالال، ئەركىن-ئازادە. ①dv.Ⅱ ئاسان، ئاسانلا، ئوڭايلا. ② ئازادە، ئارامخۇدا، بەخىرامان. take it easy ‖ ئالدىرىماڭ، تەشۋىشلەنمەڭ، جىددىيلەشمەڭ.

eat

v. ate ؛ eat en )① يېمەك. ② ئىچمەك. ③ چىرىمەك، بۇزۇلماق.

eaten

v. →eat.

ebb

① دېڭىز سۈيىنىڭ پەسىيىشى. ② ئاجىزلاشماق، بوشاشماق، كەينىگە كەتمەك.

ebony

① قارا ئەبنوس. ② قارا ئەبنوس ياغىچى.

eccentrie

ئاجايىپ، غەيرى، غەلىتە

echo

n.Ⅰ ئەكس سادا. ② ئەكس دولقۇن. ①v.Ⅱ ئەكس سادا چىقارماق، ئاۋاز قايتۇرماق. ② دورىماق.

eclair

تورت (شاكىلات، ماي بىلەن پىشۇرۇلغان).

eclipse

〉 ①n.Ⅰئاسترونومىيە〈 تۇتۇلۇش. (كۈن، ئاي قاتارلىقلار).②قايمۇقتۇرۇش، كۆز بويامچىلىق.③مەھرۇم قېلىش (ھوقۇق، ئابرۇي قاتارلىقلاردىن).①v.Ⅱتۇتۇلماق (كۈن، ئاي قاتارلىقلار).②قايمۇقتۇرماق، كۆز بويىماق.

economic

adj. ئىقتىسادىي.

economics

n. ئىقتىسادشۇناسلىق.

economist

ئىقتىسادشۇناس.

economy

①n. ئىقتىساد، ئىگىلىك. ② ئىقتىسادچىللىق، تېجەشلىك. ③ ئىقتىسادىي تۈزۈم، ئىقتىسادىي ئورگان.

ecstasy

چەكسىز خۇشال بولماق.

eddy

قاينام، گىرداب.

eden

①n. باغىئىرەم (ئىنجىل كىتابلىرىدا تەسۋىرلەنگەن جەننەت). ② جەننەت.

edge

①n. پىچاق بىسى، چەت. ياقا، كىرۋەك، قىرغاق.①v.Ⅱ ئىتتىكلەتمەك، ئۆتكۈرلەشتۈرمەك. ② جىيەك تۇتماق. ③ يانچىلاپ ماڭماق، يانچىلاپ كىرمەك.

edifice

n. ئېگىز بىنا، ئىمارەت، قۇرۇلۇش.

edit

تەھرىرلىك، مۇھەررىرلىك.

edition

n. نەشر، نۇسخا، كىتاب ئەۋرىشكىسى.

editor

n. تەھرىر، مۇھەررىر.

editorial

adj.Ⅰ تەھرىرلىك. n.Ⅱ باش ماقالە.

educate

①v. تەربىيىلىمەك، ئۆگەتمەك، يېتىشتۈرمەك. ② مەكتەپ تەربىيىسىنى ئالماق.

education

n. مائارىپ، تەلىم-تەربىيە.

educational

adj. مائارىپ، مائارىپنىڭ.

eel

يىلان بىلىق.

effect

①n.Ⅰ نەتىجە، ئۈنۈم، پايدا. ② مەنە، مەزمۇن. ③ تەسىر، رول. ④ (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) كۆچمە مۈلۈك، ئائىلە مۈلكى. ①v.Ⅱ قوزغىماق. ② ئەمەلگە ئاشماق، ئەمەلگە ئاشۇرماق.

effective

①adj. پايدىلىق، ئۈنۈملۈك. ② تەسىرلىك، كىشىنى تەسىرلەندۈرىدىغان. ③ كۈچكە ئىگە (قانۇندا).

efficiency

n. ئۈنۈم.

efficient

①adj. ئۈنۈملۈك، كۈچكە ئىگە. ② ياراملىق، قابىل، قابىلىيەتلىك، كۈچلۈك.

effort

①n. تىرىشىش، تىرىشچانلىق، ئۇرۇنۇش، ئىنتىلىش. ② نەتىجە.

egg

n. تۇخۇم.

eggplant

چەيزە، (پىدىگەن).

ego

ئۆزىنى، ئۆز-ئۆزىنى.

egoism

نەپسانىيەتچىلىك، مەنپەئەتپەرەسلىك.

egotist

شەخسىيەتچى، نەپسانىيەتچى.

Egypt

مىسىر.

Egyptian

adj.Ⅰ مىسىرنىڭ، مىسىرچە، مىسىرلىقلارنىڭ. n.Ⅱ مىسىرلىق، مىسىر تىلى.

eight

num. سەككىز.

eighteen

num. ئون سەككىز.

eighteenth

①num. ئون سەككىزىنچى. ② ئون سەككىزدىن بىر.

eighth

①num. سەككىزىنچى. ② سەككىزدىن بىر.

eightieth

①num. سەكسىنىنچى. ② سەكسەندىن بىر.

eighty

num سەكسەن.

either

①adj.Ⅰ (ئىككىسىدىن) خالىغان بىرى، ئۇ ياكى بۇ، خالىغان بىرى، مەلۇم بىرى. dv.Ⅱ (ئىنكار جۈملىلەردە) ... مۇ؛ 1 don,t speak either . مەنمۇ دېيەلمەيمەن. pron.Ⅱ(ئىككىسىدىن) خالىغان بىرى، مەلۇم بىرى؛Either of them will agree to this arrangement. بۇ خىل ئورۇنلاشتۇرۇشقا ئۇلارنىڭ ئىككىلىسى قوشۇلىدۇ. dv.Ⅲ (ئىنكار جۈملىلەردە) ... مۇ. If you do not go, I shall not either . سەن بارمىساڭ، مەنمۇ بارمايمەن. conj.Ⅳ (or بىلەن بىرگە كېلىدۇ) ياكى، ياكى بولمىسا؛ Either you or I am to go. ياكى سەن بار، ياكى بولمىسا مەن باراي Come either today / or tomorrow بۈگۈن ياكى بولمىسا ئەتە كەل.

eject

قوغلاپ چىقارماق، ھەيدەپ چىقارماق، سۈرۈپ چىقارماق، ھەيدىمەك، سۈرمەك.

elaborate 1

adj. تازا باش قاتۇرغان، باش قاتۇرىدىغان، كۆڭۈل قويغان.

elaborate 2

v.ياخشى يولغا قويماق، ياخشى قىلماق، كۆڭۈل قويۇپ قىلماق، كۆڭۈل قويۇپ ياسىماق، تەپسىلىي تەسۋىرلىمەك.

elapse 1

تېز ئۆتۈپ كەتمەك، خۇددى ئاققان سۇدەك ئۆتۈپ كەتمەك (ۋاقىت).

elapse 2

v. (ۋاقىت) ئۆتمەك.

elastic

①adj.Ⅰ ئېلاستىك، ئېلاستىكىلىق. ② جانلىق. ③ ئەۋرىشىملىك. n.Ⅱ رېزىنكە: رېزىنكە بوغقۇچ، رېزىنكە تاسما.

elbow

①n. جەينەك. ② ئەگمە.

elder

adj.Ⅰ (old نىڭ سېلىشتۇرما دەرىجىسى) ياشانغان، پېشقەدەم، يېشى چوڭ. n.Ⅱ ياشانغانلار، يېشى چوڭلار، پېشقەدەم elder brother‖ ئاكا elder sister / ھەدە، ئاچا.

eldest

adj. ئەڭ چوڭ، يېشى ئەڭ چوڭ، ئەڭ ياشانغان.

elect

①v.Ⅰ سايلىماق. ② تاللىماق. adj.Ⅱ سايلانغان.

election

①n. سايلام. ② تاللاش، تاللىۋېلىش.

electric

adj. توك، ئېلېكترلىك.

electrical

adj. ئېلېكتر، ئېلېكترلىك.

electrician

توكچى.

electricity

n. ئېلېكتر، توك، ئېلېكتر ئىلمى.

electrification

n. ئېلېكترلىشىش.

electrocardiogram

شىندىئەنتۇ، ئېلېكترو كاردىئوگرامما (يۈرەك پائالىيىتىنىڭ مەخسۇس ماشىنا ئارقىلىق قەغەزگە چۈشۈرۈلگەن دولقۇنسىمان سۈرىتى).

electrode

n. ئېلېكترود، ئېلېكتر قۇتۇپى.

electroencephalogram

ناۋدىئەنتۇ (مىڭە پائالىيىتىنىڭ ماشىنا ئارقىلىق قەغەزگە چۈشۈرۈلگەن سۈرىتى).

electrolysis 1

n. ئېلېكترولىز.

electrolysis 2

ئېلېكترولىز قىلماق (خىمىيە)

electrolyze

electrolysis.

electromagnet

ئېلېكترو ماگنىت.

electron

n. ئېلېكترون.

electronic

adj. ئېلېكترون، ئېلېكترونلۇق.

electroplate

ئېلېكتر بىلەن ھەل بەرمەك، ئېلېكتر ئارقىلىق ھەل يالاتماق.

elegant

adj. نەپىس، زىبا، گۈزەل، كېلىشكەن.

element

①n. <خىمىيە> ئېلېمېنت. ② مۇھىم ئامىل. ③ تەركىب، تەركىبىي قىسىم. ④ (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) تەبىئىي كۈچ. ⑤ بوران-چاپقۇن.

elementary

①adj. دەسلەپكى، ئىپتىدائىي، باشلانغۇچ. ② ئاساسىي.

elephant

n. پىل.

elevate

v. ئۆستۈرمەك، يۇقىرى كۆتۈرمەك.

elevator

①n. (ئامېرىكا تىلىدا) لىفت.②ئېلېۋاتور (ئايروپىلاننىڭ يۇقىرى ئۆرلەش، تۆۋەنلەش رولى).③ساڭ، ئامبار.

eleven

num. ئون بىر (11).

eleventh

①num. ئون بىرىنچى. ② ئون بىردىن بىر.

elf

〈elves 〉 n. زېرەك، شوخ، كەپسىز.

eligible

ئۆلچەمگە توشماق، ئۆلچەمگە مۇۋاپىق كەلمەك.

eliminate

v. چىقىرىپ تاشلىماق، چىقىرىۋەتمەك، ئېلىپ تاشلىماق، ئېلىۋەتمەك.

elk

قانداغاي (ھايۋانات).

ellipse

〉n.ماتېماتىكا〈ئېللىپىس.

elliptic, elliptical

①adj. ئېللىپىس. ② <گرامماتېكا> قىسقارتىلما، قىسقارتىلغان.

elm

n. قارىياغاچ، قارىياغاچ دەرىخى.

elope

قاچماق، قېچىپ كەتمەك.

eloquence

①n. مۇنازىرە. ② سۆز قابىلىيىتى؛ ناتىقلىق.

eloquent

①adj. قايىل قىلارلىق، قايىل قىلىدىغان، قايىل قىلغۇدەك. ② ناتىق.

else

dv.Ⅰ باشقا، ئۆزگە، بۇندىن باشقا، ئۇندىن تاشقىرى. conj.Ⅱ بولمىسا، ئۇنداق بولمايدىكەن، ئۇنداق قىلمىغاندا.

elsewhere

dv. باشقا جايدا، باشقا جايغا.

elude

قاچماق، چەتنىمەك، باش تارتماق، ئۆزىنى قاچۇرماق.

emancipate

v. ئازاد قىلماق.

emancipation

n. ئازاد، ئازاد قىلىش، ئازاد بولۇش، قەد كۆتۈرۈش.

embankment

قاش (دەريا قېشى) يول ئۇلى.

embargo

① سودىنى توسماق. ② ئىمبارگو، چەكلىمە، چەكلەش، مەنئىي قىلماق، توسماق.

embark

① پاراخوتقا چىقماق. ② باشلاش. ③ شۇغۇللانماق، ئېلىپ بارماق، مەشغۇل بولماق.

embarrass

①v. ئوڭايسىزلانماق، ئوڭايىزلاندۇرماق، تەڭلىكتە قالدۇرماق. ② توسقۇنلۇق قىلماق، توسالغۇ بولماق، دەخلى قىلماق.

embassy

n. كونسۇلخانا.

embelish

زىننەتلىمەك، بېزىمەك، ياسىماق، پەردەزلىمەك.

ember

① ئوت قالدۇقى، كۈل. ② قالدى-قاقتى.

embezzle

سۈيئىستېمال قىلماق، ئوغرىلىقچەئىشلەتمەك.

emblem

① بەلگە، ئالامەت، سىمۋول. ② كۆرسەتمەك، بىلدۈرمەك، ئىپادىلىمەك.

embody

①v. گەۋدىلەنمەك، گەۋدىلەندۈرمەك، ئىپادىلەپ بەرمەك. ② ئۆز ئىچىگە ئالماق.

embrace

①v.Ⅰ قۇچاقلىماق، قۇچاقلاپ كۆتۈرمەك، قۇچاقلاشماق. ② قوبۇل قىلماق، پايدىلانماق، ئىشلەتمەك. ③ ئىچىگە ئالماق، ئۆز ئىچىگە ئالماق. ①n.Ⅱ قۇچاقلاش، قۇچاقلىشىش. ② قوبۇل قىلىش.

embroider

v. كەشتە تىكمەك، گۈل چەكمەك، گۈل تىكمەك.

embroidery

n. كەشتە، نەقىش.

embryo

① تۆرەلمە. ② باشلانما. ③ قۇيما.

emend

توغرىلىماق، تۈزەتمەك.

emerald

يېشىل گۆھەر.

emerge

v. پەيدا بولماق: گەۋدىلەنمەك، پاش بولماق، مەيدانغا كەلمەك.

emergence

n. پەيدا بولۇش؛ گەۋدىلىنىش، كۆز ئالدىغا كېلىش.

emergency

①n. ۋەقە.② ئۆزگىرىش.③ جىددىي پەيت.an emergency door‖ئېھتىيات ئىشىكىan emergency act/جىددىي پەرمان.

emery

كاربورۇند، كرېمنىي كاربىدى

emigrant

n. مۇھاجىر، كۆچمەنلەر.

emigrate

v. چەت ئەلگە چىقىپ كەتمەك، چەت ئەلگ بېرىپ ماكانلاشماق.

eminent

①adj. كۆزگە كۆرۈنگەن، مەشھۇر، ئاتاقلىق، داڭدار. ② ئەلا سۈپەتلىك.

emission

تارقاتماق، چاچماق، ئاتماق، قويۇپ بەرمەك.

emit

emission.

emotion

①n. كەيپىيات، كەيپ. ② خۇي. ③ ھېسسىيات.

emperor

n. پادىشاھ، خان، شاھ.

emphasis

n. (كۆپلۈكى ) تەكىتلەش.

emphasize, emphasise

v. تەكىتلىمەك، مۇھىم ئورۇنغا قويماق.

empire

n. ئىمپېرىيە.

empirical

تەجرىبىچىلىك.

empiricism

n. تەجرىبىچىلىك.

employ

①v.Ⅰ ياللىماق، ئىشلەتمەك، سەرپ قىلماق (ۋاقىت). n.Ⅱ ياللاش، ياللىنىش، ياللانما.

employee

n. ياللانما، ياللانما خادىم، مەدىكار، ياللانما خىزمەتچى.

employer

n. ياللىغۇچى، خوجايىن.

employment

①n. ياللاش، ياللىنىش، ئىشلىتىش. ② ئىش، خىزمەت.

empress

n. ئايال پادىشاھ، خانىش.

empty

①adj.Ⅰ قۇرۇق، بوش. ② (جانلىق تىلدا) ئاچ، ئاچ قورساق. n.Ⅱ (دائىم كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ). ① قۇرۇق ساندۇق. ② قۇرۇق ئاپتوموبىل. ③ قۇرۇق بوتۇلكا. ①v.Ⅲ قۇرۇتماق، قۇرۇقدىماق، بوشاتماق. ② ئاقماق، ئېقىپ كىرمەك.

emulation

n. مۇسابىقە.

emulsion

ئومۇلىسىيە (خىمىيە).

enable

v. ئىمكانىيەتكە ئىگە قىلماق، ئىمكانىيەت يارىتىپ بەرمەك.

enamel

① ئىمال، سىر. ② سىر (تۆمۈر ئەسۋاپلارغا بېرىلىدىغان سىر).

enchant

①v. مەپتۇن قىلماق، مەپتۇن بولماق. ② ئازدۇرماق، قايمۇقتۇرماق، گاڭگىراتماق.

encircle

قورشاۋ، مۇھاسىرە، قورشىۋالماق.

enclose, inclose

①v. قورشىماق، قورشىۋالماق. ② سالماق، سېلىپ قويماق، قوشۇپ قويماق (لىپاپقا).

encore

① قايتا، يەنە بىر قېتىم، تەكرارلىماق. ② جۆر بولۇپ ناخشا ئېيتماق.

encounter

v.Ⅰ يولۇقماق، يولۇقۇپ قالماق، دۇچ كەلمەك، دوقۇرۇشماق. ①n.Ⅱ سەرگۈزەشت. ② ئۇچرىشىش جېڭى.

encourage

v. ئىلھام بەرمەك؛ ئىلھاملاندۇرماق. رىغبەتلەندۈرمەك؛ روھلاندۇرماق.

encouragement

n.ئىلھاملاندۇرۇش، رىغبەتلەندۈرۈش.

encroach

تەگمەك، تاجاۋۇز قىلماق، دەخلى-تەرۇز قىلماق، چېقىلماق، بېسىۋالماق، ئىگىلىۋالماق.

encyclop(a)edia

n. ئېنسىكلوپېدىيە.

end

①n.Ⅰ ئۇچ، ئاياغ-ئۇچى، ئاخىرى، ئەڭ ئاخىرقى قىسمى. ② ئۇ بېشى. ③ ھالاكەت، ئۆلۈم. ④ مەقسەت، نىشان، مۇددىئا come to an end ‖ ئاياغلاشتۇرماق، تاماملىماق in the end / ئەڭ ئاخىرىدا، نەتىجىدە make an end of sth. / (مەلۇم بىر ئىشنى) ئاياغلاشتۇرماق، تۈگەتمەك putan end to sth./ ئاخىرلاشماق، توختىماق. v.Ⅱ ئاخىرلاشماق، ئاخىرلاشتۇرماق، تاماملىماق، تاماملانماق، ئاياغلاشتۇرماق.

endanger

زىيان، زىيانداشلىق، زىيانكەشلىك قىلماق.

endeavo(u)r

n.Ⅰ تىرىشىش. make every endeavo(u)r ‖ بارلىق كۈچى بىلەن، پۈتۈن زېھنى بىلەن. v.Ⅱ تىرىشماق.

ending

①n. ئاخىر، ئاخىرلىشىش، تۈگۈن. ② <گرامماتىكا> سۆز تۈرلىگۈچى قوشۇمچە.

endless

adj. تۈگىمەس، تۈگىمەيدىغان.

endow

①v. ماددىي ياردەم بەرمەك، ئىئانە قىلماق. ② بەرمەك (ئوردېن، ئۇنۋان قاتارلىقلارنى)، ئىگە بولماق.

endure

①v. سەۋر قىلماق، تاقەت قىلماق، چىدىماق، بەرداشلىق بەرمەك. ② ئۇزۇن داۋام قىلماق، ئۇزۇن داۋاملاشتۇرماق، ئۇزاققا سوزۇلماق، ئۇزاققا سوزماق.

enemy

n.Ⅰ دۈشمەن. adj.Ⅱ دۈشمەنلىك.

energetic

①adj. كۈچلۈك، قۇدرەتلىك. ② روھلۇق، جانلىق، تېتىك، زېھنىي كۈچى ئۇرغۇپ تۇرغان.

energy

①n. زېھىن ۋە كۈچ، كۈچ-قۇۋۋەت، دەرمان، مادار. > ② فىزىكا< ئېنېرگىيە.

enfold

قۇچاقلىماق، قۇچاقلاشماق.

enforce

①v. ئەمەلگە ئاشۇرماق، يۈرگۈزمەك، ئىجرا قىلماق، ئادا قىلماق > ② قانۇن<. مەجبۇرلىماق، زورلىماق.

engage

①v. ياللىماق. ② ئالدىن يېزىلماق، ئالدىن مۇشتەرى بولماق. ③ شۇغۇللانماق، مەشغۇل بولماق. ④ چاي ئىچكۈزمەك. ⑤ ھۇجۇم قىلماق، ... بىلەن جەڭ قىلماق. ⑥ ئۆزىگە تارتماق، جەلپ قىلماق. > ⑦ مېخانىكا< ئۇلىماق، ئۇلاشتۇرماق، تۇتاشماق، تۇتاشتۇرماق، چىشلەشمەك، چىشلەشتۈرمەك.

engagement

①n. ۋەدە، كېلىشىپ قويۇش، سۆزلىشىپ قويۇش. ② نىكاھ ئەھدىسى. ③ ئۇرۇش، جەڭ.

engine

①n. ماتور. ② پاراۋۇز.

engineer

n.Ⅰ ئىنژېنېر. ② (ئامېرىكا تىلىدا) پويىز شوپۇرى. پاراۋۇز شوپۇرى. ①v.Ⅱ يېتەكچىلىك قىلماق، يېتەكلىمەك. ② پىلانلىماق، يول كۆرسەتمەك.

engineering

n. ئىنژېنېرلىق ئىلمى.

Englander

n. ئەنگلىيىلىك.

English

adj.Ⅰ ئىنگلىزچە، ئەنگلىيىچە، ئەنگلىيىنىڭ، ئەنگلىيىلىكنىڭ. n.Ⅱ ئەنگلىيىلىك، ئىنگلىز. ② ئىنگلىز تىلى.

Englishman

n. (Englishm ) ئەنگلىيىلىك، ئىنگلىز، ئەنگلىيىلىك ئەر.

Englishwoman

n.(Englishwomen ) ئەنگلىيىلىك ئايال.

enjoy

①v. ئامراق بولماق، ھەۋەس قىلماق، ياخشى كۆرمەك. ② بەھرىمەن بولماق. ③ ھۇزۇرلانماق، راھەتلەنمەك.

enlarge

①v. چوڭايماق، چوڭايتماق (رەسىم). ② كېڭەيمەك، كېڭەيتمەك. enlarge upon ‖ تەپسىلىي سۆزلىمەك.

enlighten

① ئويغاتماق، قوزغىماق. ② ئىلھام بەرمەك، رىغبەتلەندۈرمەك.

enlist

① ئالماق، قوبۇل قىلماق (ئەسكەرلىككە). ② كۆزلىمەك، ئالماق.

enormous

adj. غايەت زور، يوغان، كاتتا.

enough

adj.Ⅱ يېتەرلىك، تولۇق. n.Ⅱ يېتەرلىك بولۇش، تولۇق بولۇش، قانائەتلىنىش. dv.Ⅲ يېتەرلىك، دېگەندەك.

enquire

v. inquire.

enrich

①v.باي قىلماق، باياشات قىلماق.②مۇنبەتلەشتۈرمەك.

enrol(l)

v. تىزىملىماق، رويخەتكە ئالماق.

ensemble

① پۈتۈن، بارلىق، ھەممە، ئومۇم، ئومۇمىيلىق. ② ئويۇن قويۇش ئەترىتى.

enslave

قۇل قىلماق، قۇللۇققا چۈشۈرمەك.

ensue

①v. ئارقىدىنلا چىقماق؛ ئارقىدىنلا تۇغۇلماق. ② ئاقىۋەت چىقماق: what will ensue from بۇ نېمە ئاقىۋەت كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ؟

ensure

①v. كاپەلەتلىك قىلماق. ② قوغدىماق، مۇھاپىزەت قىلماق.

enter

①v. كىرمەك. ② قاتناشماق. ③ يېزىلماق، تىزىمغا ئالدۇرماق، تىزىمغا ئالماق، يازماق. ④ باشلىماق، باشلانماق ① enter into‖ قاتناشماق. ② باشلىماق، كىرىشمەك enter upon باشلىماق، شۇغۇللانماق.

enterprise

①n. ئىش، كەسىپ.②كارخانا.③كەسىپدارلىق، كەسىپكە بولغان قىزغىنلىق، ئالغا ئىنتىلىش قىزغىنلىقى.

entertain

①v. كۈتۈۋالماق، مېھمان قىلماق. ② ئويۇن تاماشا قىلماق، ئويۇن-تاماشا قىلىپ بەرمەك، كۆڭۈل ئاچماق. ③ كۆزلىمەك (غايىنى).

entertainment

①n. مېھمان قىلىش، كۈتۈۋېلىش. ② ئويۇن-تاماشا، كۆڭۈل ئېچىش.

enthusiasm

n. قىزغىنلىق، ئاكتىپلىق، تەشەببۇسكارلىق.

enthusiastic

adj. قىزغىن.

entice

v. قىزىقتۇرماق، قايمۇقتۇرماق، ئېزىقتۇرماق.

entire

①adj. پۈتكۈل، تۈگەل، ھەممە. .complete → ②

entirely

dv. پۈتۈنلەي، تامامەن، ئومۇميۈزلۈك. ①v. ھوقۇق بەرمەك، لاياقەت بەرمەك. ② ئىسىم قويماق، نام بەرمەك، ئاتىماق.

entity

①n. مەۋجۇت، مەۋجۇدىيەت. ② ئەمەلىي نەرسە، ماددىي نەرسە.

entrails

n. ئۈچەي.

entrance 1

①n. كىرىش ئېغىزى، كىرىش ئىشىكى. ② ئىشىك. ③ كىرىش (مەيدان، ئوقۇش، نوپۇس قاتارلىقلارغا). ④ كىرىش ھوقۇقى (مەيدانغا).

entrance 2

①v. خىيال سۈرمەك، خىيالغا كەتمەك. ② چەكسىز خۇشال قىلماق.

entreat

v. ئىلتىماس قىلماق، تەلەپ قىلماق، مۇراجىئەت قىلماق، ئۆتۈنۈپ سورىماق.

entrepreneur

n. كارخانىچى.

entrust, intrust

v. تاپشۇرماق، ھاۋالە قىلماق.

entry

①n. كىرىش، مەيدانغا كىرىش، سەھنىگە چىقىش. ② كىرىش ئېغىزى، ئىشىك. ③ يېزىلىش، تىزىمغا ئالدۇرۇش، تىزىملىنىش. ④ نوپۇسقا كىرىش.

enumerate

سان، سانىماق.

enunciate

تەلەپپۇز.

envelop 1

ئورىماق، يۆگىمەك، تۈگمەك.

envelope 2

n. كونۋېرت، لىپاپ.

envious

①adj. ھەسەتخور، ئىچى تار. ② ھەۋەسمەن.

environment

①n. ئۆپچۆرە، ئەتراپ. ② شارائىت، مۇھىت.

envisage

تەسەۋۋۇر، قىياس، ئارزۇ، ئۈمىد.

envy 1

①n.Ⅰ ھەسەتخورلۇق، ھەسەتخورلۇق قىلىش. ② ھەۋەس، ھەۋەس قىلىش، زوقلىنىش. ③ ھەۋەسلەندۈرگۈچى، زوقلاندۇرغۇچى. ①v.Ⅱ ھەسەتخورلۇق قىلماق، ئىچى تارلىق قىلماق. ② قىزىقماق، ھەۋەس قىلماق.

envy 2

ھەسەتخور، ئىچى تار.

enzyme

فېرمېنت (ئورگانىزم ھۈجەيرىلىرى پەيدا قىلىدىغان يىلىمسىمان ئورانىك ماددىلار).

epaulet

epaulette.پاگون.

epidemic

يۇقۇملۇق، تارقىلىشچان.

epik

① ئىپىك (شېئىر). ② ئۇلۇغ، ئۇلۇغۋار، زور، كاتتا.

epitaph

قەبرە تەزكىرىسى.

epitome

① ئومۇملاشتۇرماق، يىغىنچاقلىماق. ② ئىخچام كۆرۈنۈش، كىچىكلىتىلگەن كۆرۈنۈش.

epoch 2

n. دەۋر، يېڭى زامان.

epoch 2

n. يېڭى ئەسىر، يېڭى سەھىپە، يېڭى دەۋر.

equal

adj.Ⅰ تەڭ، تەڭداش، باراۋەر، ئوخشاش، تەڭ دەرىجىلىك.n.Ⅱتەڭداش، تەڭداشلىق.v.Ⅲ( equal led، equal led، equal ling)①تەڭ بولماق، باراۋەر بولماق، ئوخشاش بولماق.②سېلىشتۇرغىلى بولماق.

equalitarianism

n. تەڭ تەقسىماتچىلىق.

equality

n. تەڭداشلىق، باراۋەرلىك.

equally

dv. ئوخشاش، تەڭ، باراۋەر.

equation

① n. <ماتېماتىكا> تەڭلىمە، تەڭلىك. ② تەڭپۇڭلۇق.

equator

n. ئېكۋاتور.

equilibrium

تەڭپۇڭلۇق، مۇۋازىنەت.

equip

v. ( equip ped، equip ped، equip ping) قوراللاندۇرماق، جابدۇماق.

equipment

n. قورال-ياراغ، قورال-جابدۇق، ئەسۋاب-ئۈسكۈنە، جاھاز.

equitable

ئادىللىق بىلەن، خالىسلىق بىلەن.

equity

ئادىل، خالىس.

equivalent

①adj. تەڭ، تەڭداش، ئوخشاش، باراۋەر.〉 ②ماتېماتىكا〈تەڭ قىممەتلىك.〉 ③فىزىكا〈تەڭ ئۈنۈملۈك.〉 ④خىمىيە〈 ئېكۋىۋالېنت، تەڭ باراۋەرلىك.

era

①n. دەۋر. ② مىلادى.

eradicate

تۈپتىن يوقاتماق، تۈپ يىلتىزىدىن يوقاتماق، يوق قىلماق، تۈگەتمەك.

erect

adj.Ⅰ تىك؛ ئۆرە. v.Ⅱ تىكلىمەك؛ ئۆرە قىلماق.

erode

چىرىتمەك، بۇزماق.

err

v. خاتالاشماق، خاتالىق ئۆتكۈزمەك.

errand

n. ۋاقىتلىق ۋەزىپە، ئەمەل، مەنسەپ.

errata

n. ← erratum.

erratic

غەيرىلىك، ئاجايىپلىق، غەلىتىلىك.

erratum

n. (كۆپلۈكى errata ) ① بېسىلىش خاتالىقى. ② ئىملا خاتالىقى. ② (كۆپلۈك ئىشلىتىلگەندە) تۈزىتىش جەدۋىلى.

erroneous

adj. خاتا، ناتوغرا: erroneous idea خاتا ئىدىيە، خاتا پىكىر.

error

n. خاتالىق، نۇقسان، قۇسۇر.

erupt

① پارتلىماق، قوزغالماق. ② ئېتىلىپ چىقماق. ③ تاشماق.

escalate

① دەرىجىسى ئۆسمەك. ② سىنىپ كۆچمەك.

escalator

توكلۇق پەلەمپەي.

escape

①v.Ⅰ قاچماق، قېچىپ چىقماق، قېچىپ قۇتۇلماق. ② ئۇنتۇماق، ئېسىگە كەلمەسلىك. ①n.Ⅱ قۇتۇلۇش، قېچىپ قۇتۇلۇش. ② (گاز، سۇ قاتارلىقلارنى) قويۇپ بېرىش ئۈسكۈنىسى.

escort 1

مۇھاپىزەتچى، قوغدىغۇچى.

escort 2

مۇھاپىزەت قىلماق، قوغدىماق.

esp.

especially.

especial

adj.ئالاھىدە، ئاجايىپ، باشقىچە، پەۋقۇلئاددە.

especially

dv. بولۇپمۇ، خۇسۇسەن.

essay 1

①v. قىلماقچى بولماق، ئۇرۇنماق. ② سىناپ باقماق، ئۇرۇنۇپ كۆرمەك.

essay 2

n. نەسىر، نەسرىي ئەسەر، فېليەتون، ئەدەبىي پارچە.

essence

①n. ماھىيەت. ② مۇھىم ئامىل، جەۋھەر، مېغىز.

essential

①adj.Ⅰ ماھىيەتلىك. ② مېغىزلىق، ئاساسىي، ئاساسلىق. ③ زۆرۈر، كەم بولسا بولمايدىغان، مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە. ① n.Ⅱ ماھىيەت. ② مۇھىم ئامىل، مۇھىم نۇقتا.

essentially

①dv. ماھىيەتتە، ماھىيەت جەھەتتىن. ② تۈپتىن.

establish

①v. قۇرماق، تىكلىمەك، تەسىس قىلماق. ② ئېنىق بەلگىلىمەك.

establishment

①n. قۇرۇش، تىكلەش، بەرپا قىلىش. ② قۇرۇلما، قۇرۇلغان ئورگان (مەسىلەن: زاۋۇت، مەكتەپ قاتارلىقلار).

estate

①n. يەر مۈلكى، ئاسارە. ② مۈلۈك، مال-مۈلۈك، بايلىق. ③ ھال-ئەھۋال.

esteem

①v.Ⅰ ھۆرمەتلىمەك، ھۆرمەت قىلماق. ② ... دەپ ھېسابلىماق. n.Ⅱ دەپ قارىماق، ھۆرمەت، ھۆرمەتلەش.

estimate 1

v. مۆلچەرلىمەك، تەخمىن قىلماق.

estimate 2

n. مۆلچەر، مۆلچەرلەش، تەخمىنلەش، تەخمىنەن ھېسابلاش.

etc.

et cetera قاتارلىقلار.

eternal

adj. مەڭگۈلۈك، ئەبەدىي.

eternity

①n. مەڭگۈلۈك، ئۆمۈرۋايەت، ئەبەدىيلىك. ② چەكسىزلىك.

European

adj.Ⅰ ياۋروپا، ياۋروپاچە، ياۋروپانىڭ. n.Ⅱ ياۋروپالىق.

evaluate

v. باھالىماق، باھا بەرمەك.

evaporate

①v. پارغا ئايلانماق، پارغا ئايلاندۇرماق. ② سۇسىزلاندۇرماق، سۇسىزلاندۇرۇلماق.

evaporation

①n. پارغا ئايلىنىش، سۇسىزلىنىش.

eve

①n. ئالدىنقى كېچە. ② ھارپا.

even

①adj.Ⅰ تۈز، تەكشى. ② تەڭ، ئوخشاش، باراۋەر. ③ قانۇنىيەتلىك. ④ جۈپ سانلىق، قوش سانلىق. ⑤ ئادىل. ①dv.Ⅱ ھەتتا، ھەتتاكى، ... مۇ. ② (سۈپەتلەرنىڭ سېلىشتۇرما دەرىجىلىرى بىلەن بىرگە كېلىدۇ) تېخىمۇ، يەنىلا. ③ دەل؛ ھازىرلا، ھېلىلا. ①v.Ⅲ تەكشىلەنمەك. ② ئوتتۇرا ھېساب قىلىنماق. ③ ئوخشاش بولماق، باراۋەر بولماق.

evening

①n. ئاخشام، كەچقۇرۇن. ② كەچلىك كۆڭۈل ئېچىش ①godd evening / ياخشى چۈش كۆرۈڭ، كەچلىكىڭىز خەيرلىك بولسۇن. ② (كەچلىك تاماقتىن باشلاپ ياتار چاغقىچە بولغان ئارىلىقتا بىراۋ بىلەن كۆرۈشكەندە ئېيتىلىدىغان ئېسەنلىك سوراش سۆزى) ياخشىمۇسىز.

event

①n. ۋەقە، ھادىسە. ② نەتىجە. ③ (تەنتەربىيە يىغىنلىرىدا) مۇسابىقە تۈرى.

eventually

dv. ئەڭ ئاخىرىدا، ئاخىرىقى ھېسابتا.

ever

dv. (پېئىلنىڭ ئالدىدا كېلىپ، ئىش ھەرىكەتنىڭ بولۇپ ئۆتكەنىكىنى بىلدۈرىدۇ) ① ھەرقاچان، ھەر زامان، ھەر دائىم. ② زادى.

everlasting

adj. مەڭگۈ، مەڭگۈلۈك، ئەبەدىي، ئەبەدىل-ئەبەد.

evermore

dv. مەڭگۈ، ئەبەدىي، ئۆمۈرۋايەت.

every

①adj. ھەر؛ ھەربىر: every day ھەر كۈنى every now and again / دائىم، ھەمىشە every other / ئارىلاپ. ② (ئابستراكت ئىسىملار بىلەن بىرگە كېلىدۇ) تولۇق، يېتەرلىك.

everybody

pron. ھەركىم، ھەر كىشى، ھەممە ئادەم.

everyday

adj.، كۈنلۈك، ھەر كۈنلۈك، كۈندىلىك.

everyone

pron. ھەر كىم، ھەر بىر ئادەم، ھەممە ئادەم.

everything

①prom. ھەممە ئىش، ھەربىر ئىش. ② ھەممە نەرسە، ھەربىر نەرسە. ③ (كېسىم خەۋەر بولۇپ كېلىدۇ) ئەڭ مۇھىم ئىش، ئەڭ مۇھىم نەرسە.

everywhere

dv. ھەر يەردە، ھەممە يەردە، ھەر جايدا.

evict

قوغلاپ چىقارماق، ھەيدىمەك، قوغلىماق.

evidence 1

① گۇۋاھلىق بەرمەك، ئىسپات قىلماق. ② گۇۋاھلىق قەغىزى، ئىسپات قەغىزى. ③ ھۆججەت، دەلىل، ئىسپات.

evidence 2

①n. دەلىل، ئىسپات، ماددىي ئىسپات. ② قىياپەت، يۈرۈش-تۇرۇش. ③ روشەن، ئېنىق، روشەنلىك، ئېنىقلىق.

evident

①adj. روشەن، ئېنىق. ② چۈشىنىشلىك.

evidently

①dv. روشەن، ئېنىق، ئوچۇق. ② ئەلۋەتتە، روشەنكى.

evil

①adj.Ⅰ يامان، ئوسال، رەزىل، قەبىھ. ② زىيانلىق. n.Ⅱ بالا-قازا، كېلىشمەسلىك، بەختسىزلىك. dv.Ⅲ زەھەرلىك، زەھەرخەندىلىك.

ewe

n. ساغلىق قوي.

exact

①adj.Ⅰ ئېنىق، توغرا. ② مۇكەممەل، پۇختا. ①v.Ⅱ قىستىماق، زورلىماق، تەھدىت سالماق. ② لازىم بولماق، لازىم قىلماق، كېرەك بولماق، كېرەك قىلماق.

exactly

①dv. دەل. ② پۈتۈنلەي، تامامەن. ③ توغرا، دۇرۇس.

exaggerate

v. مۇبالىغە قىلماق، ئاشۇرۇۋەتمەك، كۆپتۈرمەك، چوڭايتىپ كۆرسەتمەك.

exalt

①v. (مەرتىۋە، ھوقۇق، قاتارلىقلارنى) ئۆستۈرمەك، كۆتۈرمەك، يۇقىرى كۆتۈرمەك. ② ماختىماق، مەدھىيلىمەك، كۈيلىمەك، كۆككە كۆتۈرمەك.

exam

n. (جانلىق تىلدا) ئىمتىھان.

examination

①n. تەكشۈرۈش. ② ئىمتىھان، سىناق.

examine

①v. تەكشۈرمەك، قاراپ چىقماق.② ئىمتىھان ئالماق، ئىمتىھان بەرمەك، سىناپ كۆرمەك. ③ سوراق قىلماق.

example

①n. دەلىل، ئىسپات، ئەمەلىي ئىسپات: for example مەسىلەن، ئالايلۇق. ② نۇسخا، نەمۇنە، ئۆرنەك. ③ ساۋاق.

exasperate

① ئوغىسىنى قايناتماق، ② ئاچچىقىنى كەلتۈرمەك، تېرىكتۈرمەك.

excavate

كولىماق، قازماق، ئاچماق.

exceed

v. ئېشىپ چۈشمەك، ئېشىپ كەتمەك، ھالقىپ چۈشمەك، ئۆتۈپ كەتمەك.

exceeding

adj. dv. ھەددىدىن تاشقىرى، ھەددىدىن زىيادە.

exceedingly

dv. ئىنتايىن، زور دەرىجىدە.

excel

v. ( excel led؛ excel led؛ excel ling) ① ئۈستۈن كەلمەك، ئېشىپ چۈشمەك. ② ئۇستا، ماھىر.

excellence

① n. مۇنەۋەرلىك. ② ئەۋزەللىك، ئىللىق. ③ مەشھۇرلۇق. ④ ئارتۇقچىلىق.

excellent

①adj. ئەلا، ئېسىل، مۇنەۋۋەر، نادىر. ② مەشھۇر.

except

prep.Ⅰ ... دىن سىرت، ... دىن باشقا؛ ...نى ھېسابقا ئالمىغاندا:.He works everyday except sunday ئۇ يەكشەنبە كۈندىن باشقا كۈنلەردە ئىشلەيدۇ. v.Ⅱ ئېلىپ تاشلىماق، چىقىرىپ تاشلىماق، چىقىرىۋەتمەك، مۇستەسنا قىلماق.

exception

①n. مۇستەسنا قىلىش، چىقىرىپ تاشلاش. ② قارشى تۇرۇش: take exception to ... گە قارشى تۇرماق، ... گە قارشىلىق كۆرسەتمەك.

excess

①n.Ⅰ ھەددىدىن ئارتۇق، ھەددىدىن زىيادە. ② نورمىسىزلىق، چەكلىمىگە ئۇچرىماسلىق. ③ (كۆپلۈك ئىشلىتىلىدۇ) زوراۋانلىق. ①adj.Ⅱ ھەددىدىن تاشقىرى، چېكىدىن ئاشقان. ② ھەددىدىن زىيادە ئېغىر.

excessive

adj. ھەددىدىن تاشقىرى، ھەددىدىن زىيادە: an excessive demand ھەددىدىن زىيادە ئارتۇق تەلەپ.

exchange

①v.Ⅰ ئالماشتۇرماق، تېگىشمەك، يەڭگۈشلىمەك، يۆتكىمەك. ② سودىلاشماق. ①n.Ⅱ ئالماشتۇرۇش، تېگىشىش، يەڭگۈشلەش، يۆتكەش. ② سودا بازىرى. ③ تونۇشتۇرۇش پونكىتى.

excite

①v. تەسىر قىلماق، تەسىر قوزغىماق. ② ھاياجانلاندۇرماق، روھلاندۇرماق. ③ قوزغىماق، ئۇرغۇماق، ئويغاتماق.

excited

adj. روھلۇق، جۇشقۇن، ھاياجانلىق.

excitement

①n. تەسىر قىلىش، تەسىر قوزغاش. ② ھاياجانلىنىش، روھلىنىش.

excitign

adj. كىشىنى ھاياجانلاندۇرىدىغان.

exclaim

v. ۋارقىرىماق، توۋلىماق، ۋارقىراپ سۆزلىمەك.

exclamatory

adj. ئۈندەش: an exclamatory sentence ئۈندەش جۈملە.

exclude

①v. رەت قىلماق، باش تارتماق. ② چەتكە قاقماق، يەكلىمەك.

exclusive

①adj. ياتلارنى يەكلەيدىغان، باشقىلارنى چەتكە قاقىدىغان. ② ئۆزىنى چوڭ تۇتىدىغان، ھاكاۋۇر. ③ خاس، بىردىنبىر. ④ ئالىي، ئېسىل، تولۇق exclusive of ‖ ... نى ھېسابقا ئالمىغاندا، ... دىن سىرت.

excrement

گەندە-سۈيدۈك.

excrete

چىقارماق.

excursion

يىراققا پىيادە ساياھەت قىلماق.

excuse 1

①v. ئەپۇ قىلماق، كەچۈرمەك. ② ئازاد قىلماق، خالاس قىلماق، كەچۈرۈم قىلماق، ئېلىپ تاشلىماق Excuse me ‖ كەچۈرۈڭ: Excuse me, I have to go now كەچۈرۈڭ، مەن كېتەي excuse 1 oneself/ ئاقلىماق؛ ئۆزىنى ئاقلىماق.

excuse 2

n. ئەپۇ، ئەپۇ سوراش، كەچۈرۈم، كەچۈرۈم سوراش، ئۆزرىخاھلىق، ئۆزرىخاھلىق ئېيتىش. ② باھانە، سەۋەب، باھانە-سەۋەب.

execute

①v. ئىجرا قىلماق، ئادا قىلماق، يولغا قويماق. ② ئۆلۈم جازاسىنى ئىجرا قىلماق. ③ ياسىماق، ئىشلىمەك (سەنئەت-بۇيۇملىرىنى). ④ چالماق، ئورۇندىماق.

execution

①n. ئىجرا قىلىش، ئورۇنداش، يولغا قويۇش. ② ئۆلۈم جازاسى. ③ چېلىش ماھارىتى (سازلارنى)، ئورۇنداش ماھارىتى.

executive

adj.Ⅰ ئىجرائىي، مەمۇرىي. ①n.Ⅱ مەمۇرىيەت. ② ئىجراچى، ئىجرا قىلغۇچى.

exemplify

v. ئۈلگە كۆرسەتمەك، دەلىل كەلتۈرمەك، ئىسپات كۆرسەتمەك.

exempt

① ئازاد قىلماق، خالاس قىلماق. ② كەچۈرۈم قىلماق، ئېلىپ تاشلىماق.

exercise

①n.Ⅰ چېنىقىش. ② مەشىق، كۈنۈكمە. ③ گىمناستىكا. ④ (ئامېرىكا تىلىدا) مۇراسىم. ①v.Ⅱ چېنىقماق، ھەرىكەت قىلماق. ② مەشىق قىلماق. ③ ئىشلەتمەك.

exert

v. يۈرگۈزمەك، ئىشلەتمەك، جارى قىلدۇرماق.

exhale

نەپەس چىقارماق.

exhaust

①v.Ⅰ خوراتماق، خورىتىپ تۈگەتمەك، خورىماق. ② ماغدۇرسىزلانماق، ماغدۇرسىزلاندۇرماق. ③ تارتماق، تارتىپ تۈگەتمەك (سۇ قاتارلىقلارنى). ④ تەتقىق قىلماق، مۇلاھىزە قىلماق. n.Ⅱ چىقىرىۋېتىش؛ چىقىرىۋېتىش ئەسۋابى.

exhibit

①v.Ⅰ كۆرگەزمىگە قويماق، كۆرگەزمە قىلماق. ② كۆرسەتمەك، نامايان قىلماق. n.Ⅱ كۆرگەزمە بۇيۇملىرى.

exhibition

①n. كۆرگەزمە، كۆرگەزمە قىلىش. ② كۆرسىتىش، ئورۇنداش.

exile

①n.Ⅰ پالاش، سۈرگۈن قىلىش. ② پالانغۇچى، سۈرگۈن بولغۇچى. v.Ⅱ پالىماق، سۈرگۈن قىلماق.

exist

①v. مەۋجۇت بولۇپ تۇرماق. ② ھايات كەچۈرمەك، ياشىماق.

existence

①n. مەۋجۇدىيەت، مەۋجۇتلۇق، بارلىق ② ھايات، ھاياتلىق. bring...into existence ‖ بارلىققا كەلمەك، قۇرۇلماق.

expand

①v. ئاچماق، ئېچىلماق، يايماق، يېيىلماق (قانات). ② ئۆرلىمەك، كۆپمەك. ③ كېڭەيمەك (قوشۇن).

expanse

n. پايانسىزلىق، چەكسىزلىك.

expansion

n. كېڭەيتىش، كېڭىيىش، راۋاجلىنىش، راۋاجلاندۇرۇش. ② تەرەققىيات.

expansionism

n. كېڭەيمىچىلىك.

expansionist

n. كېڭەيمىچى.

expatriate

چەت ئەلدە ئولتۇراقلىشىپ قالغان.

expect

①v. ئۈمىد قىلماق، ئارزۇ قىلماق، ئىنتىزار بولماق، كۈتمەك. ② ئويلىماق، ... دەپ قارىماق.

expectation

n. ئۈمىد، ئارزۇ، ئىستەك، ئىنتىزارلىق.

expedient

①adj.Ⅰ لايىق، مۇۋاپىق. ② پايدىلىق. ③ ئەپلىك. n.Ⅱ ۋاقىتلىق تەدبىر، ۋاقىتلىق ھەل قىلىش چارىسى.

expedition

①n. يىراققا يۈرۈش، ئۇزۇن سەپەر، ساياھەت. ② تەكشۈرۈش. ③ قېزىپ تەكشۈرگۈچىلەر. ④ چەبدەسلىك، چاققانلىق.

expel

v. ( expel led؛ expel led؛ expel ling) قوغلاپ چىقارماق، ھەيدەپ چىقارماق، ھەيدىمەك، بوشاتماق. قوغلاپ چىقارماق، ھەيدىمەك.

expend

① ئىستېمال، ئىستېمال قىلماق. ② سەرپ قىلماق، خەجلىمەك.

expenditure

سەرپ قىلماق، خەجلىمەك. ② ئىستېمال قىلماق.

expense

n. خىراجەت، چىقىم.

expensive

adj. قىممەت.

experience

①n.Ⅰ تەجرىبە. ② سەرگۈزەشت، كەچۈرمىش. v.Ⅱ بېشىدىن كەچۈرمەك، بېشىدىن ئۆتكۈزمەك.

experienced

①adj. تەجرىبىلىك، مەلىكىلىك، پىشقان. ② ئىش كۆرگەن.

experiment

n.Ⅰ تەجرىبە، سىناق. v.Ⅱ تەقرىبە قىلماق، سىناق قىلماق.

expert

n.Ⅰ مۇتەخەسسىس ماھىر، ئۇستا. adj.Ⅱ تەجرىبىلىك، پىشقان، ئىختىساسلىق.

expire

①v. ئاخىرلاشماق، توشماق، ۋاقتى توشماق. ② جان ئۈزمەك، نەپەستىن قالماق، نەپىسى توختىماق.

explain

v. چۈشەندۈرمەك، ئىزاھات بەرمەك، شەرھىيلىمەك، ئۇقتۇرماق: explain sth.away چۈشەندۈرمەك، ئەپلەپ-سەپلەپ ئۆتكۈزۈۋەتمەك، كۆز بويىماق.

explanation

n. چۈشەندۈرۈش، ئىزاھات.

explode

①v. پارتلىماق، ئېتىلماق، پارتلاتماق، ئاتماق، قوزغىماق، قوزغالماق. ② سۈپۈرۈپ تاشلىماق، ئاغدۇرۇپ تاشلىماق، يوقاتماق. ③ ئېچىپ تاشلىماق.

exploit 1

n. ئۇلۇغ خىزمەت، ئۇلۇغ تۆھپە.

exploit 2

①v. ئېكىسپىلاتاتسىيە قىلماق. ② ئاچماق (تەبىئىي بايلىقلارنى).

exploitation

①n. ئېكسپىلاتاتسىيە، ئېكسپىلاتاتىسيە قىلىش. ② ئۆزلەشتۈرۈش. ③ پايدىلىنىش، ئىشلىتىش.

explore

①v. چارلىماق، تەكشۈرمەك، قېزىپ تەكشۈرمەك. ② ئىزدىمەك، ئىزدەنمەك.

explosion

①n. ئېتىلىش، پارتلاش، پارتلاش ئاۋازى، پارتلىتىش. ② كۆتۈرۈلۈش، قوزغىلىش، قوزغاش.

exponent

①n. چۈشەندۈرگۈچى، ئىزاھات بەرگۈچى. ② ۋەكىل؛ تىپ. >③ ماتېماتىكا< كۆرسەتكۈچ، دەرىجە.

export 1

①n. ئېكسپورت، ئېكسپورت قىلىش. ② ئېكسپورت بۇيۇملىرى.

export 2

v. ئېكسپورت قىلماق.

expose

①v. پاش قىلماق، ئېچىپ تاشلىماق. ② كۆرگەزمە قىلماق، كۆرگەزمىگە قويماق. ③ نۇر ئۆتمەك، نۇر ئۆتكۈزمەك (سۈرەتچىلىكتە).

exposition

①n. چۈشەندۈرۈش، ئىزاھات. ② كۆرگەزمە.

exposure

①n. پاش قىلىش، پاش بولۇش، ئېچىپ تاشلاش. ② نۇر ئۆتۈش، نۇر ئۆتكۈزۈش.

expound

بايان قىلماق، ئىزھار قىلماق.

express

①v.Ⅰ بىلدۈرمەك، ئۇقتۇرماق، ئىپادىلىمەك. ② تېز يەتكۈزمەك (خەت-چەك، پوسۇلكا، مال قاتارلىقلارنى) ①adj.Ⅱ ئېنىق، ئايدىڭ، چۈشىنىشلىك. ② پەۋقۇلئاددە تېز: an express train پەۋقۇلئاددە تېز پويىز. ①n.Ⅲ تېز يەتكۈزۈش. ② تېز پويىز، تېز ئاپتوموبىل. dv.Ⅳ تېز پويىز بىلەن، تېز ئاپتوموبىل بىلەن.

expression

①n. ئىپادە، ئىپادىلەش، بىلدۈرۈش. ② ئىپادىلەش ئۇسۇلى. ③ چىراي، تەلەت.

expulsion

ھەيدىمەك، قوغلىماق، سۈرۈپ چىقارماق.

exquisite

①adj. نەپىس، نازۇك، گۈزەل. ② قاتتىق، شىددەتلىك. ③ سەزگۈر، ئۆتكۈر.

extend

①v. سوزماق، سوزۇلماق، ئۇزارتماق، ئۇزارتىلماق. ② يايماق، يېيىلماق، كېڭەيمەك، كېڭەيتمەك. ③ بەرمەك.

extension

①n. سوزۇش، سوزۇلۇش، ئۇزىراش، ئۇزارتىش. ② كېڭىيىش، كېڭەيتىش، يېيىلىش. ③ئۇزارتىلغان قىسمى،قوشۇلغان بۆلىكى؛ ئۇزارتىلغان مۇددەت.

extensive

adj. بىپايان، كەڭ، كەڭ كۆلەملىك، كەڭ دائىرىلىك.

extent

①n. دەرىجە، دائىرە، ئۆلچەم (ئۇزۇن-قىسقىلىق، چوڭ-كىچىكلىك ۋە كەڭ-تارلىق قاتارلىقلارنىڭ).

exterior

adj.Ⅰ تاشقى، سىرتقى. n.Ⅱ تاشقى كۆرۈنۈش، تۇرۇق، سىرتقى قىسمى.

external

adj. تاشقى، سىرتقى.

extinguish

ئۆچمەك، ئۆچۈرمەك، يوقالماق.

extort

قورقۇتۇپ ئېلىۋالماق، تەھدىت سېلىپ تارتىۋالماق.

extra

①adj.Ⅰ ئوشۇقچە. ② ۋاقىتلىق، ۋاقتىنچە. ①n.Ⅱ قوشۇمچە سان (گېزىتلەرنىڭ). ② قوشۇمچە نەرسىلەر. ③ ئوشۇقچە نەرسىلەر. ①dv.Ⅲ ئوشۇقچە، ئارتۇقچە، ھەددىدىن زىيادە. ② بەك، ئىنتايىن، پەۋقۇلئاددە.

extract 1

①v. يۇلماق، تارتىپ چىقارماق (چىشنى). ② سىقىپ چىقارماق (ماينى). ③ كۆچۈرۈۋالماق (ئايرىم خەت ياكى جۈملىلەرنى). ④ <ماتېماتىكا> يىلتىز چىقارماق.

extract 2

①n. شىرنە، شەربەت. ② تاللانما، ئۈزۈندى.

extraordinary

①adj. پەۋقۇلئاددە، تاسادىپىي. ② ۋاقىتلىق.

extreme

①adj. ئۇچىدىكى. ② ئەڭ يىراقتىكى. ③ ئۇچىغا چىققان. ④ كەسكىن. ⑤ قۇتۇپ.

extremely

dv. ئادەتتىن تاشقىرى، ناھايىتى.

eye

①n.Ⅰ كۆز. ② كۆز نۇرى. ③ كۆز قاراش. ④ كۆرۈش قۇۋۋىتى. ⑤ تۆشۈك (يىڭنىنىڭ) be all eye s ‖ دىققەت بىلەن قارىماق، تىكىلىپ قارىماق catch one’s eye / دىققىتىنى قوزغىماق have an eye s to .../ دىققەت قىلماق، زەن قويۇپ قارىماق. have an eye for .../ پەرقلەندۈرۈش ئىقتىدارى بولماق. v.Ⅱ قارىماق، كۆز تىكىپ قارىماق، دىققەت بىلەن قارىماق.

eyeglasses

n. كۆزەينەك.

eyelash

n. كىرپىك.

eyesight

n. كۆرۈش قۇۋۋىتى.